اصلاح فصل سوم آیین نامه معاینه و معافیت پزشکی مشمولان خدمت وظیفه عمومی

اصلاحیه آئین نامه معاینه و معافیت پزشکی مشمولان خدمت وظیفه عمومی
مصوب 1382,07,06

فصل سوم: بخش تخصصی
انواع بیماریها که براساس مقررات ماده (2) این آئین نامه در طبقه بندی مشمولان وظیفه از نظر وضع مزاجی و استعداد جسمی و روانی ملاک عمل است به شرح بخشهای زیر می باشد:
بخش اول : بیماریهای عمومی
ماده 29: مشمولان مبتلاء به بیماریهای عمومی باتوجه به نوع بیماری که به آن مبتلاء می باشند از معافیت های مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده خواهند نمود:
بند 1 – عدم کفایت رشد و نمو جسمی و عضلانی کافی که موجب ناتوانی در انجام تکالیف نظامی می شود معاف دائم.
بند2 – ابتلاء به بیماریهای قابل علاج که مدت درمان آنها بیشتر از یک ماه باشد و همچنین اعمال جراحی و کسانیکه در دوران نقاهت بیماری می باشند با تشخیص شوراهای پزشکی از 6 ماه یکسال معاف موقت.
بند 3 – پائین افتادگی احشاء توأم با اختلالات عملی معاف د ائم
تبصره : طول قد مشمولان کمتر از 150 سانتی متر معاف دائم.
بخش دوم: بیماریهای غدد مترشحه داخلی
ماده 30 – مشمولان مبتلا به بیماریهای غدد مترشحه داخلی باتوجه به نوع بیماری که به آن مبتلا می باشند از معافیت‌های مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده خواهند نمود:
بند 1 – بیماریهای غدد هیپوفیز آکرومگالی، ژیگانتیسم، سندروم کوشینگ، دیابت بی مزه، آدنوم هیپوفیز، هیپوفونکسیون کلی هیپوفیز معاف دائم.
بند 2 – بیماریهای غده تیروئید.
الف) گواترتوکسیک معاف دائم.
ب) هیپرتیروئیدی و هیپوتیروئیدی معاف دائم.
ج) گواترهای حجیم معاف دائم.
د) ندولهای گرم و سرد معاف دائم.
هـ ) تیروئیدیتهای حاد شش ماه معاف موقت.
و) گواتر عمل شده خدمات غیررزمی.
بند3- بیماریهای غدد پاراتیروئید.
هیپرپاراتیروئیدی و هیپوپاراتیروئیدی معاف دائم.
بند 4 – بیماریهای غده فوق کلیوی.
پرکاری و کم کاری غده فوق کلیوی معاف دائم.
بند 5 – بیماریهای غدد بیضه.
الف) تومورهای بیضه معاف دائم.
ب) نیکوماستی شدید معاف دائم.
ج) سندروم کلاین فلتر معاف دائم.
بند 6 – بیماریهای غدد دیگر.
الف) تومورهای هیپوفیز معاف دائم.
ب) هرمافرودیسم ها معاف دائم.
بند 7 – بیماریهای تغذیه و متابولیک.
الف) دیابت قندی معاف دائم.
ب) هیپوانسولینیسم معاف دائم.
ج) بیماریهای ویلسون معاف دائم.
بند 8 – چاقی و لاغری مفرط باتوجه به عدد A به شرح زیر عمل میشود:
لاغر 20 A >
نرمال 25 – 20 = A
اضافه وزن 30 – 25 = A
چاقی مرضی 40> A

الف) اگر عدد A کمتر از 20 و بیشتر از 40 باشد معاف دائم.
ب) اگر عدد A بین 35 تا 40 باشد معاف از رزم.

مثال:
اگر وزن فرد 55 کیلوگرم و قد فرد 170 سانتی متر باشد، چون عدد A کمتر از 30 شده لذا فرد معاف دائم.

اگر وزن فرد 105 کیلوگرم و قد فرد 170 سانتی متر باشد، چون عدد A بین 40 – 35 است معاف از رزم.

اگر وزن 118 کیلوگرم و قد فرد 160 سانتی متر باشد.

چون عدد A بیشتر از 40 می شود معاف دائم.
بخش سوم: بیماریهای پوست و بافت های زیرپوست
ماده 31: مشمولان مبتلاء به بیماریهای پوست و بافت های زیرپوست باتوجه به نوع بیماری که به آن مبتلا می باشند از معافیت های مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده خواهند نمود:
بند 1 – انواع اگزماهای وسیع و شدید:
الف) درصورتی که مزمن و مقاوم به درمان باشد معاف دائم.
ب) در سایر موارد خدمات غیر رزمی.
بند 2 – عفونت های قارچی عمیق و وسیع پوست.
الف) درصورتی که مزمن ومقاوم به درمان باشد معاف دائم.
ب) کچلی 6 ماه معافت موقت.
بند 3 – هیپرئیدروز (عرق کردن کف دست) شدید معاف دائم.
بند 4 – لیکن پلان پوستی و مخاطی شدید و گسترده معاف دائم.
بند 5 – پسوریازیس کف دست و پا و پسوریازیس های شدید و گسترده و انورسه معاف دائم.
بند 6 – سل های پوستی معاف دائم.
بند 7 – لوپوس اریتماتوسیستمیک و لوپوس اریتماتودیسکوئید معاف دائم.
بند 8 – خال های پیگماته آنژیوم های وسیع و غیرقابل عمل.
الف) توأم با اختلالات عملی و یا در سر و صورت که کراهت منظر ایجاد کرده باشد معاف دائم.
ب) در سایر موارد خدمات غیررزمی.
بند 9 – میکوزیس فونکوئید و سایر لنفومای پوستی و پاراپسوریازیس با پلاکهای بزرگ معاف دائم.
بند 10- سیکاتریس های جلدی درصورتی که وسیع و ضخیم بوده یا چسبندگی با اطراف داشته بطوری که مانع حمل تجهیزات و تمرینات نظامی بوده یا تمایل به زخم شدن داشته باشد یا اختلالات عمل تولید نموده باشد معاف دائم.
بند 11 – اسکلرودرمیها- آتروفی های پوستی درصورتی که وسیع و پیش رونده باشند معاف دائم.
بند 12 – ویتیلیکو گسترده صورت و یا هر دو دست و یا بیش از 40٪ کل بدن معاف دائم.
بند 13 – عوارض پوستی شدید که در اثر اختلالات عروقی ایجاد شده باشد مانند فلبیت های عمقی و سطحی که با ورم مزمن اندام توأم باشد معاف دائم.
بند 14 – هیپودرمیتهای ندولر و شدید و منتشر و مقاوم و توأم با علائم سیستمیک معاف دائم.
بند 15 – درماتیتهای بولوز غیرمیکروبی اکتسابی و درماتیت های بولوز مادرزادی و اکرودرماتیت مزمن هالوپو، آکرودرماتیس، آنتروپاتیکا معاف دائم.
بند 16 – هیپرکراتوز کف هر دو دست و یا هر دو پا:
الف) درمورد شدید معاف دائم.
ب) درموارد خفیف خدمات غیررزمی.
بند 17 – فرونکولوز شدید و وسیع یکسال معاف موقت.
