دستورالعمل اجرائی نحوه پذیرش و کمک به تامین حداقل هزینه زندگی خانواده های بی سرپرست و نیازمند جامعه
مصوب 1371,05,12
تعاریف :
خانواده : در این دستورالعمل شامل زن ، شوهر، فرزندان و افراد تحت تکفل میباشد.
خانواده بی سرپرست : به خانواده ای اطلاق میشود که به یکی از دلایل فوت ، مفقودالاثر، طلاق ، اعتیاد و محکومیت به زندان ، سرپرست خود را از دست داده و قادر به تامین حداقل هزینه زندگی خود نباشد.
توضیح : خانواده زندانی در این دستورالعمل خانواده هایی مدنظر میباشد که تحت حمایت انجمن حمایت زندانیان نباشند.
خانواده نیازمند: خانواده ای است که سرپرست آن خانواده به علت از کارافتادگی ناشی از حادثه ، کهولت ، بیماری ( موقت یا دائم ) قادر به تامین حداقل هزینه زندگی خود و افراد تحت تکفل نباشد .
فرد نیازمند: فردیست که به تنهائی یا از طریق خانواده بنابر دلایل فوق قادر به تامین حداقل هزینه زندگی خود نباشد.
سرپرست خانواده : به فردی گفته میشود که تامین هزینه زندگی و امور معنوی خانواده بعهده او باشد.
شرایط پذیرش خانواده های بی سرپرست و نیازمند:
1-میزان درآمدهای ماهیانه خانواده با توجه به تعداد افراد تحت تکفل کمتر از ۵۰ در صد دستمزد طبق آخرین مصوبه شورای عالی مزد و کار باشد.
۲ – ایرانی بوده یا تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران را داشته باشد.
۳ – از مزایای بازنشستگی و مستمری قانونی و سایر کمکهای حمایتی و امدادی دیگر بهره مند نباشد.
۴ – کاریابی برای آنان صورت گرفته و اشتغال به کار آنان امکان پذیر نباشد.
۵ – فرزندان پسر خانواده که کمتر از ۱۵ سال داشته باشند مشمول دستورالعمل میگردند مگر در مواردی چون اشتغال به تحصیل در دبیرستان ، هنرستان و دانشگاه .
۶ – فرزندان دختر تا قبل از ازدواج یا اشتغال مشمول دستورالعمل میگردند.
۷ – مددجویان ساکن تهران حداقل ۵ سال و مراکز استانها حداقل ۳ سال سابقه سکونت داشته باشند.
۸ – متکدیان بهیچ عنوان نمیتوانند از کمکهای مالی مستمر و غیر مستمر این دستورالعمی بهره مند گردند، در صورت احراز تکدی گری توسط مددجو واحد اجرایی پس از دو اخطار در طول یک ماه و در صورت ادامه موظف به قطع کمکها میباشد.
۹ – ادامه پرداخت مستمری به مددجویان تحت پوشش هنگامی لازم الاجراست که همه ساله پرونده اجتماعی مددجو مورد بررسی ، بازبینی و ارزیابی قرار گیرد و شورای ارزشیابی ، نیاز مددجو را به دریافت مستمری تائید نماید. اعضا شوراعبارتند از
: – مددکار مربوطه ،
– مسئول اشتغال شهرستان و یا واحد،
– رئیس مجتمع ،
-رئیس اداره بهزیستی شهرستان ( در مرکز استان معاون امور اجتماعی یا کارشناس مسئول امور اجتماعی ) ،
تذکر- در صورت ازدواج مجدد مادر خانواده ، بنابر تشخیص مددکار و تائید سرپرست مجتمع میتوان به مادر یا فردی که نگهداری فرزندان بی سرپرست را بعهده میگیرد کمک مالی نمود در چنین مواردی مددکار موظف است هر 6 ماه یکبار گزارش کاملی از وضعیت فرزندان و نحوه زندگی آنان تهیه و ارائه نماید.
نحوه تشکیل پرونده اجتماعی و مدارک مورد نیاز:
به منظور هماهنگی در تشکیل پرونده های اجتماعی مددجویان و همچنین اثبات کلیه موارد، مددکاران اجتماعی مربوطه موظفند موارد زیر را رعایت نمایند:
۱ – ارائه مدارک کافی دال بر بی سرپرستی و یا نیازمندی خانواده به شرح زیر:
الف – فوت : مدرکی مستند مبنی بر فوت سرپرست خانواده .
ب – مفقودالاثر: استشهاد محلی که به تائید مراجع ذیصلاح قانونی رسیده باشد و یا هرگونه مدرک قانونی دیگر ( صحت و سقم مدارک مزبور هر ۶ ماه یکبار توسط مددکار بررسی و در پرونده منعکس گردد .
