آئیننامه مترجمان رسمی
مصوب 1374,05,12
نظر بماده 3 قانون راجع به ترجمه اظهارات و اسناد در محاکم و دفاتر رسمی مصوب 20 خرداد 1316 آئیننامه مترجمان رسمی در 40 ماده و 18 تبصره بشرح زیر تصویب میشود:
الف ـ ترتیب انتخاب مترجمان رسمی
ماده 1– قوه قضائیه در صورت احتیاج از طریق روزنامههای کثیرالانتشار از داوطلبان واجد صلاحیت مترجمی رسمی دعوت میکند تا در خواست خود را در تهران به اداره فنی قوه قضائیه و در شهرستانها به دادگستری محل تسلیم کنند.
ماده 2– شرایط مترجمی رسمی از قرار زیر است:
1- داشتن حداقل مدرک لیسانس از یکی از دانشگاههای معتبر داخل یا خارج، لکن پروانه مترجمی که به داوطلب داده میشود مخصوص زبان تخصصی داوطلب خواهد بود و نیز تسلط در ترجمه زبان مر بوطه و نگارش فارسی.
2- داشتن بیش از 25 سال سن.
3- داشتن اهلیت و عدم شهرت به فساد اخلاق و داشتن صداقت و امانت به تشخیص کمیسیون ماده 5.
4- عدم محکومیت بههر نوع مجازاتی که به تشخیص اداره فنی منافی با شغل مترجمی رسمی باشد و نداشتن سوء پیشینه موثر.
ماده 3– درخواست مترجمی رسمی باید دارای پیوستهای زیر باشد.
1- یکبرگ رونوشت یا فتوکپی مصدق ار کلیه صفحات شناسنامه.
2- دو قطعه عکس 4*3(برقی).
3- رونوشت یا فتوکپی مصدق بالاترین مدرک تحصیلی (حداقل مدرک لیسانس الزامی است).
4- گواهی عدم سوء پیشینه.
ماده 4– در خواست مترجمی رسمی بترتیب تاریخ وصول در دفتری ثبت و برای هر داوطلب پرونده جداگانه ای تشکیل میشود. اداره فنی قبل از صدور پروانه مترجمی رسمی از طریق دادگستری محل و یا بهر طریق مقتضی در باره صلاحیت داوطلب تحقیق بعمل آورده، نتیجه را در پرونده وی منعکس مینماید.
ماده 5– اداره فنی پرونده داوطلبان را در کمیسیونی مرکب از رئیس اداره فنی و در غیاب وی معاون اداره فنی و یک نفر که بهزبان خارجی مربوطه تسلط کامل داشته باشد و یک نفر از قضات به انتخاب معاون قضائی مطرح میسازد و واجدین صلاحیت را با تعیین تاریخ برای شرکت در امتحان دعوت میکند. دعوت کتبا” و لااقل یکماه قبل از تاریخ امتحان باید بعمل آید.
ماده 6– امتحانات کلیه داو طلبان سالی یکبار (در صورت نیاز) در تهران در یک روز معین که از طرف اداره فنی از طریق روزنامههای کثیرالانتشار اعلام خواهد شد زیر نظر اداره فنی بوسیلههیئت ممتحنه مذکور در ماده 5 بعمل میآید و درسه مرحله بصورت امتحان عمومی زبان، امتحان عملی ترجمه و مصاحبه خواهد بود.
تبصره – هیئت ممتحنه از سه نفر اشخاص متبحر در زبان مورد نظر به انتخاب اداره فنی تشکیل میگردد. در صورت عدم دسترسی به تعداد مذکور ممکن است از تعداد کمتر استفاده شود.
ماده 7– امتحان عمومی زبان مشتمل بر سئوالات کتبی چهار گزینهای و در سطح امتحان نافل برگزار میشود و داوطلبانیکه حدنصاب نمره قبولی را در امتحان مرحله اول احراز نمایند برای امتحان مرحله دوم دعوت خواهند شد.
تبصره 1– داوطلبانیکه در امتحان مرحله اول حد نصاب نمره قبولی را احراز نکرده باشند میتوانند در خواست تجدید نظر بدهند. در این مرحله ورقه امتحانی توسط استاد مصحح باز بینی خواهد شد.