بند 18 – بیماریهای پوستی که در حین انجام خدمت وظیفه یا در اثر حساسیت و یا مسمویت نسبت به مواد شیمیایی (شغلی، دارویی، جنگی) ایجاد شده باشد و به درمان مقاوم باشد معاف دائم.
بند 19- کهیر:
الف) همراه با انژیوادم معاف دائم.
ب) در سایر موارد خدمات غیررزمی.
بند 20 – آلوپسی آرآتا همراه با کراهت منظر یاتوتالیس و یایونیورسالیس معاف دائم.
بند 21 – بیماریهای کلاژن – اسکلرودرمی ها- پلی آرتریت نودوزا، واسکولیت های لنفوسیتی ، واسکولیت های دارویی درصورتی که وسیع بوده و سبب اختلال عملی گردند معاف دائم.
بند 22 – انواع آگنه وقتی که شدید باشد و یا منظره صورت را تغییر دهد و یا اینکه ناحیه وسیعی از گردن، کتف ها، سینه و پشت را فراگرفته باشد معاف دائم.
بند 23 – لیشمانیوز (سالک پوستی).
الف) فعال شش ماه معاف موقت.
ب) درصورتیکه پس از بهبودی کراهت منظر یا اختلال عملی اعضاء را ایجاد نماید معاف دائم.
بند 24 – سارکوئیدوز پوست معاف دائم.
بند 25 – بیماری ژنودرماتوز مانند توبروزاسکلروزیس، رکلین هوزن، آلبینیسم، اکتیوزمادرزادی، کزرودرماپیکمانتوزا، پورفیری معاف دائم.
بند 26 – ایکتیوز گسترده مادرزادی یا اکتسابی معاف دائم.
بخش چهارم: بیماریهای داخلی مغز و اعصاب (نورولوژی)
ماده 32 – مشمولان مبتلا به بیماریهای داخلی مغز و اعصاب باتوجه به نوع بیماری که به آن مبتلا می باشند از معافیت های مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده خواهند نمود:
بند 1 – اختلالات استحاله ای سلولهای عصبی (مانند فریدریش و….) معاف دائم.
بند 2 – اختلالات تعادلی مخچه ای معاف د ائم.
بند 3 – انواع میلیتها و سکل انها.
الف) درصورتیکه شدید باشد معاف دائم.
ب) درموارد خفیف (زمانی که براساس طبقه بندی بین المللی (صفر تا پنج) در حد 4 باشد) خدمات غیررزمی.
بند 4 – انسفالیتها و انسفالوپاتیها درصورتیکه عوارض جسمی یا روانی پایدار و ناتوان کننده داشته باشد معاف دائم.
بند 5 – مولتیپل اسکلروزیس یا MS معاف دائم.
بند 6 – انواع صغر عضلانی عضلات بزرگ مشروط براینکه اختلال شدید و مشهود ایجاد کرده باشد معاف دائم.
بند 7 – انواع مبوپاتی های اولیه و ثانویه معاف دائم.
بند 8 – اختلالات مادرزادی سیستم اعصاب مرکزی از هرنوع معاف دائم.
بند 9 – انواع پاراپلژی ها ، پاراپارزی ها، همی پلژی ها، همی پارزیها و منوپلژیها معاف دائم.
بند 10 – انواع اختلالات و حرکات غیرطبیعی عضوی مربوط به دستگاه خارج هرمی معاف دائم.
بند 11 – انواع صرع به شرط ثبوت کلینیکی و یا پاراکلینیکی در یکی از مراکز درمانی دانشگاهی یا نظامی معاف دائم.
تبصره: درمواردی که شروط فوق تحقق نیابد ولی مدارک قابل استناد دال بر سابقه صرع موجود باشد به خدمت غیررزمی اعزام ودر مشاغل مناسب گمارده شود درصورتیکه در حین خدمت صرع ثابت شود معاف دائم.
بند 12 – انواع پلی نوریتهای بهبود نیافته و سکل آنها با تأیید الکترودیاگنوزیس به شرط ثبوت کلینیکی و پاراکلینیکی در مراکز درمانی دانشگاهی یا نظامی معاف دائم.
بند 13 – انواع نوروفیبروماتوزها:
الف) درموارد شدید (اختلال عملکرد، کراهت منظر) معاف دائم.
ب) درموارد خفیف خدمات غیررزمی.
بند 14 – سابقه مننژیت های مزمن و سکل انواع مننژیت درصورت داشتن اختلال عملی و عصبی به شرط ثبوت در مراکز درمانی دانشگاهی یا نظامی معاف دائم.
بند 15 – انواع نورالژیها معاف از رزم.
بند 16 – انواع فلج اعصاب کراینال.
الف) درموارد شدید و مقاوم به درمان با اثبات کلینیکی یا پاراکلینیکی معاف دائم.
ب) بدون عارضه خدمات غیررزمی. بند 17 – انواع سکته های مغزی و ضایعات عروقی مغز: الف) با عارضه عصبی (ارگانیک یا غیرارگانیک) معاف دائم. ب) بدون عارضه خدمات غیر رزمی. بند 18 – بیماری میاستنی گراویس با اثبات کلینیکی یا پاراکلینیکی در مراکز درمانی دانشگاهی یا نظامی معاف دائم.
بند 19 – تورتیکولی معاف دائم.
بخش پنجم: بیماریهای روانپزشکی
ماده 33 – مشمولان مبتلا به بیماریهای روانپزشکی باتوجه به نوع بیماری که به آن مبتلا می باشند از معافیت های مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده خواهند نمود:
بند1 – انواع پسیکوزها شامل (اسکیزوافکتیو، اختلالات هذیانی، پسیکوزهای آتیپیک مزمن) معاف دائم.
بند 2 – اختلالات خلقی.
الف) شدید در فازمانیک یا فاز افسردگی اعم از حاد و یا مزمن معاف دائم.
ب) اختلال افسردگی اساسی معاف دائم.
ج) انواع اختلال خلقی افسردگی خفیف (دیس تایمی و سایکلوتایمی)، اختلال خلقی نوع دوم (هیپومانیا) درصورتیکه با دارو تحت کنترل بوده و یا تهدید کننده خود و اطرافیان نباشد معاف از رزم.
بند 3 – انواع اختلالات شخصیتی.
الف) انواع سایکوپات و نوع مرزی و نوع اسکیزوئید معاف دائم.
ب) انواع دیگر اختلال شخصیت درصورتیکه ناتوان کننده باشد معاف دائم.
ج) درصورتیکه ناتوان کننده نباشد معاف از رزم.
بند 4 – انواع نوروزهای شدید و مقاوم به درمان و مزاحم معاف دائم.
بند 5 – انواع نقیصه های عقلانی و کند ذهنی ها (عقب ماندگی ها).
الف) با ضریب هوشی زیر 60 معاف دائم.
ب) با ضریب هوشی بین 75 – 60 معاف از رزم.
بند 6 – اختلالات تکلم و لکنت زبان درصورتیکه علت روانی یا نورولوژیک داشته باشد.
الف) درصورت شدید بودن معاف دائم.
ب) درموارد خفیف خدمات غیررزمی.
بند 7 – بیماریهای روانی ناشی از جنگ و حوادث.
