آئین نامه مترجمان رسمی
مصوب 1372,09,07
نظر به ماده 3 قانون راجع به ترجمه اظهارات و اسناد در محاکم و دفاتر رسمی مصوب 20 خرداد 1316 آئین نامه مترجمان رسمی در 37 ماده و 12 تبصره بشرح زیر تصویب میشود:
الف ـ ترتیب انتخاب مترجمان رسمی
ماده 1 ـ قوه قضائیه در صورت احتیاج به وسایل مقتضی از داوطلبان واجد صلاحیت مترجمی رسمی دعوت میکند تا درخواست خود را در تهران به اداره فنی تسلیم کنند.
ماده 2 ـ شرایط مترجمی رسمی از قرار زیر است:
1 ـ داشتن تسلط در ترجمه زبان مورد احتیاج و نگارش فارسی.
2 ـ داشتن بیش از 25 سال سن.
3 ـ عدم شهرت به فساد اخلاقی و داشتن صداقت و امانت و رشد به تخصیص کمیسیون ماده 5
4 ـ عدم محکومیت به مجازاتی که به تشخیص اداره فنی منافی با شغل مترجمی رسمی باشد.
ماده 3 ـ درخواست مترجمی رسمی باید دارای پیوستهای زیر باشد:
1 ـ یکبرگ رونوشت یا فتوکپی مصدق از کلیه صفحات شناسنامه.
2 ـ دو قطعه عکس 4×3 (برقی)
3 ـ رونوشت یا فتوکپی مصدق بالاترین مدرک تحصیلی (حداقل مدرک لیسانس الزامی است)
4 ـ گواهی عدم سوء پیشینه.
ماده 4 ـ درخواست مترجمی رسمی بترتیب تاریخ وصول در دفتری ثبت و برای هر داوطلب پرونده جداگانه ای تشکیل میشود اداره فنی قبل از صدور پروانه مترجمی رسمی از طریق دادگستری محل و یا بهر طریق مقتضی دریاره صلاحیت داوطلب تحقیق بعمل آورده نتیجه را در پرونده وی منعکس می نماید.
ماده 5 ـ اداره فنی پرونده داوطلبان را در کمیسیون مرکب از رئیس اداره فنی و در غیاب وی معاون اداره فنی و یکنفر که بزبان خارجی مربوط تسلط کامل داشته باشد و یکنفر از قضات به انتخاب معاون قضائی مطرح میسازد و واجدین صلاحیت را با تعیین تاریخ برای شرکت در امتحان دعوت میکند. دعوت کتباً و لااقل یکماه قبل از تاریخ امتحان باید بعمل آید.
ماده 6 ـ امتحان در تهران زیر نظر اداره فنی بوسیله هیئت ممتحنه بعمل می آید و بصورت ترجمه از زبان فارسی بزبان خارجی و بالعکس خواهد بود و استفاده از فرهنگ لغت در جلسه امتحان مجاز است.
سئوالات امتحانی در جلسه ای که روز امتحان تشکیل میشود تهیه و تکثیر و بلافاصله در اختیار داوطلبان گذارده خواهد شد.
تبصره ـ هیئت ممتحنه از سه نفر اشخاص متبحر در زبان مورد نیاز که لااقل یکی از آنها مترجم رسمی آن زبان باشد به انتخاب اداره فنی تشکیل میگردد و در صورت عدم دسترسی به تعداد مذکور ممکن است از تعداد کمتر استفاده شود.
ماده 7 ـ طرح سئوالات و تصحیح اوراق امتحانی زیر نظر کمیسیون مذکور در ماده 5 توسط هیئت ممتحنه مذکور در ماده 6 و تبصره آن صورت میگیرد و نمره ای که به اوراق داده می شود از صد منظور میگردد و حداقل نمره قبولی 80 میباشد. نمره هر ورقه ذیل یا ظهر آن ورقه ثبت شده و به امضاء هیئت ممتحنه میرسد.