تبصره 2– برای انجام امتحان مرحله عمومی از بانک سئوالات که بهمین منظور تشکیل میگردد استفاده خواهد شد.
ماده 8 – سئوالات امتحان مرحله دوم بصورت ترجمه از زبان فارسی به زبان خارجی وبالعکس بوده و سئوالات امتحان مرحله دوم بصورت ترجمه از زبان فارسی به زبان خارجی و بالعکس بوده و سئوالات امتحانی در جلسهایکه روز امتحان تشکیل میشود تهیه و تکثیر و در اختیار داوطلبان گذارده خواهد شد. طرح سئوالات و تصحیح اوراق امتحانی زیر نظر کمیسیون مذکور در ماده5 توسط هیئت ممتحنه مذکور در ماده 6 و تبصره آن صورت میگیرد ومره ای که به اوراق داده میشود از صد منظور میگردد و نمرههر ورقه در ذیل یاظهر آن ثبت شده و به امضاء هیئت ممتحنه میرسد.
تبصره 1– حدنصاب نمره قبولی در هر مرحله از آزمون 75 خواهد بود.
تبصره 2– داوطلبان میتوانند در خواست اعتراض به ورقه خود را ظرف مهلت 20 روز از تاریخ اعلام نتیجه امتحان کتبی به اداره فنی تسلیم نمایند و رئیس اداره فنی میتواند ورقه داوطلب یا داوطلبان را به شخص یا هیئت ممتحنه دیگری واگذار ماید.
ماده 9– برای داوطلب مترجمان رسمی شرکت در امتحان شفاهی الزامی است و قبولی در امتحان به نحو مذکور در ماده 8 و تبصره یک آن خواهدبود.
ماده 10– اداره فنی از بین قبول شدگان به ترتیب تبصره دو برابر تعداد موردد [مورد] لزوم را برای انجام مصاحبه دعوت مینماید. مصاحبه زیر نظر کمیسیون مذکور در ماده 5 انجام میگیرد. اداره فنی تعداد مورد احتیاج را بترتیب از بین کسانیکه دارای نمره بیشتری بوده و در مصاحبه قبول شده اند انتخاب میکند.
ماده 11– انتخاب شدگان میبایست به مدت یکسال نزد مترجمین رسمی همزبان که حداقل 10 سال تجربه مترجمی داشته باشند با معرفی داوطلب و تأئید اداره فنی کارآموزی نموده و گواهی اتمام دوره کارآموزی و توفیق در آن را از مترجم رسمی ذیربط اخذ نمایند در رشتههائیکه سابقه مترجمی رسمی کمتر از 10 سال است شرط مقرر در فوق از حیث مدت 10 سال رعایت نخواهد شد.
ماده 12– قبول شدگان در حضور کمیسیون مذکور در ماده 5 بشرح زیر سوگند یاد میکنند.
«بخداوند متعال سوگند یاد میکنم که در امر ترجمه قلم و زبان خود را جز به راستی و حقیقت بکار نبرم و درسمت مترجمی رازدار و امین باشم
اداره فنی پس از انقضاء مدت کار آموزی و ارائه گواهی برحسب تخصص داوطلب بنام آنان پروانه مترجمی رسمی صادر و پس از الصاق تمبر به مبلغ مقرر قانونی به آنان تسلیم میکند. پروانه مترجم رسمی باید دارای عکس و نمونه امضاء باشد.
ماده 13– مترجم رسمی در غیر حوزه قضائی محل و آدرسی که در پروانه وی منعکس میباشد حق اشتغال ندارد و در صورت عدم اقامت در محل مذکور پروانه تمدید نخواهدشد.
تبصره 1– مترجم رسمی حق تغییر محل کار خود راندارد و هر گونه تغییر محل باموافقت اداره فنی و معاونت قضائی رئیس قوه قضائیه بوده و در پروانه مترجمی درج خواهد گردید.
تبصره 2– هر مترجم رسمی دادگستری فقط میتواند مسئولیت یک دارالترجمه را عهده دار باشد.