الف) درصورتی که استقرار یافته باشد به شرط ثبوت در مراکز درمانی نظامی یا دانشگاهی توسط دو نفر روانپزشک معاف دائم.
ب) درصورت عدم استقرار خدمات غیر رزمی.
بند 8 – اختلال رفتار (عدم تعادل عصبی و روانی) و کژخوئیها بطوری که مغایر شئونات نظامی باشد همچنین انحرافات اخلافی و جنسی مانند ترانس سکسوالیسم معاف دائم.
بند 9 – اختلالات کنترل تکانه معاف دائم.
تبصره : تیک های (تکانه های) ضعیف و گذرا مثل پلک زدن و….. معاف از رزم.
بخش ششم: بیماریهای جراحی مغز و اعصاب
ماده 34 – مشمولان مبتلا به بیماریهای جراحی مغز و اعصاب باتوجه به نوع بیماری که به آن مبتلا می باشند از معافیت های مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده خواهند نمود:
بند 1 – معایب ستون فقرات (مادرزادی یا اکتسابی).
الف) درموارد شدید با اشکال عملی معاف دائم.
ب) درموارد خفیف خدمات غیررزمی.
بند 2 – اسپوندیلولیزیس و اسپوندیلولیستزیس معاف دائم.
بند 3 – انواع هرنی دیسکال با علائم کلینیکی و رادیولوژی عمل شده و عمل نشده معاف دائم.
(درمورد بیماران عمل شده انجام میلوگرافی و یا MRI ستون فقرات که در مراکز درمانی دانشگاهی یا نظامی انجام شده باشد منضم به تأیید رادیوگرافی ضروری است)
بند 4 – تومورهای استخوانی خوش خیم ستون فقرات.
الف) درصورتیکه از نظر حجم و موقعیت اختلال عملی ایجاد نماید معاف دائم.
ب) بدون اختلال عملی خدمات غیر رزمی.
بند 5 – انواع شکستگی های تازه و مهره ها (بدنه، تیغه، زوائد مفصلی) معاف دائم.
بند 6 – تغییر شکلهای مادرزادی و واضح جمجمه مانند هیدرو سفالی، میکروسفالی معاف دائم.
بند 7 – اختلالات عروقی مغز با و بدون علائم کلینیکی (مثل انوریسم و A.V.M) معاف دائم.
بند 8 – سابقه عمل جراحی روی مغز معاف دائم.
بند 9 – کمپرسیونهای نخاعی مانند تومورهای استخوانی مهره ها و یاسکل عفونتها و آراکنوئیدیتها خواه به مرحله فلج رسیده باشد یا نرسیده باشد معاف دائم.
بند 10 – هرنوع جسم خارجی در داخل جمجه و کانال نخاعی معاف دائم.
بند 11 – دنده گردنی.
الف) با عوارض شدید معاف دائم.
ب) بدون عوارض خدمات غیررزمی.
بند 12 – نوراسیک اوت لند سندرم با تأئید کلینیکی و یا رادیولوژی معاف دائم.
بند 13 – انواع خونریزی های سربرومننژه.
الف) با عارضه عصبی (ارگانیک یا غیرارگانیک) معاف دائم.
ب) بدون عارضه خدمات غیررزمی .
بند 14 – تروماهای عصبی.
الف) فلج اعصابی که سبب اختلالات عملی و ناتوان کننده معاف دائم.
ب) صدمات عصبی حسی خدمات غیررزمی.
بخش هفتم: بیماریهای ریه و قفسه صدری
ماده 35 : مشمولان مبتلا به بیماری های ریه و قفسه صدری با توجه به نوع بیماری که بدان مبتلا می باشند از معافیت‌های مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده خواهند نمود:
بند 1 – تغییر شکل و نقص های مادرزادی حجاب حاجز(نبودن دیافراگم یا فلج حجاب حاجز) معافیت دائم.
بند 2 – تغییر شکلهای مادرزادی قفسه صدری مانند سینه فرورفته (سینه قیفی شکل)، جناغ برجسته یا فقدان عضلات تنفسی:
الف) همراه با اختلال بالینی واضح در عمل قلب یا ریه معاف دائم.
ب) بدون اختلال تنفسی و قلبی خدمات غیررزمی.
بند 3 – تغییر شکلهای مادرزادی مجاری هوایی (فیستولها و تراکئوبرونکومگالی) معاف دائم.
بند 4 – عدم تشکیل قسمتی از ریه (آژنزی ریه) و آپلازی کامل یا جزیی که ایجاد اختلال در عمل تنفسی نموده باشد معاف دائم.
بند 5 – اسننیت و استئومیلیت دنده ها یا ترقوه یا جناغ سینه یا کتف:
الف) در نوع مزمن (بیش از 6 ماه) معاف دائم.
ب) درنوع بهبود یافته خدمات غیررزمی.
بند 6 – شکستگی دنده ها یا جناغ یا کتف با ترقوه که موجب اختلال عمل تنفسی یا تغییر شکل شدید آنان شده باشد به شرط ثبوت در بیمارستانهای نظامی یا دانشگاهی معاف دائم.
بند 7 – سیکاتریس سوختگی وسیع و یا سیکاتریس های اعمال جراحی که ایجاد اختلال عمل تنفسی نماید معاف دائم.
بند 8 – انواع پلورزیها:
الف) از نوع مزمن (بیش از 6 ماه ) معاف دائم.
ب) از نوع حاد شش ماه معاف موقت.
بند 9 – سابقه پنوموتوراکس خودبخودی:
الف) سابقه پنوموتوراکس خودبخودی (یکبار تأئید شده) معاف از رزم.
ب) سابقه پنوموتوراکس خودبخودی تکرار شونده (بیش از یکبار) معاف دائم.
بند 10 – سارکوئیدوز، فیبروز ریه، سندروم کارتاژنز معاف دائم.
بند 11 – تومورهای حجاب حاجز و یا جنب اعم از خوش خیم و بدخیم معاف دائم.
بند 12 – بیماریهای قارچی مزمن ریه معاف دائم.
بند 13 – پنوموکونیوزها معاف دائم.
بند 14 – آمفیزم ریه:
الف) بصورت منتشر معاف دائم.
ب) لوکالیزه خدمات غیررزمی.
بند 15 – کیست های مختلف ریه (هیداتیک، درموئید) پلوروپری کاردیال و کیست های هوایی بزرگ و متعدد معاف دائم.
بند 16 – آبسه ریوی و سکلهای وسیع عفونی معاف دائم.
بند 17 – برونشکتازی:
الف) دو طرفه یا دو لب در یک ریه معاف دائم.
ب) یک لوب یک طرفه معاف از رزم.
بند 18 – برونشیت مزمن که تولید عوارض بالینی نموده باشد معاف دائم.
بند 19 – آسم به شرط ثبوت در بیمارستانهای نظامی یا دانشگاهی:
الف) درموارد متوسط و شدید معاف دائم.
ب) درموارد خفیف خدمات غیررزمی.
بند 20 – تومورهای برونش بطور کلی اعم از بدخیم و خوش خیم معاف دائم.
بند 21 – اجسام خارجی ریه، برونش و مدیاستن که عارضه ریوی ایجاد کرده و باعث اختلال در فونکسیون ریه شده باشد به شرط ثبوت در بیمارستانهای نظامی یا دانشگاهی معاف دائم.