ماده 8 ـ برای داوطلبان مترجمان رسمی اظهارات (موضوع ماده یک قانون راجع به ترجمه اظهارات و اسناد در محاکم و دفاتر رسمی مصوب 20 خرداد 1316) شرکت در امتحان شفاهی الزامی است و قبولی در امتحان به نحو مذکور در ماده 7 خواهد بود.
ماده 9 ـ اداره فنی از بین قبول شدگان به ترتیب نمره دو برابر تعداد مورد لزوم را برای انجام نصاحبه دعوت مینماید. مصاحبه زیر نظر کمیسیون مذکور در ماده 5 انجام میگیرد. اداره فنی تعداد احتیاج را به ترتیب از بین کسانیکه دارای نمره بیشتری بوده و در مصاحبه قبول شده اند انتخاب می کند.
ماده 10 ـ انتخاب شدگان در حضور کمیسیون مذکور در ماده 5 بشرح زیر سوگند یاد می کنند.
«بخداوند متعال سوگند یاد می کنم که در امر ترجمه قلم و زبان خود را جز به راستی و حقیقت بکار نبرم و در سمت مترجمی رازدار و امین باشم».
سپس اداره فنی بنام آنان پروانه مترجمی رسمی صادر و پس از الصاق تمبر بمبلغ مقرر قانونی به آنان تسلیم می کند. پروانه مترجم باید دارای عکس و نمونه امضاء باشد.
ماده 11 ـ مترجم رسمی در غیر حوزه قضائی محل و آدرسی که در پروانه وی منعکس میباشد حق اشتغال ندارد و در صورت عدم اقامت در محل مذکور پروانه تمدید نخواهد شد.
تبصره 1 ـ مترجم رسمی حق تغییر محل کار خود را ندارد و هر گونه تغییر محل با موافقت اداره فنی و معاونت قضائی رئیس قوه قضائیه بوده و در پروانه مترجمی درج خواهد گردید.
تبصره 2 ـ دائر کردن مؤسسه ای با نام دارالترجمه یا تحت هر عنوان دیگری که بدون حضور مترجمان رسمی به امر ترجمه و تأیید اسناد اشتغال داشته باشند ممنوع است و مدیران و مسئولین این مؤسسات طبق مقررات کیفری با اعلام اداره فنی تحت پیگرد قرار خواهند گرفت.
ماده 12 ـ مترجم رسمی باید هر دو سال یک نوبت در اردیبهشت ماه برای تمدید پروانه خود به اداره فنی مراجعه نماید در صورتیکه موجبی برای عدم تمدید نباشد پس از الصاق تمبر به مبلغ مقرر قانونی پروانه وی برای دو سال توسط اداره فنی تمدید میشود.
اداره فنی و دادگستری شهرستانها از تصدیق امضاء مترجمی که پروانه وی تمدید نشده ممنوع می باشند.
اداره فنی تمدید پروانه را به دادگستری محل اطلاع میدهد.
تبصره ـ چنانچه مترجمی چند سال مبادرت به تمدید پروانه خود نکند در زمان تمدید مکلف به الصاق تمبر سنوات گذشته خواهد بود.
ماده 13 ـ دادگاه یا دادسرا یا هر مقام رسمی دیگری که به مترجم کار ارجاع میکند باید طرز رفتار او را مراقبت و هر گونه تخلفی را که مشاهده نماید به اداره فنی گزارش دهد.
ماده 14 ـ اداره فنی موظف است اسناد و مدارک تحصیلی و کلاً اوراقی را که از طرف مراجع رسمی ذیصلاح برای ترجمه به آن اداره فرستاده میشود در صورت پرداخت هزینه به مترجم رسمی ارجاع و پس از ترجمه و گواهی امضاء مترجم اعاده کند.
ج ـ وظایف مترجم رسمی و مقررات انتظامی.
