هیأت وزیران در جلسه مورخ 26/11/1379 بنا به پیشنهاد وزارت دادگستری، موضوع نامه شماره 1609/319-7198/105 مورخ 18/10/1379 سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و به استناد بند «ب» ماده (190) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1379ـ، آیین‌نامه کار زندانیان، با اولویت حرفه آموزی، موضوع بند یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین‌نامه کار زندانیان، با اولویت حرفه آموزی، موضوع بند (ب) ماده(190) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1379,11,26
ماده 1– تعاریف: اصطلاحات مندرج در این آیین‌نامه، با مفاهیم زیر به کار رفته اند:
الف – سازمان: سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور می‌باشد.
ب – آیین‌نامه سازمان: آیین‌نامه قانونی و مقررات اجرایی سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی ـ مصوب 1372 ـ کشور می‌باشد.
ج – کارگاه‌های تحت پوشش سازمان و یا کارگاه‌های محل حرفه آموزی زندانیان: مؤسسات صنعتی، کشاورزی، خدماتی و نظایر آن می‌باشند که وابسته به سازمان بوده و با امکانات لازم از طریق سرمایه‌گذاری بخش دولتی و خصوصی و یا تعاونی، برای کارآموزی و اشتغال به کار زندانیان در داخل یا خارج از زندان‌ها تأسیس شده و یا می‌شوند.
د – زندانیان کار آموز: به زندانیانی گفته می‌شود که برای کسب مهارت‌های فنی در دوره‌های آموزش فنی و حرفه‌ای شرکت می‌نمایند.
هـ – زندانیان شاغل: به زندانیانی اطلاق می‌شود که به طور داوطلب در کارگاه‌های موضوع این آیین‌نامه حسب نظر شورای طبقه بندی زندانیان، موضوع ماده (73) و بند (ب) ماده (74) آیین‌نامه سازمان و مقررات مربوط مشغول به کار می‌باشند. بدیهی است کار در زندان به هیچوجه الزامی نیست.
و – دوره‌های آموزش فنی و حرفه ای: به دوره‌هایی اطلاق می‌شود که به منظور آموزش مهارت فنی و حرفه‌آموزی زندانیان کارآموز برقرار می‌گردد.
ز – دستمزد: وجوهی است که حسب مقررات مربوط سازمان تعیین و به زندانیان شاغل پرداخت می‌گردد.
ماده 2– برنامه دوره‌های حرفه آموزی با توجه به نیازها و امکانات موجود و قابلیت‌های استان و لحاظ علاقه‌مندی و ذوق زندانیان در هر استان تهیه و پس از تصویب معاونت خودکفائی، اشتغال و حرفه آموزی سازمان با همکاری سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور، سازمان صنایع دستی ایران و سایر وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مربوط، به اجرا در خواهد آمد.
تبصره – سازمان به منظور تدریس در دوره‌های آموزش فنی و حرفه ای، حتی الامکان از مربیان واجد شرایط معرفی شده از سوی دستگاه‌های اجرایی ذی ربط استفاده خواهد کرد.
ماده 3– زندانیان داوطلب پس از انجام آزمایش‌های لازم و تشخیص استعداد و ذوق و تخصص آنها، حسب نظر شورای طبقه بندی زندانیان، متناسب با امکانات و ظرفیت‌های موجود جهت شرکت در دوره‌های حرفه‌آموزی و اشتغال به کار در کارگاه‌های تحت پوشش سازمان انتخاب می‌گردند.
ماده 4– کلیه هزینه‌های برگزاری دوره‌های آموزشی، از قبیل تجهیزات و ابزار و مواد مصرفی مورد نیاز، حق‌الزحمه مربیان و سایر هزینه‌های مرتبط در حد وظایف قانونی سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور برای سایر اقشار جامعه، از سوی آن سازمان تأمین می‌گردد. در صورتی که امکانات و ظرفیت‌های فنی سازمان آموزش فنی و حرفه ای پاسخگوی نیاز حرفه آموزی زندانیان نباشد، سازمان امکانات لازم را تأمین خواهد نمود.
ماده 5 – سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور در پایان هر دوره حرفه آموزی از زندانیان آموزش دیده مطابق با استانداردهای ملی آزمون به عمل آورده و به کسانی که موفق به کسب نمره قبولی گردند، گواهینامه مهارت فنی و حرفه ای، بدون اشاره به زندانی بودن آنان با انجام تشریفات خاص که جنبه تشویق و بازگشت به یک زندگی سالم و شرافتمندانه داشته باشد، اعطا می‌نماید.