بند 22 – سابقه اعمال جراحی سینه اعم از برداشتن بیش از یک دنده و توراکوپلاستی ورزکسیون ریه و دکورتیکاسیون معاف دائم.
بند 23 – تنگی های تراشه برونشها که ایجاد اختلالات عملی کرده باشد معاف دائم.
بند 24 – تومورهای مدیاستن، مدیاستئیت های مزمن علائم فشار به مدیاسیتن معاف دائم.
بخش هشتم: بیماریهای استخوان (اسکلت)
ماده 36: مشمولان مبتلا به بیماریهای استخوانها (اسکلت) باتوجه به نوع بیماری که به آن مبتلا می باشند از معافیت‌های مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده خواهند نمود.
بند 1 – انحرافات ستون فقرات مادرزادی یا اکتسابی.
الف) در اشکال شدید و ناتوان کننده معاف دائم.
1 – انحرافات جانبی مادرزادی و اکتسابی ستون فقرات (اسکولیوز) بیش از 30 درجه معاف دائم.
2 – جبران نشده و یا منجر به تغییر شکل قفسه صدری شده باشد معاف دائم.
3 – کیفوز شدید بیش از 70 درجه معاف دائم.
ب) در اشکال خفیف (انحرافات جانبی مادرزادی و اکتسابی ستون فقرات کمتر از 20 درجه) معاف از رزم.
بند 2 – اسپینابیفیدااکولتا، ساکرالیزاسیون، لومباریزاسیون خدمات غیررزمی.
بند 3 – هرگونه اعمال جراحی (استخوانی) ستون فقرات معاف دائم.
بند 4 – شکستگی های قدیمی حفره کوتیل (استابولوم) چنانچه با تغییرشکل حفره و یا عارضه دیگر مفصلی همراه باشد معاف دائم.
بند 5 – نکروزآواسکولار سر استخوان ران به هر علت- معاف دائم.
بند6 – شکستگی های لکن:
الف) نوع مالکین معاف دائم.
ب) نوع OPEN BOOK معاف از رزم.
بند 7 – بیماری شونرمان خدمات غیر رزمی.
بند 8 – استئومیلیت:
الف) از نوع حاد شش ماه معاف موقت.
ب) عفونتهای سخت حاد و عفونتهایی که علیرغم 6 ماه درمان بهبود نیافته و منجر به تغییر شکل استخوان یا ترشح مکرر باشد معاف دائم.
بند 9 – تومورهای استخوانی خوش خیم.
الف) تومورهای استخوانی متعدد و یا با ایجاد اختلال مشهود در کار عضو معاف دائم.
ب) تومورهای داخل استخوانی منفرد بدون عارضه خدمات غیر رزم.

بند 10 – کیستهای استخوانی:
الف) کیستهای بزرگ با خطر شکستگی یا به اندازه بیش از 3 / 1 قطر استخوان معاف دائم.
ب) کیستهای کوچک و بدون عارضه خدمات غیر رزم.
بند 11 – شکستگی ها:
الف) شکستگی های استخوانهای بلند که منجر به نصب پیچ و پلاک و یا کونچر شده باشد و یا در گچ باشد چنانچه کمتر از شش ماه از عمل گذشته باشد شش ماه معاف موقت.
ب) شکستگی های جوش خورده ای که با پیچ و پلاک، یا کونچر بوده و یا اختلال عملکرد ایجاد کرده باشد خدمات غیر رزمی.
ج) شکستگی هایی که پس از یکسال جوش نخورده باشد و مفصل کاذب ایجاد کرده باشد و یا در وضع نامناسب جوش خورده و اشکال عملی ایجاد نموده باشد معاف دائم.
بند 12 – قطع یا فقدان یکی از اندامها معاف دائم.
بند 13 – کوتاهی پا:
الف) کوتاهی بیش از 5/3 سانتی متر معاف دائم (به استناد اسکنوگرام).
ب) کوتاهی از 5/1 تا 5 /3 سانتی متر خدمات غیر رزمی.
بند 14 – سینوویال کندروماتوزیس مفاصل همراه با اختلال عملی معاف دائم.
بند 15 – آنکیلوز کلیه مفاصل بزرگ (هانش، زانو، آرنج، شانه، مچ پا، مچ دست) معاف دائم.
بند 16 – محدودیت حرکات مفاصل:
الف) درمورد مفاصل هانش، زانو و شانه معاف دائم.
ب) محدودیت حرکات سایر مفاصل بزرگ درصورتی که نیمی از حرکات محدود شده باشد معاف دائم.
ج) درموارد خفیف تر همراه با اختلال عملکرد خدمات غیر رزمی.
تبصره : درموارد مشکوک زیر بیهوشی اندازه گیری شود.
بند 17 – دررفتگی مکرر و یا قدیمی و مادرزادی مفاصل بزرگ (مستند به 2 رادیوگرافی درحال دررفتگی در بیمارستانهای ن.م و یا مورد وثوق) عمل شده و نشده معاف دائم.
بند 18 – شلی لیگامانهای زانو و مچ پا و در رفتگی عادتی مفاصل که مانع تمرینات نظامی باشد خدمات غیر رزمی.
بند 19 – سندرم ایسکمیک ولکمن:
الف) درصورتی که شدید و مانع خدمت باشد معاف دائم.
ب) درموارد خفیف خدمات غیر رزمی.
بند 20 – فقدان کامل شست ( از مفصل M.C.P) و یا فقدان ارزش کاری آن در یک دست معاف دائم.
بند 21 – فقدان انگشتان دست:
الف) بیش از یک انگشت در یک دست معاف دائم.
ب) تا سه بند انگشت در یک دست خدمات غیر رزم.
توجه: درمورد انگشتان به صورت زیر عمل شود که هر انگشت کامل یک و هر بند 3 / 1 محسوب شود یعنی اگر بند اول چهار انگشت قطع شده باشد بیش از یک انگشت محسوب و معاف دائم می شود.
بند 22 – عوارضی که مانع بازشدن و یا تا شدن انگشتان دست شود مانند سنداکتیلی و….
الف) در بیش از دو انگشت (مرکب) معاف دائم.
تبصره : چنانچه یک انگشت قطع شده و انگشت دیگر همان دست بیش از 50٪ عملکرد خود را از دست داده باشد معاف دائم.
ب) در دو انگشت (ساده) خدمات غیر رزمی.
بند 23 – کوتاهی اندام فوقانی در مقایسه با یکدیگر درصورتی که بیش از 5 سانتیمتر باشد معاف دائم.
بند 24 – سینوستوز استخوانهای ساعد:
الف) در دو دست معاف دائم.
ب) در یک دست خدمات غیر رزم.
بند 25 – کوبیتوس واروس و والگوس:
الف) همراه با اختلال عملکرد یا ضایعه عصبی معاف دائم.
ب) بیش از 10 درجه انحراف خدمات غیر رزمی.
بند 26 – کوکساپلانا، کوکساوارا، کوکساماگنا، کوسا والگا معاف دائم.
بند 27 – پارگی منیسک زانو عمل شده یا نشده خدمات غیر رزمی.
بند 28 – پارگی شدید و کامل رباطهای جانبی و متقاطع زانو که باعث ناپایداری مفصل گردد.