ماده 15 ـ وظایف مترجم رسمی با توجه به قانون راجع به ترجمه اظهارات و اسناد در محاکم و دفاتر اسناد رسمی و ماده 75 قانون آئین دادرسی مدنی حسب مورد بقرار زیر است:
1 ـ ترجمه اسناد و اوراق مورد درخواست متقاضی که به این منظور به مترجم تسلیم میگردد.
2 ـ ترجمه اظهارات اصحاب دعوی یا وکلای آنان یا شهود یا کارشناسان در مراجع قضائی و طرفین معامله یا وکلای آنان یا شهود در دفاتر اسناد رسمی.
3 ـ گواهی صحت ترجمه اسنادیکه در ایران یا یکی از کشورهای بیگانه ترجمه یا تنظیم شده است.
ماده 16 ـ مترجم رسمی باید دارای دفتر ثبت و برگ رسید و مهر بشرح زیر باشد.
1 ـ دفتر ثبت که شماره ردیف و مشخصات کارهای ارجاعی (نوع و تعداد و نام صاحب سند یا نام متقاضی اگر غیر صاحب سند باشد و نشانی کامل او و تاریخ ارجاع و تاریخ استرداد ترجمه و میزان دستمزد) در آن ثبت میشود این دفتر بوسیله اداره فنی برگ شماری و منگنه و مهر خواهد شد.
2 ـ برگ رسید که نوع و تعداد و نام و صاحب سند یا نام متقاضی (اگر غیر از صاحب سند باشد) و تاریخ استرداد و میزان دستمزد ترجمه در آن ثبت و هنگام دریافت سند به متقاضی ترجمه داده میشود و مترجم مکلف است نسخه ثانی رسید دستمزد ترجمه را منضم به اوراق ترجمه به اداره فنی ارسال دارد.
3 ـ مهر که در آن نام و نام خانوادگی مترجم و زبانی که مترجم رسمی آنست و شماره پروانه مترجمی رسمی قید شده و مترجم با آن ذیل اوراق ترجمه را مهر میکند دفتر و رسید مهر مذکور طبق نمونه موجود در اداره فنی تهیه میشود
ماده 17 ـ مترجم موظف است:
1 ـ ترجمه هر سند را روی برگ مخصوص که شکل و اندازه آن از طریق اداره فنی تعیین میشود پاکیزه و بدون قلم خوردگی و حک اصلاح به هزینه خود ماشین و در پایان آن مطابقت ترجمه را با اصل تصدیق و با قید تاریخ امضاء کند. هر گاه ترجمه سندی از یک صفحه تجاوز کند مترجم باید زیر هر صفحه تصریح کند که بقیه در صفحه بعد ترجمه شده است و ذیل تمام صفحات را امضاء و آنها را منگنه و پلمپ می نماید. در مورد مدارک تحصیلی و اسناد مربوط به آن میتوان به تقاضای متقاضی آنها را یکجا منگنه و پلمپ کرد.
2 ـ گواهی صحت ترجمه یا مطابق رونوشت یا فتوکپی با اصل باید ذیل اوراق مورد گاهی بعمل آید و در صورت تعدد صفحات ذیل هر صفحه مستقلاً یا قید اینکه بقیه در صفحه دیگر است گواهی و به ترتیب بند یک منگنه و پلمپ میشود.
تبصره 1 ـ هزینه پلمپ به میزان مقرر قانونی است که متقاضی باید بپردازد.
تبصره 2 ـ مترجم موظف است علاوه بر نسخ مورد احتیاج متقاضی یک نسخه تأیید شده برای بایگانی خود تهیه و تا پنج سال نگهداری نماید در صورت مطالبه اداره فنی یا سایر مراجع ذیصلاح آنرا ارائه دهد.
ماده 18 ـ مترجم نمی تواند از قبول کاری که به او رجوع میشود بدون عذر موجه خودداری کند و یا آنرا به تأخیر بیندازد. وقت لازم برای ترجمه اسناد و مدارک عنداللزوم از طرف اداره فنی و یا دادگستری محل تعیین خواهد شد.