تبصره 3– دائر کردن مؤسسهای با نام دارالترجمه یا تحت هر عنوان دیگری که بدون مسئولیت رسمی یک نفر دارنده پروانه رسمی مترجمی به امر ترجمه و تأئید امضاء اشتغال داشته باشند ممنوع است و مدیران و مسئولین این مؤسسات طبق مقررات کیفری با اعلام اداره فنی تحت پیگرد قرار خواهند گرفت و میبایست نام مترجم رسمی مسئول در تابلو دارالترجمه قید شود.
ماده 14– مترجم رسمی با در دست داشتن مفاصا حساب مالیاتی سنوات گذشته باید هر دو سال یک نوبت در اردیبهشت ماه برای تمدید پروانه خود به اداره فنی مراجعه نماید، در صورتیکه موجبی برای عدم تمدید نباشد پس از الصاق تمبر به مبلغ مقرر قانونی پروانه وی برای دو سال توسط اداره فنی تمدید میشود. اداره فنی و دادگستری شهرستانها از تصدیق امضاء مترجمی که پروانه وی تمدید نشده ممنوع میباشند اداره فنی تمدید پروانه را به دادگستری محل اطلاع میدهد.
تبصره – چنانچه مترجمی چند سال مبادرت به تمدید پروانه خود نکند درزمان تمدید مکلف بهالصاق تمبر سنوات گذشته خواهد بود.
ماده 15– دادگاه یا دادسرایا هر مقام رسمی دیگری که به مترجمکار ارجاع میکند باید طرز رفتار او را مراقبت و هرگونه تخلفی راکه مشاهده نماید به اداره فنی گزارش دهد.
ماده 16– اداره فنی موظف است اسناد و مدارک تحصیلی و کلا اوراقی را که از طرف مراجع رسمی ذیصلاح برای ترجمه به آن اداره فرستاده میشود در صورت پرداخت هزینه به مترجم رسمی ارجاع و پس از ترجمه و گواهی امضاء مترجم اعاده کند.
ج – وظایف مترجم رسمی و مقررات انتظامی
ماده 17– وظایف مترجم رسمی باتوجه به قانون راجع به ترجمه اظهارات و اسناد در محاکم و دفاتر اسناد رسمی و ماده 75 قانون آئین دادرسی مدنی حسب مورد بقرار زیر است:
1- ترجمه رسمی اسناد و اوراق مورد در خواست متقاضی که به این منظور به مترجم تسلیم میگردد.
2- ترجمه اظهارات اصحاب دعوی یا وکلای آنان یا شهود یا کارشناسان در مراجع قضائی و طرفین معامله یا وکلای آنان یا شهود در دفاتر اسناد رسمی.
3- گواهی صحت ترجمه رسمی اسنادیکه در ایران یا یکی از کشورهای بیگانه ترجمه یا تنظیم شده است.
ماده 18– مترجم رسمی باید دارای دفتر ثبت و برگ رسید و مهر بشرح زیر باشد:
1– دفتر ثبت که شماره ردیف و مشخصات کارهای ارجاعی (نوع و تعداد و نام صاحب سند یا نام متقاضی اگر غیر از حاحب سند باشد و نشانی کامل او و تاریخ ارجاع و تاریخ استرداد ترجمه و میزان دستمزد) درآن ثبت میشود. این دفتر بوسیله اداره فنی وزارت دادگستری در مرکز و دفتر دادگستر در شهرستانها برگ شماری و منگنه و مهر خواهد شد.
2– برگ رسید که نوع و تعداد و نام صاحب سند یا نام متقاضی (اگر غیر از صاحب سند باشد) و تاریخ استرداد و میزان دستمزد ترجمه در آن ثبت و هنگام دریافت سند به متقاضی ترجمه داده میشود.
3– مهر که در آن نام و نام خانوادگی مترجم و زبانی که مترجم رسمی آنست و شماره پروانه مترجمی رسمی قید شده و مترجم با آن ذیل اوراق ترجمه را مهر میکند دفتر و رسید مهر مذکور طبق نمونه موجود در اداره فنی تهیه میشود.