الف) درمواردی که چند رباط پاره شده باشد معاف دائم.
ب) درموارد پارگی رباط ACL و PCL همراه با پارگی منیسک معاف دائم.
ج) درافراد جراحی شده همراه با اختلال عملی معاف دائم.
د) در نوع منفرد خدمات غیر رزمی.
هـ ) در افراد جراحی شده بدون اختلاف عملی معاف از رزم.
بند 29 – ژنووالگوم، ژنووارم، ژنورکورواتوم.
الف) درموارد شدید (فاصله بین دو قوزک یا دو کوندیل بیش از 10 سانتی متر) معاف دائم.
ب) درموارد خفیف (فاصله بین دو قوزک یا دو کوندیل کمتراز 10 سانتی متر) خدمات غیر رزمی.
بند 30 – صافی کامل کف یا هر دو پا درانواع سخت (Rigid) و یا با تحدّب شدید استخوانی و یا با انحراف پاشنه پا معاف دائم.
بند 31 – پارگی بهبود نیافته تاندون آشیل معاف دائم.
بند 32 – تغییر شکل اکتسابی یا مادرزادی استخوانهای تارس و متاتارس (هالوس والگوس شدید) خدمات غیر رزمی.
بند 33 – قطع انگشتان پا:
الف) قطع سه انگشت کامل از یک پا و یا قطع شست در هر دو پا معاف دائم.
ب) قطع شست در یک پا خدمات غیر رزمی.
بند 34 – اکی نیسم معاف دائم.
بند 35 – اوریب بودن مفصل مچ پا:
الف) درموارد شدید معاف دائم.
ب) درموارد خفیف خدمات غیر رزمی.
بند 36 – از بین رفتن قسمتی از استخوانهای کف پا یا هر نوع تغییرات استخوانی دیگری که مانع انجام تمرینات نظامی باشد و یا در پوشیدن پوتین اشکال ایجاد نماید معاف دائم.
بند 37 – بیماریهای اسکلتی استخوانی نظیر استئوژنس ایمپرفکتا، آرتروگریپوزیس، سکلهای شدید ناشی از CP، پولیو و انهدام کامل پاشنه (نکروز استخوان تالوس) در انواع شدید معاف دائم.
بند 38 – استنوکوندریت دیسکانت زانو، هیپ و مچ پا معاف دائم.
بند 39 – بیماریهای جوش نخوردگی اسکافوئید و کن باخ همراه با اختلال عملکرد معاف دائم.
بخش نهم: بیماریهای شکم و دستگاه گوارش و جراحی عمومی
ماده 37: مشمولان مبتلا به بیماریهای شکم و دستگاه گوارش و رشته جراحی عمومی باتوجه به نوع بیماری که به آن مبتلاء می باشند از معافیتهای مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده می کنند:
بند 1 – اعمال جراحی روی کبد، کیسه صفرا، مجاری صفراوی و پانکراس معاف دائم.
بند 2 – فیبروز و سیروز کبدی معاف دائم.
بند 3 – آسیت به هر علت معاف دائم.
بند 4 – کیست های دستگاه گوارش و طحال معاف دائم.
بند 5 – همانژیوم کبدی:
الف) بزرگتر از 40 میلی لیتر معاف دائم.
ب) کوچکتر از 40 میلی لیتر خدمات غیر رزمی.
بند 6 – سنگ کیسه صفرا و مجاری صفراوی معاف دائم.
بند 7 – بیماریهای مادرزادی و اکستابی مجاری صفراوی معاف دائم.
بند 8 – پورتال‌هایپرتانسیون به هر علت معاف دائم.
بند 9 – هپاتیت‌های مزمن به هر دلیل معاف دائم.
بند 10 – بیماریهای متابولیک کبدی معاف دائم.
بند 11 – بیماریهای عروقی کبد معاف دائم.
بند 12 – پانکراتیت.
الف) حاد 6 ماه معاف موقت.
ب) مزمن معاف دائم.
بند 13 – لب حلقوی پانکراس، سنگهای پانکراس، کیستهای پانکراس، فیستول پانکراس معاف دائم.
بند 14 – اسپلنکتومی یا فقدان مادرزادی طحال معاف دائم.
بند 15 – اسپلنومگالی قابل لمس معاف دائم.
بند 16 – تومورهای خلف صفاتی معاف دائم.
بند 17 – فیستولهای مقعدی فوق اسفنکتری و بین اسفنکتری معاف دائم.
بند 18 – فیستولهای نافی وپیلونیدال در کلیه موارد خدمات غیررزمی.
بند 19 – بواسیرهای داخلی با درجه های «3» و «4» معاف دائم.
بند 20 – فتق های جدار شکم (داخلی و خارجی) و دیافراگماتیک.
الف) عمل نشده معاف دائم.
ب) عمل شده عود کرده معاف دائم.
ج) عمل شده بدون عارضه منع خدمتی ندارد.
بند 21 – مگاکولون با اختلالات عملی معاف دائم.
بند 22 – کلیه بیماریهای التهابی دستگاه گوارش (IBD) به ثبوت رسیده مانند کرون، کولیت اولسر و …. معاف دائم.
بند 23 – سندرمهای سوء جذب (مانند بیماری سلیاک، اسپروی تروپیکال، بیماری ویپل) و تلانژکتازی عروق روده معاف دائم.
بند 24 – تنگیهای کولون و رکتوم و مقعد به هر علت معاف دائم.
بند 25 – کلیه سندرمهای پولیپوزیر و انواع پولیپهای همراه با عوارض معاف دائم.
بند 26 – پرولاپس رکتوم معاف دائم.
بند 27 – سیکاتریسهای عمل جراحی روی شکم با اندازه بیش از 20 سانتی متر خدمات غیر رزمی.
بند 28 – هرگونه اعمال جراحی روی دستگاه گوارش که تولید اختلالات گوارشی کرده باشد و منجر به برداشتن قسمتی از عضو (به جز آپاندیس) شده باشد و یا آناستوموز شده و یا چسبندگی وسیع ایجاد کرده باشد معاف دائم.
بند 29 – بیماریهای پپتیک مقاوم به درمان و یا همراه با عوارض (انسداد، سوراخ شدگی، خونریزی) معاف دائم.
بند 30 – دیورتیکولهای مری، معده، اثنی عشر و دیورتیکولوز عمل شده، عمل نشده معاف دائم.
بند 31 – آشالازی (عمل شده و نشده) معاف دائم.
بند 32 – بی اختیاری مدفوع مادرزادی و اکتسابی معاف دائم.
بند 33 – پریتونیتهای مزمن‌ (از هرنوع و به علت که باعث اختلال در کار احشاء شده باشد اعم از چرکی- سلی- قارچی) معاف دائم.
بند 34 – سل دستگاه گوارش معاف دائم.
بند 35 – وجود اجسام خارجی داخل شکم:
الف) با عوارض معاف دائم.
ب) بدون عوارض خدمات غیر رزمی.
بند 36 – تمام فلاپهای پدیکوله عضلانی، آزاد:
الف) اگر نقص عضو یا اختلال عملکرد ایجاد کرده باشد معاف دائم.
ب) سایر موارد بدون عارضه خدمات غیر رزمی.
بند 37 – دیورتیکول مکل:
الف) با عارضه معاف دائم.
