هیات وزیران در جلسه مورخ 1/2/1378بنا به پیشنهاد شماره 1045 مورخ 7/2/1377 جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران و در اجرای تصویبنامه شماره 77636/ت 18304هـ مورخ 15/11/1376، آیین نامه کمیته ملی حقوق بشر دوستانه جمهوری اسلامی ایران را به شرح زیرتصویب نمود:
آیین نامه کمیته ملی حقوق بشر دوستانه جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1378,02,01با اصلاحات و الحاقات بعدی
نظر به تعهد دولت جمهوری اسلامی ایران به موجب کنوانسیونهای چهارگانه ژنو مصوب 1949 و همچنین تعهد دولتها نسبت به اجرای حقوق بشر دوستانه و لزوم رعایت حقوق انسانی در مخاصمات مسلحانه و تلاش برای تسکین آلام بشری ، با توجه به ماده ( 1 ) و بند ( 6 ) ماده ( 3 ) و ماده ( 5 ) و بند ( 7 ) ماده ( 9 ) اساسنامه جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران مصوب 1367 ، با تعهد به اصول بشر دوستانه دین مبین اسلام و همچنین اصول مقرر در موافقتنامه تاسیس کمیته اسلامی هلال بین المللی 1982، با تعهد به اصول و اهداف منشور ملل متحد و معاهدات بین المللی لازم الاجرای بشر دوستانه ، به منظور ترویج ،تبیین و اجرای حقوق بشر دوستانه در سطح ملی و مشارکت در تلاشهای بین المللی ، و با ملا حظه مصوبه بیست و ششمین کنفرانس بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر 1995 مبنی بر تشکیل کمیته های ملی حقوق بشر دوستانه ، مواد این آیین نامه به ترتیب ذیل مقرر می شود:
ماده 1 – در این آیین نامه عبارت «کمیته ملی» به جای «کمیته ملی حقوق بشر دوستانه جمهوری اسلامی ایران» به کار می رود.
ماده 2 – اهداف کمیته ملی عبارت است از ترویج و تکامل و زمینه سازی برای اجرای حقوق بشردوستانه در سطح ملی و مشارکت در تحکیم و رعایت حقوق بشردوستانه در سطح بین المللی .
ماده 3 – وظایف و اختیارات کمیته ملی بدین قرار است :
1 – تصمیم گیری در خصوص نحوه اجرای مقررات بین المللی بشردوستانه در سطح ملی در چارچوب قوانین و مقررات جاری .
2 – نظارت بر رعایت حقوق بشردوستانه در سطح ملی .
3– آموزش و ترویج مفاهیم حقوق بشردوستانه در میان نیروهای مسلح ، عموم مردم و در مقاطع تحصیلی مختلف .
4 – تهیه و ارایه پیشنهاد تصویب قوانین و مقررات در جهت رعایت و اجرای حقوق بشردوستانه و همچنین پیشنهاد الحاق جمهوری اسلامی ایران به معاهدات بین المللی مربوط.
5 ارایه نظرات مشورتی در زمینه تبیین و تفسیر مقررات بشردوستانه .
6 پیگیری امور حمایت از کلیه اشخاص مشمول مقررات حقوقی بشردوستانه بین المللی از جمله :
الف- پیگیری امور مربوط به ورود، اقامت و خروج یا اخراج پناهندگان و آوارگان ،
ب- پیگیری امور مربوط به اسرای خارجی در ایران و اسرا و زندانیان ایرانی در خارج از کشور،
پ- پیگیری امور مربوط به مجروحان جنگی بویژه قربانیان سلاحهای کشتار جمعی ( شیمیایی ، هسته ای ، میکروبی و بیولوژیکی ) .
7 – تشریح و ترویج نقطه نظرات و عملکرد جمهوری اسلامی ایران در قبال حقوق بشردوستانه برای ارایه به مجامع و نهادهای ملی و بین المللی با هماهنگی وزارت امورخارجه .
8 – همکاری با سازمانهای منطقه ای و بین المللی به منظور ترویج و اجرای حقوق بشردوستانه با هماهنگی وزارت امورخارجه .
9 پیگیری موارد نقض مقررات بشردوستانه در سطح بین المللی و ارایه گزارش به مجامع بین المللی ذی ربط.
10 – هماهنگی و تبادل اطلاعات علمی و تحقیقاتی با مراجع داخلی و خارجی در زمینه حقوق بشردوستانه .
ماده 4– کمیته ملی متشکل از ارکان زیر است :
1 – کمیته ،
2- دبیرخانه .
ماده 5 – ریاست کمیته ملی و اداره جلسات کمیته بر عهده ریاست جمعیت هلا ل احمر جمهوری اسلا می ایران است و در غیاب وی برعهده دبیر کل جمعیت هلا ل احمر می باشد. دبیرکل ، دبیرکمیته ملی خواهد بود.
ماده 6 – کمیته مرکب از اعضای ذیل است :
1 – رییس و دبیر کل جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران .
2 – نمایندگان تام الاختیار وزارتخانه های امور خارجه ، دادگستری ، کشور، بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح .
3 – مدیر کل امور حقوقی و مدیر کل امور بین الملل جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران به منظور پیگیری اجرای تصمیمات کمیته و فعالیتهای لازم در این خصوص ، بدون داشتن حق رای در جلسات کمیته شرکت خواهند داشت .
تبصره – در صورت نیاز به شرکت سایر دستگاههای دولتی ، رییس کمیته ملی و در غیاب وی دبیرکل می تواند از دستگاه ذی ربط، حسب مورد، جهت معرفی نماینده برای شرکت در جلسات کمیته با حق رای دعوت به عمل آورد. نماینده این دستگاهها منحصراً در جلسات ذی ربط از حق رای برخوردار می باشند.
ماده 7 – کمیته وظایف و اختیارات کمیته ملی را بر عهده داشته نسبت به تمهیدات اجرای این آیین نامه و همچنین فعالیت کمیته ملی اتخاذ تصمیم می نماید.
ماده 8 – تصمیمات کمیته که تصمیمات کمیته ملی تلقی می شود با اکثریت نسبی اعضای واجد حق رای حاضر در جلسه اتخاذ می شود. درصورت تساوی آرا، رای اعضایی که رییس کمیته ملی جزو آنهاست معتبر خواهد بود.
ماده 9 – هر یک از وزارتخانه ها و نهادهای عضو کمیته از یک حق رای برخوردار می باشند.
ماده 10 – جلسات کمیته با حضور دو سوم اعضای واجد حق رای رسمیت می یابد و در صورت فقدان حد نصاب لا زم مجدداً از اعضا دعوت به عمل می آید.
ماده 11 – کمیته به صورت عادی ، سالیانه چهار جلسه ( هر سه ماه یک جلسه ) خواهد داشت . همچنین جلسات فوق العاده به تصمیم رییس کمیته ملی در غیاب وی ، دبیر کل و یا بنا به تقاضای دو سوم اعضای واجد حق رای تشکیل می گردد.
ماده 12 – بنا به پیشنهاد هر یک از اعضاء و تصویب کمیته ، دعوت از کارشناسان برای حضور در جلسات کمیته بلامانع است .
ماده 13 – به منظور حسن جریان امور، تعیین تاریخ جلسات و دعوت از اعضاء، تنظیم دستور جلسات کمیته ، طرح پیشنهادها و ارایه گزارشهای توجیهی ، ابلا غ و نظارت بر اجرای تصمیمات کمیته ، برقراری ارتباط و هماهنگی میان اعضاء و ارکان کمیته ملی با سایر نهادها ودستگاههای ملی و مراجع بین المللی ، تهیه گزارش از عملکرد کمیته ملی و فعالیتهای پژوهشی ، دبیرخانه ای تحت ریاست دبیر کمیته ملی تشکیل می شود.
ماده 14 – دبیر کمیته ملی سخنگوی کمیته ملی خواهد بود.
ماده 15 – امور پژوهشی و انتشارات تحت نظارت دبیر کمیته ملی انجام می شود و در صورت لزوم می تواند دارای یک نشریه تخصصی باشد.
ماده 16 – محل تشکیل دبیرخانه کمیته ملی در تهران و در جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران می باشد.
ماده 17 – هزینه فعالیتهای کمیته ملی در هر سال مالی از محل اعتبار مربوط که بنا به پیشنهاد کمیته توسط سازمان برنامه و بودجه در لایحه بودجه تحت عنوان «کمک به کمیته ملی حقوق بشردوستانه » منظور می گردد، تامین خواهد شد.
تبصره – تا زمان تخصیص اعتبار، هزینه های جاری از محل ردیف ویژه در اختیار رییس جمهور تامین می گردد.
ماده 18 – درخواست وجه و پیشنهاد گشایش حساب و نظارت بر هزینه ها با هماهنگی رییس کمیته ملی در غیاب وی ، دبیر کل توسط ذیحساب هلال احمر جمهوری اسلامی ایران انجام خواهد پذیرفت .
ماده 19 – کمیته ملی تابع آیین نامه مالی و محاسباتی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران با هر گونه تغییرات و اصلاحات بعدی خواهد بود.
ماده 20 – بنا به اختیارات قانونی حاصل از قانون اساسنامه جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران مصوب 1367 و تصویبنامه شماره 77636/ت 18304هـ مورخ 15/11/1376 هیات وزیران و به منظور حسن اجرای وظایف مقرر در این آیین نامه ، وزارتخانه ها و دستگاههای دولتی همکاری لازم را با کمیته ملی معمول می دارند.
ماده 21 (اصلاحی 18/03/1379)– تصمیمات کمیته ملی در حدود صلاحیت کمیته مذکور برای تمامی دستگاههای دولتی لازم الاجرا میباشد.
ماده 22 – فعالیتهای کمیته به صورت دایمی خواهد بود.
ماده 23 – هر گونه تغییر در این آیین نامه با تصویب دو سوم اعضای واجد حق رای و تصویب نهایی هیات وزیران معتبر خواهد بود.
حسن حبیبی-معاون اول رییس جمهور
منبع سایت صلح