ج – از کارافتاده : مددجو پس از تشخیص کمیته برقراری مستمری جهت تائید در مرکز استان به کمیسیون پزشکی و در سایر نقاط به پزشک معتمد سازمان بهزیستی معرفی میگردد.
د – زندانی : گواهی مبنی بر زندانی بودن سرپرست و تائید مدت محکومیت و دلیل آن و گواهی عدم پرداخت کمک از طریق انجمن حمایت زندانیان به خانواده فرد زندانی.
و – اعتیاد: ارائه گواهی از مرکز بازپروری مبنی بر محکومیت به گذراندن دوران بازپروری یا استشهاد محلی که به تائید مراجع ذیصلاح رسیده باشد مبنی براعتیاد سرپرست خانواده و عدم توان وی در تامین مخارج خانواده .
تذکر: مستمری ماهیانه بندهای ( د – و ) پس از ترخیص سرپرست خانواده ( از زندان و مراکز بازپروری ) قطع میگردد مگر در موارد خاص چون نامطلوب بودن موقعیت اقتصادی خانواده و عدم اشتغال که در این صورت با تشخیص مددکار فقط حداکثر 6 ماه قابل پرداخت میباشد این مدت بهیچ عنوان قابل تمدید نمیباشد.
۲ – برگ درخواست شخصی مددجو یا برگ معرفی وی به مجتمع .
۳ – تنظیم و نگهداری فرمهای ۶گانه در پرونده ، شامل : پرسشنامه ، برگهای مجوز برقراری مستمری ، کارت مالی ، خلاصه گزارش ، برگ ارزشیابی ، برگ قطع مستمری بشرح ذیل :
الف – برگ مجوز برقراری مستمری پس از امضا اعضا کمیته برقراری مستمری شامل : مددکار، مسئول اشتغال ، رئیس مجتمع ، رئیس اداره بهزیستی شهرستان ( در مراکز استان معاون اجتماعی ) به واحدهای مربوطه ( که در برگ مزبور مندرج است ) ارسال و یک نسخه در پرونده نگهداری گردد.
ب – برگ ارزشیابی سالیانه پس از تنظیم توسط مددکار و امضا اعضا شورای ارزشیابی در پرونده مددجو نگهداری گردد.
۴ – تهیه گزارش مصاحبه ، بازدید منزل و مشاهده و سایر بررسی ها توسط مددکار حداقل هر دو ماه یکبار.
۵ – فتوکیپ صفحات اول و دوم دفترچه بسیج اقتصادی و شناسنامه های افراد خانواده .
۷ – سایر مدارک مورد نیاز که در پرداختهای موردی به آن اشاره خواهد شد.
۸ – ارائه طرح لازم برای آموزش ، کاریابی ، اشتغال و خودکفا شدن مددجو توسط کمیته برقراری مستمری .
میزان و نحوه پرداخت کمکهای مالی .
الف – کمکهای مالی مستمر: حداکثر میزان پرداخت کمک مالی ماهیانه با خانواده ها و افراد واجد شرایط ( طبق تعاریف ) و پس از ارائه مدارک مورد نیاز بابت کمک هزینه زندگی به شرح زیر میباشد.
۱ – یک نفره ۰۰۰ر۵ ریال
۲ – دو نفره ۰۰۰ر۸
۳ – سه نفره ۰۰۰ر۱۱
۴ – چهار نفره ۰۰۰ر۱۴
۵ – پنج نفره ۰۰۰ر۱۶
۶ – شش نفر و بیشتر ۰۰۰ر۲۰
ب – کمکهای مالی غیر مستمر: جهت اجرای بهتر و مطلوبتر برنامه ها و طرحهای کمکی مددکار و نهایتا به منظور دستیابی به اهداف بازتوانی و خودکفائی خانواده های نیازمند و بی سرپرست میتوان براساس جدول زیر تا سقف حداکثر ۰۰۰ر۷۰۰ ریال ( هفتصد هزار ریال ) در اختیار اینگونه خانواده ها قرار داد.
تذکر- ارقام و مبالغ تعیین شده در دستورالعمل با توجه به شرایط اقتصادی جامعه قابل تغییر میباشد که هر ساله توسط دفتر کل امور خانواده های بی سرپرست و نیازمند یپشنهاد و پس از تصویب مسئولین ذیربط ابلاغ خواهد شد.
الف – درمان : کلیه مددجویان تحت پوشش ( مستمری بگیر ) از طرح بیمه خدمات درمانی بهره مند و در هنگام بستری مابه التفاوت هزینه ها و سایر نیازهای آنان تا حداکثر ۰۰۰ر۴۰۰ ریال با توجه به جدول کمکهای موردی قابل پرداخت میباشد.