ب) بدون عارضه خدمات غیر رزمی.
بند 38 – هپاتومکالی شدید به هر علت معاف دائم.
بند 39 – آبسه های چرکی و آمیبی کبد معاف دائم.
بند 40 – خونریزیهای مکرر دستگاه گوارش با علت ناشناخته معاف دائم.
بند 41 – بیماری کلیکر نجار نوع 1 و2 ، کلستاز دوبین جانسون وروتور معاف دائم.
بند 42 – بیماری ژیلبرت خدمات غیر رزمی.

بند 43 – ازوفاژیتها:
الف) ازوفاژیت شدید که منجربه اولسر پارت شده یا دیسپلازی شدید (گزارش پاتولژی) داده باشد معاف دائم.
ب) ازوفاژیت در مراحل یک تا چهار معاف از رزم.
بند 44 – فیستول وریدی شریانی اندام فوقانی و تحتانی مادرزادی یاتروماتیک.
الف) همراه با اختلاف عملکرد معاف دائم.
ب) بدون اختلال شدید معاف از رزم.
بخش دهم: بیماریهای خون وانکولوژی (بدخیمی ها)
ماده 38 – مشمولان مبتلاء به بیماریهای خون باتوجه به نوع بیماری که به آن مبتلاء هستند از معافیتهای مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده می نمایند:
بند 1 – کم خونی های مکالوپلاستیک معاف دائم.
بند 2 – اختلالات ساختمانی ارثی گلبول قرمز (مانند میکرواسفروسیتوز ارثی،‌ اولوسیتوزیز، الیپتوسیتوز) معاف دائم.
بند 3 – کم خونی های مزمن اکتسابی به علت بیماریهای خوش خیم.
الف) درموارد هموگلوبین زیر 10 معاف دائم.
ب) درموارد هموگلوبین مساوی و یا بیشتر از 10 خدمات غیر رزمی.
بند 4 – پلی گلبولی اولیه (پلی سیتمی) و ترومبوسیتوز اولیه معاف دائم.
بند 5 – اختلالات کمی و کیفی پلاکتها و فاکتورهای انعقادی (بیماریهای خونریزی دهنده و هایپرکوآگولانت) معاف دائم.
بند 6 – بدخیمی های خون و دستگاه لنفاوی به طور کلی معاف دائم.
بند 7 – اختلالات خونی ارثی و اکتسابی با منشاء ایمونولوژیک معاف دائم.
بند 8 – اکرانولوسیتوز معاف دائم.
بند 9 – بیماریهای هموگلوبینوپاتی ارثی با سطح هموگلوبین کمتر از 10 معاف دائم.
بند 10 – تالاسمی ماژور، تالاسمی اینترمدیت و سندرمهای سیکل سل معاف دائم.
بند 11 – هیپراسپلنیزیم معاف دائم.
بند 12 – بیماری داویسم خدمات غیر رزمی در نزدیکی مراکز درمانی.
بند 13 – آپلازی مغز استخوان به هر علت معاف دائم.
بند 14 – تومورهای بدخیم از هرنوع و درهرعضو که باشد ولواینکه درمان شده باشد معاف دائم.
بند 15 – تومورهای خوش خیم:
الف) چنانچه سبب اختلال مشهود در کار عضو یا به صورت عودکننده و یا با کراهت منظر همراه باشد معاف دائم.
ب) درغیر موارد فوق به مبحث مربوطه رجوع شود.
بخش یازدهم: بیماریهای دستگاه ادراری تناسلی:
ماده 39: مشمولان مبتلاء به بیماریهای دستگاه ادراری تناسلی باتوجه به نوع بیماری که به آن مبتلاء می باشند از معافیت های مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده خواهند نمود:
بند 1 – انسداد ادراری به دلایل عضوی یا عفونی یا فونکسیونی.
الف) درصورتی که برطرف کردن انسداد امکان پذیر باشد خدمات غیر رزمی.
ب) درصورت عدم امکان برطرف کردن انسداد معاف دائم.
بند 2 – برگشت ادرار به حالب ها:
الف) اگر دوطرفی یا یک طرفه شدید باشد معاف دائم.
ب) یک طرفه و خفیف خدمات غیر رزمی.
بند 3 – بیماریهای عفونی مزمن (سلی، میکروبی، انگلی، قارچی) کلیه، لگنچه، حالب، مثانه، بیضه ها، مجاری ادرار هریک به تفکیک معاف دائم.
بند 4 – سنگهای حالب، کلیه، پروستات، مثانه و سنگهای شاخ گوزنی و نفروکلسینوز:
الف) درصورتی که انسداد ایجاد کرده باشد معاف دائم.
ب) درصورت عدم ایجاد انسداد معاف از رزم.
بند 5 – سنگهای حالب، کلیه، مثانه عمل شده خدمات غیر رزمی.
بند 6 – تومورهای خوش خیم و بدخیم مجاری ادراری تناسلی معاف دائم.
بند 7 – بیماریهای رتروپریتوان، فیبروزررتروپریتوان، تومورهای خوش خیم و بدخیم و کیست های رتروپریتوان معاف دائم.
بند 8 – بیماریهای طبی کلیه: سندورم نفروتیک، گلومرولونفریت مزمن ، پیلونفریت مزمن، بیماریهای کلاژن کلیه، پروتئین اوری بیش از 300 میلی گرم و هماتوری اسانسیل و نارسائی مزمن کلیه معاف دائم.
بند 9 – کلومرولونفریت و پیلونفریت حاد 6 ماه معاف موقت.
بند 10 – هیدورنفروس و اتساع لگنچه معاف دائم.
بند 11 – نفرکتومی یک طرفه، نفرکتومی پارسیل وپیلوپلاستی معاف دائم.
بند 12 – کلیه نعل اسبی- کلیه اکتوپیک داخل لگن، اکتوپی یک طرفه (یعنی هر دو کلیه در یک طرف قرار گرفته باشند) معاف دائم.
بند 13 – پتوز کلیه:
الف) درجه 2 خدمات غیر رزمی.
ب) درجه 3 معاف دائم.
بند 14 – هیپوپلازی و آپلازی و آژنزی کلیه معاف دائم.
تبصره : هیپوپلازی یک طرفه و بدون علامت معاف از رزم.
بند 15 – کلیه میان اسفنجی معاف دائم.
بند 16 – فیستول سیستم ادراری به دستگاه گوارش یا پوست معاف دائم.
بند 17 – نکروز کورتکس کلیه:
الف) درصورتی که منجربه نارسائی یا کم کاری کلیه شده باشد معاف دائم.
ب) در سایر موارد خدمات غیر رزمی.
بند 18 – پیوند کلیه معاف دائم.
بند 19 – بیماریهای عروقی کلیه مثل : آنوریسم شریان کلیوی، انفارکتوس کلیه، ترومبوزورید کلیوی، فیستول شریانی وریدی، آنوریسم شریانی وریدی معاف دائم.
بند 20 – دوبلیکاسیون حالب درصورتی که هر حالب به طور جداگانه تا مثانه ادامه داشته باشد معاف دائم.
بند 21- مکااورتر خدمات غیر رزمی.
بند 22 – میدرواورتر معاف دائم.
بند 23 – اورتروسل یک طرفی یا دو طرفه خدمات غیر رزمی.