1– ترجمههر سند را روی برگ مخصوص که شکل و اندازه آن از طریق داره [اداره] فنی تعیین میشود پاکیزه و بدون قلم خوردگی و حک و اصلاح بههزینه خود ماشین و در پایان آن مطابقت ترجمه را با اصل تصدیق و با قید تاریخ امضاء کند هرگاه ترجمه سندی از یک صفحه تجاوز کند مترجم باید زیر هر صفحه تصریح کند که بقیه در صفحه بعد ترجمه شده است و ذیل تمام صفحات را امضاء و آنها را منگنه و پلمپ مینماید. در مورد مدارک تحصیلی و اسناد مربوط به آن و سایر اوراقی که موضوعا” با هم ارتباط دارند میتوان به تقاضای متقاضی آنها را یکجا منگنه و پلمپ کرد.
2– گواهی صحت ترجمه یا مطابقت رونوشت یا فتوکپی با اصل اسناد خارجی باید ذیل اوراق مورد گواهی بعمل آید و درصورت تعداد صفحات ذیل هر صفحه مستقلا” با قید اینکه بقیه در صفحه دیگر است گواهی و به ترتیب بند یک منگنه و پلمپ میشود.
تبصره 1– هزینه پلمپ به میزان مقرر قانونی است که متقاضی باید بپردازد.
تبصره 2– مترجم موظف است علاوه بر نسخ مورد احتیاج متقاضی یک نسخه تائید شده برای بایگانی خود تهیه وتا سه سال نگهداری نماید. در صورت مطالبه اداره فنی یا سایر مراجع ذیصلاح آن را ارائه دهد.
ماده 20– مترجم نمیتواند از قبول کاری که از طرف اداره فنی یا دادگستری محل به اورجوع میشود بدون عذر موجه خودداری کند ویاآنرا به تأخیر بیندازد. وقت لازم برای ترجمه اسناد و مدارک عنداللزوم از طرف اداره فنی ویا دادگستری محل تعیین خواهد شد.
تبصره – تخلف از ماده 17 موجب انفصال مترجم بمدت شش ماه از شغل مترجمی به پیشنهاد اداره فنی و تصویب معاونت قضائی ریاست قوه قضائیه خواهد گردید.
ماده 21– در صورتیکه مترجم به لحاظ بیماری یا ماموریت یا هر علت دیگری قادر به انجام کار ترجمه نباشد باید بفوریت مراتب را با ذکر دلیل به اداره فنی در مرکز و دادگستری محل در شهرستانها و متقاضی اعلام کند و هرگاه اسناد و اوراقی برای ترجمه نزد او باشد این اسناد و اوراق را سریعا” مسترد دارد.
ماده 22– مترجم رسمی مکلف است در موقعی که مقام صلاحیتدار تعیین میکند در محل مقرر حاضر شود مگر اینکه عذر موجهی داشته باشد و در صورت امکان باید عذر خود را قبلا” به اطلاع آن مقام برساند.
ماده 23– مترجم رسمی موظف است ضمن رعایت امانت تمام اظهارات و مندرجات اسناد و مدارک و اوراقی را که برای ترجمه به او داده میشود جزء به جزء و کلمه به کلمه بنحوی که از لحاظ مضمون و مفهوم کاملا” با اصل برابر باشد ترجمه نماید و حق ندارد چیزی را حذف و یا اضاف کند و چنانچه مورد تخلف منطبق با ماده نماید و حق ندارد چیزی را حذف و یا اضافه کند و چنانچه مورد تخلف منطبق با ماده28 قانون راجع به کارشناسان رسمی مصوب 23/11/1317 باشد به مجازات مقرر در ماده مرقوم خواهد رسید.
تبصره 1– مترجم رسمی میتواند ترجمه رسمی اسناد را با ذکر نام مترجم و تاریخ ترجمه سند به زبان دیگری ترجمه رسمی نماید.
تبصره 2– در مورد اسناد رسمی تشخیص مواردیکه ترجمه آنها ضرورتی ندارد با اداره فنی است و رعایت دستورات اداره مذکور در این مورد برای مترجم الزامی است.
ماده 24– مترجم رسمی مسئول حفظ و مراقبت اسنادی است که برای ترجمه به او سپردهمی شود و موظف است اسناد را بههمان صورتیکه تحویل گرفته مسترد دارد.
ماده 25– مترجم رسمی موظف است در صورتیکه سند و مدارک مخدوش باشد مراتب را در ترجمه و برگ رسیدی که بصاحب سند میدهند قید کند.
