هیات وزیران در جلسه مورخ 30/3 /1378 بنا به پیشنهاد شماره 709/42 – 1405/102 مورخ 18/3/1378 سازمان برنامه و بودجه و وزارت نیرو و به استناد بند ( ی ) تبصره 44 قانون بودجه سال 1378 کل کشور آیین نامه اجرایی بند ( ی ) تبصره یاد شده را به شرح زیرتصویب نمود:
آیین نامه اجرایی بند ( ی ) تبصره 44 قانون بودجه سال 1378 کل کشور
مصوب 1378,03,30
ماده 1 – واژه هایی که در این آیین نامه بکار رفته دارای معانی زیر هستند:
الف ) حق ابه :عبارت است از حق مصرف آبی که در دفاتر جزء جمع قدیم یا اسناد مالکیت و یا حکم دادگاه قبل از تصویب قانون توزیع عادلانه آب ، تثبیت و یا حق مصرف آبی است که بعد از قانون توزیع عادلانه آب با صدور مجوزهای قانونی توسط وزارت نیرو، اشخاص را در مصرف آن ذی حق می داند و در هر طرح سرمایه گذاری میزان آن را به سرمایه گذار اعلا م می نماید
ب ) سرمایه گذار: شخص حقیقی یا حقوقی غیر دولتی است که به منظور اجرای طرحهای موضوع بند «ی» تبصره فوق الاشعار طرف قرارداد وزارت نیرو قرار می گیرد.
ج ) سد و شبکه های آبیاری مستقل : مجموعه واحدی از تاسیسات آبی که تواماً به عنوان یک طرح سرمایه گذاری معرفی می شود.
د ) مشاوران و پیمانکاران ذی صلاح : اشخاصی حقوقی هستند که نام آنها در آخرین فهرست منتشر شده توسط دفتر امور مشاوران و پیمانکاران سازمان برنامه و بودجه قید شده است .
هـ ) پروانه بهره برداری : مجوز برداشت آب ، از آب استحصالی است که در اثر سرمایه گذاری به وجود آمده است و به وسیله وزارت نیرو صادر و به سرمایه گذار تحویل می شود.
و ) الگوی اقتصادی مورد نظر: نوع کشتی است که با توجه به سرمایه گذاری انجام شده بازدهی بیشتری داشته باشد مگر آنکه مجوز بهره برداری برای مصارف غیر کشاورزی صادر شده باشد، که اختصاص به همان مصرف دارد.
وزارت نیرو: حسب مورد به معنای معاونت امور آب وزارت نیرو ( سازمان مدیریت منابع آب ایران ) و یا شرکتهای آب منطقه ای و سازمان آب و برق خوزستان می باشد.
ماده 2 – به منظور فراهم آمدن موجبات سرمایه گذاری در طرحهای سد و شبکه های آبیاری مستقل ، وزارت نیرو کلیه طرحهایی که دارای ویژگیهای ذکر شده در بند «ی» تبصره فوق الذکر می باشند را ظرف یک ماه پس از ابلاغ این آیین نامه تعیین نماید.طرحهای مذکور پس از تائید سازمان برنامه و بودجه از طریق رسانه های عمومی به اطلاع عموم خواهد رسید.
ماده 3 – برای تسهیل در واگذاری طرحها به سرمایه گذاران ، دستور العملهای لازم و قرارداد های تپی توسط وزارت نیرو، با هم آهنگی سازمان برنامه و بودجه تهیه و در اختیار سرمایه گذاران متقاضی قرار می گیرد.
ماده 4 – تشخیص میزان اراضی مورد نیاز برای احداث سازه ها و شبکه های آبیاری زیر سدها ( محدوده بستر و حریم سدها و اراضی تحت کشت شبکه های آبیاری ) با وزارت نیرو است و وزارتخانه های کشاورزی و جهادسازندگی می بایستی به همان میزان از اراضی ملی و موات بلامعارض مورد نیاز را، ظرف حداکثر سه ماه ، به سرمایه گذار واگذار نمایند.
ماده 5 – به جز حقابه هایی که میزان آن قبل از سرمایه گذاری به سرمایه گذار اعلام گردیده کلیه آبهای استحصال شده در اثر سرمایه گذاری متعلق به سرمایه گذار است که می تواند آنرا در چارچوب پروانه صادره به مصرف رسانده یا بفروشد.
تبصره 1 – در مورد طرحهای نیمه تمام ، وزارت نیرو به نسبت ارزش تاسیسات و دارایی های ایجاد شده ( موضوع ماده 7 ) در آب استحصالی نیز شریک خواهد بود.
تبصره 2 – سرمایه گذار می بایستی در بهره برداری از آب استحصالی ضوابط و دستورالعملهای وزارت نیرو را در مورد کلیه مصارف پایین دست مربوط به محیط زیست ، حفظ حیات رودخانه و … رعایت کند.
تبصره 3 – حقابه های موضوع بند ( الف ) ماده ( 1 ) این آیین نامه باید در مواقع لازم و طی ترتیباتی که وزارت نیرو به سرمایه گذار اعلام می نماید، با نظارت وزارت نیرو تحویل حقابه بران گردد.
ماده 6 – پروانه ( اجازه احداث ) سازه هایی که برای استحصال و بهره برداری از آب به وسیله سرمایه گذار ایجاد می شود توسط وزارت نیرو صادر و به همراه خصوصیات فنی و اجرایی به سرمایه گذار ابلاغ خواهد شد. احداث این سازه ها نیازمند کسب پروانه از مراجع دیگر نخواهد بود ولی چنانچه سرمایه گذار قصد احداث دیگری را داشته باشد باید پس از جلب موافقت وزارت نیرو پروانه لازم از مراجع دیگر ( شهرداری یا بخشداری ) تحصیل نماید.