بند 24 – مثانه نوروژلیک معاف دائم.
بند 25 – کاهش ظرفیت مثانه به دلایل اعمال جراحی قبلی یا سیستیت و یا رادیوتراپی معاف دائم.
بند 26 – سیستکتومی توتال و پارسیل معاف دائم.
بند 27 – تنگی کردن مثانه:
الف) بدون عارضه خدمات غیر رزمی.
ب) درصورتی که عارضه داشته باشد برحسب عارضه اظهارنظر شود.
بند 28 – از بین رفتن قدرت انقباضی کردن مثانه که منجربه بی اختیاری ادرار شود معاف دائم.
بند 29 – هیپوسپادیازتنه آلت و میان دو راه معاف دائم (هیپوسپادیاز درجه یک مانع خدمتی ندارد).
بند 30 – اپیسبادیاز معاف دائم.
بند 31 – انواع فیستولهای مجرا به تنه آلت، رکتوم و پرینه و اسکروتوم معاف دائم.
بند 32 – بیماری پیرونی:
الف) نوع شدید معاف دائم.
ب) نوع خفیف خدمات غیر رزمی.
بند 33 – دیورتیکول مجرا معاف دائم.
بند 34 – تنگی شدید مجرا، انواع والوهای مجرای خلفی، تومورهای خوش خیم و بدخیم مجرا، اورتریت های مزمن غیرقابل درمان معاف دائم.
بند 35 – بیماریهای مقاربتی اگر در ناحیه انتهایی مجرا و آلت دفرماسیون ایجاد کرده یا به فیبروز و یا تنگی مجرا منجر شود معاف دائم.
بند 36 – هیدروسل:
الف) نوع حجیم معاف دائم.
ب) سایر موارد خدمات غیر رزمی.
بند 37 – واریکوسل:
الف) درجه 1 و2 خدمات غیر رزمی.
ب) درجه 3 معاف دائم.
بند 38 – لورسیون حاد بیضه 6 ماه معاف موقت.
بند 39 – اکتوپی و یا فقدان بیضه:
الف) دو طرفه معاف دائم.
ب) یک طرفه خدمات غیر رزمی.
بند 40 – آتروفی شدید بیضه:
الف) دو طرفه معاف دائم.
ب) یک طرفه خدمات غیررزمی.
بند 41 – هماتوسل حاد 6 ماه معاف موقت.
بند 42 – شکستگی آلت خدمات غیر رزمی.
بند 43 – اپی دیدیمکتومی:
الف) دو طرفه معاف دائم.
ب) یک طرفه خدمات غیر رزمی.
بند 44 – فقدان آلت معاف دائم.
بند 45 – ترمبوفلبیت وریدهای سطحی آلت 6 ماه معاف موقت.
بند 46 – دو جنسی معاف دائم.
بند 47 – بی اختیاری ادراری و شب ادراری به شرط ثبو در بیمارستانهای نیروهای مسلح معاف دائم.
بند 48 – تغییر مسیر ادراری با عمل جراحی معاف دائم.
بند 49 – هیدروسل طناب منوی، اپیدیدیمیت مزمن و کیست های طناب منوی خدمات غیر رزمی.
بخش دوازدهم: بیماریهای فک و دهان و دندان
ماده 40 – مشمولان مبتلا به بیماری فک و دهان و دندان باتوجه به نوع بیماری که به آن مبتلاء می باشند از معافیت‌های مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده می نمایند:
بند 1 – ناهنجاریهای استخوانی فک و صورت که موجب اختلال درعمل جویدن یا تکلم باشد معاف دائم.
بند 2 – آنکیلوز مفصل تامپوروماندیبولریک طرفی و دو طرفی به شرط ثبوت به وسیله رادیوگرافی معاف دائم.
بند 3 – تومورهای خوش خیم درصورتی که از لحاظ حجم و موقعیت ایجاد اختلال در جویدن یا در تکلم بنماید معاف دائم.
بند 4 – کام شکافدار همراه یا بدون لب شکری:
الف) عمل نشده معاف دائم.
ب) عمل شده با عارضه تنفسی ی تغذیه ای و یا اختلال تکلم شدید معاف دائم.
ج) عمل شده بدون عارضه خدمات غیر رزمی.
بند 5 – استئومیلیتهای استخوانهای فک که بعد از درمان منجر به ناهنجاری مشهود استخوانهای فک و صورت شوند، معاف دائم.
بند 6 – ناهناجریهای زبان مانند آنکیلوکلوسی، آتروفی و هیپروتروفی زبان، شکاف برداشتن و یا دو قطعه شدن زبان که موجب اختلال درجویدن و تکلم و یا بلغ شود، معاف دائم.
بند 7 – از بین رفتن دندانها به طوری که در مجموع دردهان کمتراز 14 دندان وجود داشته باشد معاف دائم.
بند 8 – کلیه تومورهای بدخیم فک و دهان معاف دائم.
بخش سیزدهم: بیماریهای چشم و عوارض بینائی
ماده 41- مشمولان مبتلاء به بیماریهای چشم و عوارض بینائی باتوجه به نوع بیماری که به آن مبتلاء می باشند از معافیت های مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده خواهند نمود:
بند 1 – هیپرمتروپی با سایکلوپلژی کامل برای مشمولان عادی و دیپلم:
(هیپرمتروپی با سیکلوپلژی کامل که درصورت همراه بودن با آستیگماتیسم، با علامت منفی منظور شود ولی محاسبه نگردد.)
الف) هیپرمتروپی از 5/ 2 تا 4 دیوپتر داخل هریک از چشمها خدمات غیر رزمی.
ب) مجموع دیوپتر هیپرمتروپی دو چشم از پنج تا هشت دیوپتر داخل خدمات غیررزمی.
ج – هیپرمتروپی بیش از چهار دیوپتری یک چشم تا پنج دیوپتر داخل خدمات غیر رزمی.
د) هیپرمتروپی بیش از پنج دیوپتری یک چشم معاف دائم.
هـ) مجموع دیوپتر هیپرمتروپی هر دو چشم بیش از هشت دیوپتری معاف دائم.
بند 2 – هیپرمتروپی باسایکلوپلژی کامل در مشمولان بالاتر از دیپلم:
(هیپرمتروپی باسیکلوپلژی کامل که درصورت همراه بودن با آستیگماتیسم با علامت منفی منظور شود ولی محاسبه نگردد).
الف) هیپرمتروپس از 3 تا 5 دیوپتر داخل هریک از چشمها خدمات غیر رزمی.
ب) مجموع هیپرمتروپی دو چشم از شش تا 10 دیوپتر داخل خدمات غیر رزمی.
ج) هیپرمتروپی بیش از پنج دیوپتری یک چشم تا شش دیوپتر داخل خدمات غیر رزمی.
د) هیپرمتروپی بیش از شش دیوپتری یک چشم معاف دائم.
هـ ) مجموع دیوپتر هیپرمتروپی هر دو چشم بیش از 10 دیوپتر معاف دائم.
بند 3 – میوپی با سایکلوپلژی در مشمولان عادی و دیپلم:
(میوپی با سیکوپلژی کامل که درصورت همراه بودن با آستیگماتیسم با علامت مثبت منظور شود ولی محاسبه نگردد.)