ب – آموزش فنی و حرفه ای و اشتغال :
۱ – چون یکی از مهمترین اهداف سازمان بهزیستی کشور سوق دادن گروهها نیازمند و بی سرپرست جامعه به سوی استقلال مالی و خودکفائی است ، لذا به منظور ایجاد تسهیلات در امر آموزش حرفه ای آنان میتوان به هر یک از اعضا این خانواده ها جهت یکدوره آموزش حرفه ای مفید که امکان برگزاری آن در سازمان بهزیستی مقدور نباشد ( از جمله الکترونیک ، حسابداری ، تعمییر وسایل برقی و… ) حداکثر به مدت یکسال و هرماه حداکثر ۰۰۰ر۲۵ ریال برحسب نوع آموزش به فرد آموزش گیرنده و یا موسسه آموزش دهنده پرداخت نمود. ( حتی الامکان کوشش شود از امکانات آموزشی موجود در سازمان بهزیستی و آموزشهای رایگان در سازمانهای مختلف بویژه وزارت کار و امور اجتماعی استفاده نمود. ) هنرآموز موظف است مدارک لازم دال بر گذراندن دوره را همراه با موفقیت ارائه نماید.
۲ – ضروری است که بهزیستی استانها به منظور اشتغال و آموزش فنی و حرفه ای مددجویان هماهنگی لازم را با ادارات دولتی و موسسات خصوصی بویژه کارخانجات تولیدی معمول دارند.
۳ – چنانچه مددجویان معرفی شده جهت اشتغال نیازمند کارآموزی قبل از اشتغال باشند هزینه کارآموزی آنان به مدت ۶ ماه به مبلغ ماهیانه ۰۰۰ر۱۵ ریال قابل پرداخت میباشد. این پرداخت یکبار و مددجو موظف به اشتغال پس از کارآموزی است .
۴ – بانوان بی سرپرست قادر به کار که مستمری ماهیانه دریافت مینمایند موظفند حداکثر یکسال از تاریخ دریافت مستمری یکی از حرف ارائه شده از طریق سازمان بهزیستی را فراگرفته و اقدام لازم به منظور اشتغال آنان صورت گیرد. مدت پرداخت مستمری بعد از اشتغال حداکثر یکسال میباشد و
۵ – خانواده های تحت پوشش بی سرپرست و نیازمند به منظور بازتوانی کامل مستمری ماهیانه میتوانند فقط یکبار از سرمایه کار برابر جدول کمک های موردی بهره مند شوند. این کمک میتوان بصورت کالا – خرید ماشین آلات و خرید ابزار آلات و مواد اولیه و یا بصورت نقدی باشد.
تذکر ۱ – ارائه مدارک مثبته دال بر انجام صحیح کار در پرونده اجتماعی مددجو ضروری است .
تذکر ۲ – پس از پرداخت سرمایه کار یا ابزار کار و…، همزمان با اشتغال مددجو ضمن نظارت مستقیم و مستمر کمکهای مالی برای تامین احتیاجات خانواده با نظر کمیته حداکثر تا یکسال میتواند ادامه یابد.
ج – مسکن: خانواده های بی سرپرست و نیازمند مستمری بگیر جهت انجام خرید – تعمیر و نوسازی مسکن میتوانند فقط یکبار از کمکهای موردی براساس جدول مربوطه بهره مند گردند.
تذکر: ارائه مدارک مثبته که به تائید کمیته برقراری مستمری رسیده باشد ضروری است.
د – کمک هزینه تحصیلی :
دانش آموزان خانواده های مستمری بگیر میتوانند بشرح زیر از کمک هزینه تحصیلی بهره مند شوند.
تبصره :۱ محصلینی که موفق به قبولی با رتبه اول ( شاگرد ممتاز ) گردند در پایان سال تحصیلی میتوانند از جایزه نقدی یا غیر نقدی ( در مقطع ابتدائی ۰۰۰ر۱۰ ریال ، راهنمائی ۰۰۰ر۲۰ ریال و دبیرستان ۰۰۰ر۳۰ ریال ) بهره مند گردند.
تبصره :۲ به منظور تشویق مددجویانی که علاقمند به گذراندن دوره نهضت سواد آموزی میباشند در پایان دوره میتوانند از جایزه نقدی یا غیر نقدی تا سقف ۰۰۰ر۱۰ ریال برخوردار گردند. مقطع دانشگاه : – خانواده های مستمری بگیری که فرزندان آنان موفق به ورود به دانشگاه یا موسسه آموزش عالی گردند در صورتیکه رشته تحصیلی و محل مورد تائید دفتر کل خانواده های نیازمند و بی سرپرست قرار گیرد میتوانند از حمایت های مادی بشرح زیر بهره مند شوند.
الف – کمک های ماهیانه بازا هر دانشجو ۰۰۰ر۲۰ ریال همه ساله و هر سال دو ترم .