تبصره – زندانیان دارای مهارت و تخصص که فاقد گواهینامه مهارت فنی و حرفه ای می‌باشند می‌توانند با معرفی مسؤول اشتغال حرفه آموزی زندان در آزمون‌هایی که در پایان دوره‌های آموزشی و یا به طور جداگانه برگزار می‌گردد شرکت نمایند و در صورت کسب حد نصاب لازم از مزایا و امتیازات مقرر در این ماده بهره مند شوند.
ماده 6 – نحوه اعزام زندانیان شاغل و کارآموز به کارگاه‌های تحت پوشش سازمان و همچنین نحوه اداره کارگاه‌های مزبور مطابق مقررات فصل پنجم آیین‌نامه سازمان خواهد بود.
تبصره 1 – زندانیان شاغل و کارآموز در طول مدت اشتغال به کار و کارآموزی فقط تابع مقررات این آیین‌نامه و سایر آیین‌نامه‌های مربوط به سازمان بوده و موظفند علاوه بر حسن انجام کار و رعایت موازین اخلاقی و شؤونات اسلامی، مقررات مربوط به امور زندان، کارگاه‌های تحت پوشش سازمان، دوره‌های کارآموزی را رعایت نمایند.
تبصره 2 – مسؤولان مربوط در مؤسسات محل کار در هر مقطع می‌توانند از ادامه کارآموزی و اشتغال به کار آن دسته از زندانیانی که رعایت مقررات و ضوابط را نمی‌نمایند، ممانعت به عمل آورده و مراتب را حسب مورد به مراجع ذی صلاح در زندان گزارش نمایند.
ماده 7 – میزان دستمزد زندانیان شاغل و چگونگی پرداخت آن وفق مقررات فصل پنجم آیین‌نامه سازمان به تناسب درجه مهارت و کاردانی هر یک از آنان و میزان و نوع کاری که انجام می‌دهند تعیین می‌گردد.
ماده 8 – ساعات کار زندانیان شاغل هشت ساعت در روز می‌باشد. در صورت تمایل زندانی با موافقت مرکز مربوط تا سقف چهار ساعت دیگر نیز قابل افزایش می‌باشد.
تبصره 1– زندانیان شاغل می‌توانند در اوقات فراغت خود مطابق مقررات فصل پنجم آیین‌نامه سازمان به کارهای هنری بپردازند.
تبصره 2 – اشتغال به کار زندانیان در ایام تعطیلات رسمی کشور، در مقابل پرداخت چهل درصد (40%) اضافه بر مزد روزانه انجام می‌گیرد.
ماده 9 – سازمان موظف است در جهت رعایت نکات ایمنی کار از سوی زندانیان شاغل و کارآموز و مسؤولان مربوط، ترتیبات لازم برای توجیه و‌آشناسازی زندانیان شاغل و کارآموز نسبت به مقررات بهداشت حرفه ای و حفاظت و ایمنی کار را فراهم نماید.
تبصره – مسؤولان کارگاهها و مؤسسات محل اشتغال به کار و حرفه آموزی زندانیان با کارشناسان بهداشت حرفه‌ای و ایمنی کار و همچنین بازرسان حوزه معاونت امور اشتغال، خودکفایی و حرفه آموزی سازمان، همکاری لازم را به عمل خواهند آورد.
ماده 10 – سازمان موظف است کلیه زندانیان شاغل را بیمه حوادث ناشی از کار نماید و حق بیمه حوادث ناشی از کار به موجب مقررات پیش بینی‌شده در آیین‌نامه سازمان، تأمین می‌گردد.
ماده 11 – در صورت رضایت از نحوه حضور و غیاب، اخلاق و رفتار و عملکرد، زندانیان شاغل و کارآموز به پیشنهاد مسؤولان مربوط می‌توانند از‌حداکثر امتیازات پیش بینی شده در آیین‌نامه سازمان بهره‌مند شوند.
تبصره – به منظور حضور مؤثر و سازنده زندانیان شاغل در عرصه اجتماع و حذف سوء پیشینه از سجل کیفری آنان، سازمان وفق مقررات مذکور در آیین‌نامه کمیسیون عفو و بخشودگی ـ مصوب 1371 ـ اقدامات لازم را به عمل می‌آورد.
معاون اول رییس جمهور – حسن حبیبی
منبع سایت صلح