تبصره تخلف از ماده 8 موجب انفصال مترجم بمدت شش ماه از شغل مترجمی به پیشنهاد اداره فنی و تصویب معاونت ریاست قوه قضائیه خواهد گردید.
ماده 19 ـ در صورتیکه مترجم به لحاظ بیماری یا مأموریت یا هر علت دیگری قادر به انجام کار ترجمه نباشد، باید بفوریت مراتب را با ذکر دلیل به اداره فنی در مرکز و دادگستری محل در شهرستانها و متقاضی اعلام کند و هر گه اسناد و اوراقی برای ترجمه نزد او باشد، این اسناد و اوراق را سریعاً مسترد دارد.
ماده 20 ـ مترجم رسمی مکلف است در موقعی که مقام صلاحیتدار تعیین میکند در محل مقرر حاضر شود مگر اینکه عذر موجهی داشته باشد و در صورت امکان باید عذر خود را قبلاً به اطلاع آن مقام برساند.
ماده 21 ـ مترجم رسمی موظف است تمام اظهارات و مندرجات اسناد و مدارک و اوراقی را که برای ترجمه به او داده میشود جزء به جزء و کلمه به کلمه ترجمه نماید و حق ندارد چیزی را حذف و یا اضافه کند و چنانچه مورد تخلف منطبق با ماده قانون راجع به کارشناسان رسمی مصوب 23/11/1371 باشد به مجازات مقرر در ماده مرقوم خواهد رسید.
تبصره 1 ـ مترجم رسمی نباید ترجمه اسناد را ترجمه نماید و در صورت تخلف اداره فنی یا دادگستری محل امضاء او را گواهی نخواهد کرد.
تبصره 2 ـ در مورد اسناد رسمی تشخیص مواردیکه ترجمه آنها ضرورتی ندارد با اداره فنی است و رعایت دستورات اداره مذکور در این مورد برای مترجم الزامی است.
ماده 22 ـ مترجم رسمی مسئول حفظ و مراقبت اسنادی است که برای ترجمه به او سپرده میشود و موظف است اسناد را به همان صورتیکه تحویل گرفته رد کند.
ماده 23 ـ مترجم رسمی موظف است در صورتیکه سند و مدرک مخدوش باشد مراتب را در ترجمه و برگ رسیدی که بصاحب سند میدهد، قید کند.
ماده 24 ـ هر گاه اشتباه مترجم بتصدیق دو نفر از مترجمان رسمی دیگر به انتخاب اداره فنی در امر ترجمه محرز شود و خسارتی بابت وجه تمبر و تصدیق امضاء و سایر هزینه های مربوط به امر ترجمه متوجه صاحب سند گردد مترجم موظف است با اخطار اداره فنی در جبران خسارات وارده یا جلب رضایت صاحب سند اقدام کند و تحت تعقیب انتظامی نیز قرار خواهد گرفت.
تبصره ـ در خصوص ماده فوق در صورت احراز عمد مترجم عمل وی مطابق ماده 28 قانون راجع بکارشناسان رسمی مصوب 23/11/1317 قابل تعقیب کیفری خواهد بود.
ماده 25 ـ مترجم مکلف است اسراری که در اثر امر ترجمه به آنها واقف میشود حفظ کند و در صورت افشاء اسرار مراجعین به مجازات مندرج در ماده 106 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1362 هـ .ش محکوم خواهد گردید.
ماده 26 ـ دریافت هر وجه یا مال یا تحمل خدمتی بابت ترجمه بیش از آنچه این آئین نامه مقرر می دارد ممنوع است و مرتکب طبق ماده 14 قانون راجع به کارشناسان رسمی مصوب 1317 قابل تعقیب کیفری خواهد بود.
ماده 27 ـ در صورت تخلف مترجم رسمی از مقررات این آئین نامه اداره فنی میتواند از تمدید پروانه او برای یک یا چند دوره خودداری نماید و این امر مانع تعقیب انتظامی یا کیفری او حسب قوانین مربوطه نخواهد بود.