ب – دانشجویان این خانواده ها در صورت سپردن تعهد محضری مبنی بر انجام خدمت در سازمان بهزیستی به مدت دو برابر سالهای تحصیلی و در محلهای تعیین شده از طرف بهزیستی میتوانند از کمک ماهیانه تا ۳۵۰۰۰ ریال همه ساله و بازا دو ترم هر سال و همچنین وام دانشجوئی حداکثر به مبلغ ۰۰۰ر۲۰۰ ریال در هر سال بهره مند گردند .
ه – سایر کمکهای موردی : خانواده های تحت پوشش مستمری بگیر در صورت وجود اعتباری میتوانند همه ساله معادل یکماه مستمری به عنوان عیدی در بهمن ماه دریافت نمایند. جهت تهیه لوازم مورد نیاز خانواده مشروط برآنکه به تائید مددکار رسیده باشد براساس جدول کمکهای موردی فقط یکبار در طول مدت حمایت قابل پرداخت میباشد. – کمک هزینه ازدواج و تهیه جهزیه ویژه دختران و پسران خانواده های تحت پوشش براساس جدول کمکهای موردی تا سقف تعیین شده در استان ، آنهم فقط یکبار برای هر فرزند در طول مدت حمایت ( در صورت تائید صلاحیت ازدواج توسط مددکار ) قابل پرداخت خواهد بود. – هزینه تهیه پوشاک خانواده های تحت پوشش بازا هر فرد مبلغ ۰۰۰ر۱۰ ریال و حداکثر ۶ نفر در سال قابل پرداخت میباشد. – جهت کمک به خانواده هایی که دارای فرزندان ۳ قلو و بیشتر میباشد با تشخیص مددکار از نظر مالی در سطح معمولی و نیازمند هستند میتوان بازا سه قلوها ۰۰۰ر۱۸۰ ریال ، چهارقلوها ۰۰۰ر۲۰۰ ریال و قلوهای بیشتر حداکثر ۰۰۰ر۲۲۰ ریال فقط یکبار در سال تا رسیدن به سن دبستان ( پایان ۶ سالگی ) پرداخت نمود. – کمک به افراد ابن السبیل در حد تهیه بلیط بازگشت به موطن و هزینه غذائی بین راه برای هر نفر بازا بعد مسافت تا ۰۰۰ر۵ ریال و مددجویان تحت پوشش و مستمری بگیر تا ۰۰۰ر۱۰ ریال قابل پرداخت میباشد. – هزینه کفن و دفن و مراسم سوگواری مددجویان تحت پوشش طبق عرف محل حداکثر تا مبلغ ۰۰۰ر۱۵۰ ریال قابل پرداخت میباشد.
الف – کمکهای مالی یپش بینی شده در این دستورالعمل با سیستم بانکی به طریق حساب جاری ، چک بانکی ، حساب پس انداز قابل پرداخت میباشد. بدیهی است در صورت عدم وجود هرگونه امکانات بانکی میتوان وجوه مذکور را با اخذ رسید و تائید سرپرست واحد نقدا پرداخت نمود.
ب – معاون امور اجتماعی یا نماینده وی و یک نفر از کارشناسان امور اجتماعی موظفند هر سال یکبار نمونه هایی از پرونده های مددجویان هر مجتمع را بررسی کارشناسی و محتوایی نموده و نظرات و رهنمودهای فنی را به منظور افزایش کیفیت کار ارائه نمایند.
ج – مددکاران اجتماعی واحدهای اجرایی موظفند جهت حمایت مطلوبتر از اعضا خانواده تحت پوشش هماهنگی لازم را با کارشناسان و مسئولین امور مهدهای کودک ، کارگاههای تولیدی ، کلاسهای فنی و حرفه ای ، برنامه جوانان و نوجوانان و… بوجود آورند .
د – کلیه افرادی که بنحوی از انحا دچار معلولیت جسمی ، ذهنی و… میباشند ( طبق تعاریف توانبخشی ) مشمول این دستورالعمل قرار نمی گیرند، مانند نابینایان ، ناشنوایان ، عقب ماندگان ذهنی و جسمس و….
س – دفتر کل امور خانواده های بی سرپرست و نیازمند سازمان بهزیستی کشور مسئولیت نظارت بر حسن اجرای مفاد این دستورالعمل را بعهده دارد.
ص – موارد خاص یپش بینی نشده در این دستورالعمل با اخذ مجوز از کمیته کمکهای موردی مستقر در سازمان بهزیستی کشور قابل اجرا خواهد بود .
ه – پرداختهای مالی مستمر و غیر مستمر ( موردی ) به خانواده های بی سرپرست و نیازمند از تاریخ تصویب این دستورالعمل بوده و کلیه دستورالعملهای قبلی از تاریخ مذکور لغو و از درجه اعتبار ساقط میباشد.
منبع سایت صلح