ماده 26– هرگاه اشتباه مترجم بتصدیق دونفر از مترجمین رسمی دیگر به انتخاب اداره فنی در امر ترجمه محرز شود و خسارتی بابت وجه تمبر و تصدیق امضاء و سایر هزینههای مربوط به امرترجمه متوجه صاحب سند گردد مترجم موظف است با اخطار اداره فنی در جبران خسارت وارده یا جلب رضایت صاحب سند اقدام کند و با تشخیص اداره فنی تحت تعقیب انتظامی قرار خواهد گرفت.
تبصره – درخصوص ماده فوق در صورت احراز عمد مترجم عمل وی مطابق ماده 28 قانون راجع بهکارشناسان رسمی مصوب 23/11/1317 قابل تعقیب کیفری خواهد بود.
ماده 27– مترجم مکلف است اسراری که در اثر امر ترجمه به آنها واقف میشود حفظ کند و در صورت افشاء اسرار مراجعین به مجازات مندرج در ماده 106 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1362 محکوم خواهند شد.
ماده 28– دریافت هر وجه یا مال بابت ترجمه بیش از آنچه که این آئیننامه مقرر میدارد ممنوع است و مرتکب طبق ماده 14 قانون راجع به کارشناسان رسمی مصوب 1317 قابل تعقیب کیفری خواهد بود.
ماده 29– در صورت تخلف مترجم رسمی از مقررات این آئیننامه اداره فنی میتواند از تمدید پروانه او برای یک یا چند دوره خودداری نماید و این امر مانع تعقیب انتظامی یا کیفری او حسب قوانین مربوطه نخواهد بود.
ماده 30– برای مترجمی زبانهائی که در آن زبان مورد نظر مترجم رسمی وجود ندارد، اداره فنی و دادگستریهای شهرستانها میتوانند از خبرگان محلی پس از اتیان سوگند و التزام به صحت گفتار استفاده کنند.
د- دستمزد مترجمی
ماده 31– حقالزحمه مترجم رسمی بقرار زیر است:
1– برای ترجمه از زبان بیگانه بفارسی و بالعکس هر کلمه شصت ریال.
2– کلمات مرکب از قبیل کتابخانه و دهکده یک کلمه محسوب میشود.
3– حروف ربط و اضافه یک کلمه محسوب خواهد شد.
4– در ترجمه اعداد تا پنج رقم مستقل یک کلمه بشمار میرود.
5– چنانچه متقاضی از ترجمهای بیش از یک نسخه بخواهد بابت نسخ اضافی تا سه نسخه اول دوهزار ریال برای نسخ بعدی به ازای هر سه نسخه اضافی پانزده در صد بر مبلغ قبلی آن اضافه خواهد شد و حق امضاء مترجم برای نسخههای اضافی تا سه نسخههزار و پانصد ریال است.
6– حقالزحمه گواهی مطابقت رونوشت سند با اصل که طبق ماده 75 قانون آئین دادرسی مدنی وسیله مترجم رسمی انجام شود، هر صفحههزار و پانصد ریال است.
7– حقالترجمه مترجم برای ترجمه شفاهی هر ساعت دوازدههزار ریال است که از طرف متقاضی پرداخت میشود چنانچه مدت از پنج ساعت تجاوز کند نسبت به بقیه ساعات هر ساعت پنج هزار ریال حقالزحمه دریافت خواهد شد. حداقل حقالزحمه شفاهی بیست و پنج هزار ریال خواهد بود. متقاضی باید قبل ازتشکیل جلسه ترجمه شفاهی حداقل دستمزد مترجم رسمی را در صندوق دادگستری تودیع نماید.
8– هزینه سفر مترجمان رسمی بر طبق تعرفه کارشاسان رسمی دادگستری مندرج در آئیننامه مربوطه و اصلاحات بعدی خواهد بود.
9– پول تمبر اصل ترجمه و نسخ اضافی و هزینه پلمپ بعهده متقاضی است.
تبصره 1– هرگاه سند دارای اصطلاحات مشکل فنی و حرفهای باشد از قبیل اوراق حقوقی و قراردادهای تجاری و فنی و صنعتی باتشخیص رئیس اداره فنی یا معاونین وی در مرکز و رئیس دادگستری محل در شهر ستانها تا دویست درصد اضافه بر تعرفه پرداخت میشود.