ماده 28 ـ حق الزحمه مترجم رسمی بقرار زیر است:
1 ـ برای ترجمه از زبان بیگانه بفارسی و بالعکس هر کلمه پانزده ریال
2 ـ کلمات مرکب از قبیل کتابخانه و دهکده یک کلمه محسوب میشود.
3 ـ حروف ربط و اضافه یک کلمه محوسب خواهد شد.
4 ـ در ترجمه اعداد هر پنج عدد مستقل یک کلمه بشمار میرود.
5 ـ حداقل دستمزد مترجم 1500 ریال است.
6 ـ چنانچه متقاضی از ترجمه ای بیش از یک نسخه بخواهد باید هزینه ماشین نویسی و حق امضاء مترجم را بپردازد. هزینه ماشین نویسی برای هر نسخه اضافی 200 ریال است و حق امضاء مترجم برای نسخه های اضافی هر صفحه 100 ریال خواهد بود.
7 ـ حق الزحمه گواهی مطابقت رونوشت سند با اصل که طبق ماده 75 قانون آئین دادرسی مدنی وسیله مترجم انجام شود، هر صفحه یکصد ریال است.
8 ـ حق الزحمه مترجم برای ترجمه شفاهی هر ساعت پنجهزار ریال است که از طرف متقاضی پرداخت میشود چنانچه مدت از پنج ساعت تجاوز کند نسبت به بقیه ساعات هر ساعت دو هزار ریال حق الزحمه دریافت خواهد شد.
حداقل حق الزحمه شفاهی پنج هزار ریال خواهد بود.
اگر مترجم شود ولی بعلت غیبت یکی از اصحاب دعوی ترجمه انجام نشود پرداخت حداقل حق الزحمه بعهده متخلف است.
9 ـ هزینه سفر مترجمان رسمی کیلومتری 40 ریال و روزی 8000 ریال است که متقاضی باید بپردازد.
10 ـ حق الزحمه مترجم برای ترجمه از زیان فارسی به زبانهای بیگانه در مورد مدارکی که با تشکل ثابت از مراجع مختلف صادر میشود بقرار زیر است: (پول تمبر نسخ اصلی و اضافی و هزینه پلمپ بعهده متقاضی است.)
1 | شناسنامه فرد متأهل | 1500 ریال |
2 | شناسنامه فرد مجرد | 1200 ریال |
3 | گواهی عدم سوء پیشینه | 1200 ریال |
4 | برگ پایان خدمت نظام وظیفه | 1200 ریال |
5 | برگ معافیت از خدمت نظام وظیفه | 1200 ریال |
6 | ریز نمرات هر ترم دانشگاهی | 800 ریال |
7 | کارنامه هر کلاس غیر دانشگاهی | 1000 ریال |
8 | گواهینامه پایان تحصیلات | 1000 ریال |
9 | تائیدیه گواهینامه پایان تحصیلات | 1000 ریال |
10 | گواهینامه رانندگی | 1000 ریال |
11 | کارت شناسائی | 1000 ریال |
12 | کارت تحصیلی | 1000 ریال |
13 | پروانه کسب | 1200 ریال |
14 | سند ازدواج جدید | 4000 ریال |
15 | سند ازدواج قدیم | 3000 ریال |
16 | طلاق نامه اعم از دفترچه یا ورقه | 3000 ریال |
17 | سند مالکیت فاقد درج انتقالات بعدی | 3000 ریال |
18 | سند مالکیت با درج انتقالات بعدی | 4000 ریال |
تبصره 1 ـ هر گاه صاحب سند متقاضی ترجمه فوری باشد کتباً درخواست و 50 درصد اضافه بر تعرفه پرداخت کند. منظور از فوری ترجمه بیش از 5 برگ در ظرف سه روز و کمتر از پنج برگ در یکروز است.
