هیأت وزیران در جلسه مورخ 24 /4 /1380 بنا به پیشنهاد مشترک سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت جهاد کشاورزی، موضوع نامه شماره 1642 /319 ـ8098 /105 مورخ 12 /11 /1379 سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و به استناد بند (الف) ماده (104) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1379ـ آیین نامه اجرایی بند یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:
آئین نامه اجرایی بند (الف) ماده (104) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1380,04,24
ماده 1 ـ در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مربوط به کار رفته است:
الف ـ منابع طبیعی: آب و خاک و منابع تجدید شونده از قبیل جنگل، مرتع، آبزیان و جانوران وحشی.
ب ـ بهره برداری: هر نوع استفاده از منابع طبیعی.
ج ـ توان بالقوه: حد نهایی تولید منابع طبیعی که در مناسب ترین شرایط اکولوژیکی، حفاظتی و بهره برداری صحیح حاصل می گردد و بر اساس مطالعات علمی قابل برآورد است.
دـ بهره برداری پایدار: نوعی بهره برداری است که منجر به کاهش توان بالقوه منابع طبیعی در آینده نشود.
هـ ـ مشارکت مردم: شرکت کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی، گروه های ذی نفع و سازمان های غیردولتی، متناسب با میزان تأثیر و سهم آنها در حفاظت و بهره برداری پایدار از منابع طبیعی در کلیه مراحل برنامه ریزی، تصمیم گیری، اجرا و نظارت بر طرح ها و فعالیت های مرتبط با منابع طبیعی.
ماده 2 ـ در اجرای بند (الف) ماده (104) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1379ـ، الزامات زیر باید رعایت شوند:
الف ـ بهره برداری و یا فعالیت در عرصه های منابع طبیعی نیازمند تدوین و تصویب طرح ها توسط دستگاه های اجرایی یا مراجع ذی ربط خواهد بود.
بـ در بهره برداری از منابع رعایت اصول فنی حفظ آب و خاک و به حداقل رسانیدن ضایعات زیست محیطی الزامی است.
ج ـ به منظور حفظ عرصه های جنگلی و مناطق تحت حفاظت محیط زیست، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو های مسلح هماهنگی لازم را با نیرو های مسلح در تعیین محل رزمایش ها به عمل می آورد.
د ـ هر گونه بهره برداری از ذخایر آبزیان در آبهای داخلی و دریا ها، منوط به رعایت موازین فنی بنابر تشخیص دستگاه ذی ربط می باشد.
هـ ـ وزارت جهاد کشاورزی موظف است به منظور برقراری تعادل دام و مرتع، با رعایت ظرفیت مجاز مراتع و ضمن خروج تدریجی دام مازاد و اجرای مدیریت پایدار مراتع، ضوابط و برنامه لازم را تهیه و با همکاری دستگاههای ذی ربط به اجرا گذارد.
و ـ کشت در دیم زار های شیب دار کم بازده باید محدود به گیاهان علوفه ای چند ساله، توسعه باغ ها و یا احیای پوشش گیاهی طبیعی باشد. وزارت جهاد کشاورزی موظف است سیاستهای اجرایی لازم را دراین خصوص تدوین و به مورد اجرا گذارد.
ز ـ به منظور جلوگیری از استفاده از گونه های مرتعی و جنگلی برای سوخت، وزارتخانههای نفت و نیرو با همکاری وزارت جهاد کشاورزی اقدام لازم در مورد تأمین مناسب انرژی از سایر منابع را به عمل آورند.
ح ـ تهیه طرحهای جامع با هدف اقتصادی نمودن وافزایش بهره وری واحد های بهره برداری از مراتع و ساماندهی بهره برداران توسط وزارت جهاد کشاورزی الزامی است.
ط ـ مجریان طرحهای تولیدی و خدماتی که واگذاری اراضی به آنها منتج به صدور سند قطعی می شود، موظفند حداقل بیست و پنج درصد (25%) از عرصه پیش بینی شده در طرح را به فضای سبز اختصاص دهد.
یـ حفاظت و حمایت از گیاهان و جانوران در معرض تهدید نسل و انقراض براساس ضوابط و دستورالعمل های مصوب شورای عالی حفاظت محیط زیست الزامی است.
ک ـ تسریع در اجرای طرح های آبخیزداری با اولویت دادن به احیای پوشش گیاهی به ویژه در حوزه هایی که بحرانی شناخته شده اند، از جمله حوزه های آبخیز سدها، الزامی است.
ل ـ به منظور حفظ پایداری محیط زیست، اولویت دادن به اجرای طرح های مبارزه غیر شیمیائی به ویژه مبارزه بیولوژیک با آفات و بیماری های گیاهی مورد تأکید است.
م ـ در زراعت های کشت زیر پلاستیک، جایگزینی تدریجی پوشش های مناسب به جای پوشش پلاستیک، که مخرب محیط زیست می باشد، الزامی است.
ماده 3 ـ دستگاههای اجرایی ذی ربط موظفند دراجرای طرح خروج دام از جنگلهای شمال و ساماندهی جنگل نشینان پراکنده با وزارت جهاد کشاورزی همکاری نمایند.
ماده 4 ـ کلیه دستگاههای ذی ربط موظفند زمینه های لازم را برای مشارکت دادن مردم در تهیه و اجرای طرحهای حفاظت، احیاﺀ، توسعه و بهره برداری پایدار از منابع طبیعی کشور فراهم نمایند.
ماده 5 ـ معرفی و وارد کردن گونه های گیاهی و جانوری غیربومی به محیط های طبیعی، بدون کسب مجوز های لازم از دستگاههای ذی ربط، ممنوع است.
ماده 6 ـ دستگاههای ذی ربط مکلفند دستورالعمل های لازم برای اعمال ضوابط زیست محیطی مذکور حداکثر ظرف شش ماه پس از تصویب این آیین نامه تهیه و عنداللزوم به تصویب مرجع ذی ربط برسانند و یک نسخه از دستورالعمل یاد شده را به سازمان حفاظت محیط زیست ارسال نمایند.
ماده 8 ـ دستگاههای اجرایی و مشاوران ذی ربط با رعایت مفاد این آیین نامه موظفند هزینه های مربوط به اجرای این آیین نامه را در قرارداد های مربوط پیش بینی و در بودجه سالانه منظور نمایند.
نظارت بر حسن اجرای این آیین نامه و ضوابط ارسالی دستگاه ها بر عهده سازمان حفاظت محیط زیست خواهد بود.
معاون اول رئیس جمهور- حسن حبیبی
منبع سایت صلح