تبصره – سرمایه گذار بدون کسب نظر قبلی و کتبی وزارت نیرو حق واگذاری پروانه را در زمان اجرا به غیر ندارد.
ماده 7 – در طرحهای نیمه تمام ، وزارت نیرو کلیه تاسیسات و دارایی های ایجاد شده از محل منابع مالی طرح شامل سازه ها، عرصه ها، تاسیسات و تجهیزات و مصالح را با حضور سرمایه گذار و یا نماینده وی صورتمجلس کرده و تحویل سرمایه گذار می دهد و نسبت به ارزش به روز شده پرداختها، بر اساس تعدیل های متعلقه آنها که با نظارت کارشناس رسمی دادگستری معرفی شده توسط سرمایه گذار تعیین می شود، با سرمایه گذار مشارکت مدنی ایجاد می نماید.
ماده 8 – سرمایه گذار می تواند با پرداخت ارزش سهم مشارکت مدنی وزارت نیرو، به مشارکت خاتمه دهد، در این صورت وزارت نیرو مکلف است نسبت به واریز مبلغ دریافتی به حساب خزانه اقدام نماید.
ماده 9 – سرمایه گذار همراه پیشنهاد خود باید برنامه زمانبندی اجرای کار و خاتمه آن را به وزارت نیرو اعلام نماید. وزارت نیرو باید در قراردادی که با سرمایه گذار منعقد می کند تمهیدات ضروری را، برای اجرای به موقع کارها و اخذ ضمانتهای لازم در صورت عدم رعایت برنامه زمانی ، پیش بینی نماید.
تبصره – چنانچه سرمایه گذار روشهایی را برای اجرای سریعتر و کم هزینه تر کار داشته باشد می تواند به وزارت نیرو منعکس و وزارت نیرو ممکن است نظر خود را به سرمایه گذار ابلاغ نماید. به هر حال اصلاح در طراحی و روش اجرای سازه ها برای بهره برداری بهینه از سرمایه گذاری یا آب با توجه به اهداف و سیمای طرح با تایید وزارت نیرو عملی می باشد.
ماده 11 – در صورتی که درصدی از اراضی مورد نیاز اجرای طرح به هنگام تهیه صورتمجلس ( موضوع ماده 7 ) به تملک وزارت نیرو در نیامده باشد، وزارت نیرو به منظور مساعدت در اجرای طرح عنداللزوم از اختیارات قانونی خود برای تملک سایر اراضی به هزینه سرمایه گذار استفاده خواهد نمود.
ماده 12 – در صورت تمایل چند شخص برای سرمایه گذاری در یک طرح تشخیص ارجحیت با وزارت نیرو است و در صورت تساوی شرایط، برنده به قید قرعه مشخص می شود.
ماده 13 – در بهره برداری از آب استحصالی در اثر سرمایه گذاری ، به جز نرخ آب استحصالی مازاد بر حقابه های موضوع بند الف ماده ( 1 ) که تابع عرضه و تقاضا خواهد بود، قانون توزیع عادلانه آب و قوانین مرتبط دیگر حاکم خواهد بود.
ماده 14 – سرمایه گذار موظف است حق النظاره آب استحصالی مازاد بر حقابه های پایین دست را به وزارت پرداخت نماید.
ماده 15 – سرمایه گذار مجاز به احداث مستحدثات غیر ضرور و غیر مرتبط با طرح ( به تشخیص وزارت نیرو ) نمی باشد و باید برای حفظ کیفیت آب هر گونه اقدام لازم را معمول دارد.
ماده 16 – وزارت نیرو باید در قراردادهای که با سرمایه گذار منعقد می نماید، برای خود حق النظارت ( نظارت عالیه ) در اجرای سازه ها و انطباق کارها با نظامهای فنی و اجرایی و استاندارد ها را، پیش بینی نماید. حق توقف کار در صورت تخلف از ضوابط فنی و اجرایی در هر شرایطی در اختیار وزارت نیرو است .
ماده 17 – سرمایه گذار مجاز است مستحدثاتی را که با سرمایه گذاری خود ایجاد نموده به منظور دریافت تسهیلات بانکی به وثیقه گذارد. بانکها برای اطلاع از مقادیر سرمایه گذاری می توانند نظر وزارت نیرو را جویا شوند.
ماده 18 – ارز مورد نیاز برای خرید تجهیزات به جاماندنی مورد نیاز سد و شبکه آبیاری با تایید وزارت نیرو توسط بانک مرکزی تامین و با نرخ مورد عمل برای سایر طرحهای وزارت نیرو به سرمایه گذار فروخته خواهد شد.
ماده 19 – در صورت فسخ قرارداد با سرمایه گذار، هر گاه امکان واگذاری طرح به سرمایه گذار دیگر باشد قرارداد جدید منعقد و با پیشنهاد وزارت نیرو و تایید سازمان برنامه و بودجه برای تکمیل تاسیسات اعتبار لازم در بودجه سنواتی پیش بینی خواهد شد.
ماده 20 – نحوه آبگیری ، بهره برداری و نگهداری از طرحهای موضوع این آیین نامه و دستورالعملهایی است که به تصویب وزیر نیرو خواهد رسید.
حسن حبیبی-معاون اول رییس جمهور
منبع سایت صلح