تبصره 2 ـ هر گاه سند دارای اصطلاحات مشکل فنی و حرفه ای باشد از قبیل اوراق حقوقی و قررادادهای تجاری و فنی و صنعتی با تشخیص رئیس اداره فنی یا معاونین وی در مرکز و رئیس دادگستری محل در شهرستانها تا 200 درصد اضافه بر تعرفه پرداخت میشود.
ماده 29 ـ در خرداد ماه هر سال کمیسیونی مرکب از رئیس یا معاون اداره فنی و نماینده معاونت قضائی رئیس قوه قضائیه و یک نفر مترجم رسمی به انتخاب اداره فنی تشکیل و با توجه به افزایش یا کاهش هزینه زندگی نسبت به تعدیل تعرفه حق الزحمه مترجم رسمی مندرج در ماده 28 آئین نامه اقدام خواهند نمود.
ماده 30 ـ امضاء مترجم ذیل ترجمه یا رونوشت یا فتوکپی اسناد و و اوراق در مرکز وسیله اداره فنی و در شهرستانهائی که مترجم رسمی در آنجا مقیم است وسیله یکی از قضات دادگستری محل که به پیشنهاد اداره فنی و تصویب معاون قضائی تعیین خواهد شد، تصدیق و برای هر تصدیق به مبلغ مقر قانونی تمبر الصاق میشود.
ماده 31 ـ در صورت تعلیق یا انفصال یا غیبت طولانی یا حجر یا فوت مترجم رسمی بنا به تقاضای اداره فنی درمرکز و دادگستری محل در شهرستانها از طرف دادسرای عمومی محل برگها و اسناد و دفاتر راجع به امور ترجمه جمع آوری و به اداره فنی یا داگستری محل ارسال میگردد. در صورتیکه بین آنها اشیاء یا اسنادی متعلق به مردم باشد، باید در قبال اخذ رسید به صاحبان آنها مسترد شود.
ماده 32 ـ مرجع تعقیب انتظامی مترجم رسمی اداره فنی است.
ماده 33 ـ معاون قضائی میتواند همین که از سوء رفتار و اخلاق مترجم رسمی مطلع شد امر به تعقیب انتظامی او داده و در مواردیکه اشتغال او به مترجمی منافی با حیثیت مترجمان رسمی باشد وی را از شغل مترجمی معلق نماید و رفع تعلیق مترجم رسمی موکول به نظر معاونت قضائی خواهد بود.
ماده 34 ـ چنانچه مترجم رسمی باتهام ارتکاب بزهی تحت پیگرد مراجع قضائی قرار گیرد و عمل ارتکابی به تشخیص اداره فنی مغایر با شئونات مترجمی رسمی باشد تا اعلام رأی نهائی از محکمه صالحه بدستور اداره فنی از سمت مترجمی رسمی معلق خواهد شد و در صورت صدور رأی قطعی برائت یا منع پیگرد یا موقوفی تعقیب رفع تعلیق بعمل خواهد آمد. چنانچه درباره متهم قرار تعلیق تعقیب کیفری یا حکم به تعلیق اجرای مجازات صادر شود رفع تعلیق وی با اجازه کتبی معاون قضائی ریاست قوه قضائیه ممکن خواهد بود.
ماده 35 ـ اداره فنی در صورت نیاز مشخصات کامل مترجمان را بوسیله روزنامه رسمی و دفترچه های مخصوص منتشر میکند.
ماده 36 ـ مواد 31 و 32 نظامنامه اجرای قانون ثبت شرکتها مصوب 2/3/1310 و بند یک (قسمتهای الف و ب) ماده 58 نظامنامه اجرای قانون علائم تجاری و اختراعات مصوب 1/4/1310 و کلیه آئین نامه های مربوط به مترجمان رسمی از تاریخ قابل اجراء شدن این آئین نامه ملغی است.
ماده 37 ـ این آئین نامه پانزده روز پس از درج در روزنامه رسمی قابل اجراء است.
رئیس قوه قضائیه ـ محمد یزدی
منبع سایت صلح