تبصره 2– هرگاه صاحب سند متقاضی ترجمه فوری باشد کتبا” در خواست و پنجاه درصد اضافه بر تعرفه پرداخت کند. منظور از ترجمه فوری بیش از 5 برگ در ظرف سه روز و کمتر از 5 برگ در یک روز است.
ماده 32– در صورت اقتضاء از طرف اداره فنی در خرداد ماههر سال کمیسیونی مرکب از رئیس یا معاون اداره فنی و نماینده معاونت قضائی رئیس قوه قضائیه و 2 نفر مترجم رسمی به انتخاب اداره فنی تشکیل و با توجه به افزایش یا کاهش هزینه زندگی نسبت به تعدیل حقالزحمه مترجم رسمی مندرج در ماده 28 آئیننامه اقدام خواهند نمود.
ماده 33– امضاء مترجم ذیل ترجمه یا رونوشت یا فتوکپی اسناد و اوراق در مرکز وسیله اداره فنی و در شهر ستانهائی که مترجم رسمی درآنجا مقیم است وسیله یکی از قضات دادگستری محل که به پیشنهاد اداره فنی و تصویب معاون قضائی تعیین خواهد شد تصدیق و برای هر تصدیق به مبلغ مقرر قانونی تمبر الصاق میشود.
ماده 34– درصورت تعلیق یا انفصال یا غیبت طولانی یا حجر یا فوت مترجم رسمی بنا به تقاضای اداره فنی در مرکز و دادگستری محل در شهرستانها از طرف دادسرای عمومی محل برگها و اسناد و دفاتر راجع به امور ترجمه جمع آوری و به اداره فنی یا دادگستری محل ارسال میگردد. در صورتیکه بین آنها اشیاء یا اسنادی متعلق به مردم باشد باید در قبال اخذ رسید به صاحبان آنها مسترد شود.
ماده 35– مرجع تعقیب انتظامی مترجم رسمی اداره فنی است.
ماده 36– معاون قضائی میتواند همین که از سوء رفتار و اخلاق مترجم رسمی مطلع شد امر به تعقیب انتظامی او داده و در مواردیکه اشتغال او به مترجمی منافی با حیثیت مترجمین رسمی باشد وی را از شغل مترجمی معلق نماید و رفع تعلیق مترجم رسمی موکول به نظر معاونت قضائی خواهد بود.
ماده 37– چنانچه مترجم رسمی به اتهام ارتکاب بزهی تحت پیگرد مراجع قضائی قرار گیرد و عمل ارتکابی به تشخیص اداره فنی مغایر با شئونات مترجمی رسمی باشد تا اعلام رأی نهائی از محکمه صالحه بدستور اداره فنی از سمت مترجمی رسمی باشد تااعلام رأی نهائی از محکمه صالحه بدستور اداره فنی از سمت مترجمی رسمی معلق خواهد شد و در صورت صدور رای قطعی برائت یا منع پیگرد یا موقوفی تعقیب رفع تعلیق بعمل خواهد آمد. چنانچه درباره متهم قرار تعلیق تعقیب کیفری یا حکم به تعلیق اجرای مجازات صادر شود رفع تعلیق وی با اجازه کتبی معاون قضائی ریاست قوه قضائیه ممکن خواهد بود.
ماده 38– اداره فنی در صورت نیاز مشخصات کامل مترجمان را بوسیله روزنامه رسمی و دفترچههای مخصوصی منتشر میکند.
ماده 39– مواد 31 و 32 نظامنامه اجرای قانون ثبت شرکتهای مصوب 2/3/1310 و بند یک (قسمتهایالف و ب) ماده 58 نظامنامه اجرای قانون علائم تجاری و اختراعات مصوب 1/4/1310 و کلیه آئیننامههای مربوط به متر جمان رسمی از تاریخ قابل اجرا شدن این آئیننامه ملغی است.
ماده 40– این آئیننامه پانزده روز پس از درج در روزنامه رسمی قابل اجراست.
ماده 41– این آئیننامه در چهار بند، 40 ماده و 16 تبصره تصویب میشود.
رئیس قوه قضائیه ـ محمد یزدی
منبع سایت صلح