الف) میوپی از 5/2 تا 4 دیوپتری داخل هریک از چشمها خدمات غیر رزمی.
ب) مجموع دیوپترمیوپی از 5 تا 8 دیوپتر داخل هر دو چشم خدمات غیر رزمی.
ج) میوپی بیش از پنج دیوپتری یک چشم تا شش دیوپتر داخل خدمات غیر رزمی.
د) میوپی بیش از شش دیوپتری یک چشم معاف دائم.
هـ ) مجموع دیوپتر میوپی بیش از هشت دپوپتری هر دو چشم معاف دائم.
بند 4 – میوپی با سایکلوپلژی در مشمولان بالاتر از دیپلم:
(میوپی با سیلوپلژی کامل که درصورت همراه بوده با آستیگماتیسم با علامت مثبت منظور شود ولی محاسبه نگردد.)
الف) میوپی از 3 تا 5 دپوپتر داخل هریک از چشمها خدمات غیر رزمی.
ب) مجموع دیوپترمیوپی بین 6 تا 10 دیوپتر داخل هر دو چشم خدمات غیر رزمی.
ج) میوپی بیش از 6 دیوپتری یک چشم تا 7 دیوپتر داخل خدمات غیر رزمی.
د) میوپی بیش از 7 دیوپتری یک چشم معاف دائم.
هـ ) مجموع دیوپتر میوپی بیش از 10 دیوپتری هر دو چشم معاف دائم.
بند 5 – آستیگماتیسم ساده، مرکب یا مخلوط با سایکلوپلژی کامل در مشمولان عادی و دیپلم:
(در آستیگماتیسم ساده، یا مرکب یا مخلوط میزان آستیگماتیسم بایستی بیشتر از اسفر باشد)
الف) آستیگماتیسم ساده، مرکب یا مخلوط از 5/2 تا 4 دیوپتری داخل هریک از چشمها خدمات غیر رزمی.
ب) مجموع دیوپتر آستیگمات ساده، مرکب یا مخلوط از 5 تا 8 دیوپتری داخل هریک از چشمها خدمات غیر رزمی.
ج) آستیگماتیسم ساده یا مرکب بیش از 5 دیوپتری تا 6 دیوپتری یک چشم خدمات غیر رزمی.
د) آستیگماتیسم ساده، مرکب یا مخلوط بیش از شش دیوپتری یک چشم معاف دائم.
هـ ) چنانچه آستیگماتیسم ساده، مرکب یا مخلوط هر دو چشم در مجموع بیش از هشت دیوپتر باشد معاف دائم.
بند 6 – آستیگماتیسم ساده، مرکب یا مخلوط با سیکلوپلژی کامل در مشمولان بالاتر از دیپلم:
(در آستیگماتیسم ساده یا مرکب میزان آستیگماتیسم بایستی بیشتر از اسفر باشد)
الف) آستیگماتیسم ساده، مرکب یا مخلوط از 3 تا 5 دیوپتری داخل هریک ا ز دو چشم خدمات غیر رزمی.
ب) مجموع دیوپتر آستیگماتیسم ساده، مرکب یا مخلوط هر دو چشم از 6 تا 10 دیوپتر داخل خدمات غیر رزمی.
ج) آستیگماتیسم ساده، مرکب یا مخلوط بیش از 6 دیوپتری تا 7 دیوپتری داخل یک چشم خدمات غیر رزمی.
د) آستیگماتیسم ساده، مرکب یا مخلوط بیش از هفت دیوپتری یک چشم معاف دائم.
هـ ) مجموع دیوپتر آستیمات ساده،‌مرکب یا مخلوط هر دو چشم بیش از 10 دیوپتر معاف دائم.
بند 7 – فقدان یک چشم یا آنکه یک چشم عملاً و یا در اثر بیماریهای غیرقابل علاج فاقد بینائی (عدم درک نور) باشد معاف دائم.
بند 8 – اورام ملتحمه فصلی شدید توأم با عوارض قرنیه:
الف) در مشمولان عادی معاف دائم.
ب) در مشمولان دیپلم و بالاتر خدمات غیررزمی.
بند 9 – عوارض تراخمی ملتحمه و پلک از قبیل سیمبلفارون گزروزیس، آنتروپیون و اکتروپیون:
الف) دریک چشم خدمات غیر رزمی.
ب) در دو چشم معاف دائم.
بند 10 – ناخنک پیشرفته که تا مرکز قرنیه پیشرفت نموده باشد و با چشم غیرمسلح دیده شود معاف دائم.
بند 11 – لک مرکزی قرنیه:
الف) درصورتی که وسیع باشد و مرکز قرنیه را اشغال نموده باشد (لک وسیع در موقعی است که بیش از 3 میلیمتر مربع سطح قرنیه را پوشانیده باشد) معاف دائم.
ب) درموارد خفیف تر خدمات غیر رزمی.
بند 12 – کراتیت های آنترستیسیل و دیستروفیهای قرنیه یک یا دو چشم معاف دائم.
بند 13 – کلوبوم مادرزادی مردمک:
الف) همراه با گرفتاری شبکیه (رتین) معاف دائم.
ب) بدون گرفتاری شبکیه (رتین) خدمات غیر رزمی.
بند 14 – ایریدوسیکلیتهای شدید و مزمن یک یا دو چشم که تولید چسبندگیهای وسیع نموده باشد معاف دائم.
بند 15 – اکلوزیون و سیکلوزیون کامل مردمک معاف دائم.
بند 16 – ایریدکتومی یا ایریدودیالیز وسیع حاصل از حوادث یا اعمال جراحی.
الف) درصورتیکه با کاهش دید و عوارض قرنیه و عدسی توأم باشد معاف دائم.
ب) درصورتیکه با کاهش دید و عوارض توأم نباشد خدمات غیر رزمی.
بند 17 – کاتاراکت مادرزادی، ضربه ای، متابولیک و کاتاراکت عمل شده معاف دائم.
تبصره: کدورتهای عدسی که ایجاد اختلال دید در رتینوسکوپی نمی نماید خدمات غیر رزمی.
بند 18 – کدورت وسیع زجاجیه به هر علت معاف دائم.
بند 19 – کوریورتینیت مرکزی و یا منتشر مزمن یک یا دو چشم معاف دائم.
بند 20 – رتینیت پیگمانترورتینیتهای غیر پیگمانتر به شرط اثبات توسط ERG (که در آن افت ولتاژ حداقل نصف میزان طبیعی باشد) معاف دائم.
بند 21 – لوکساسیون کامل یا ناقص عدسی یا لنتیکیونوس و یا فقدان عدسی سک چشم معاف دائم.
بند 22 – انفصال شبکیه عمل شده و یا عمل نشده به هرعلت معاف دائم.
بند 23 – آمبولی شریان شاخه ای یا مرکزی و یا ترومبوز ورید شاخه ای یا مرکزی و یا هرنوع واسولیت مزمن یک یا دو چشم معاف دائم.
بند 24 – بیماریهای ناحیه ماکولا و عصب باصره از قبیل آتروفی، هیپویلازی، سوختگی،‌ سوراخ ماکولا و یا خونریزیهای ناحیه ماکولاو آتروفی عصب باصره معاف دائم.
بند 25 – میکروفتالمی و بوفتالمی یک یا دو چشم معاف دائم.
بند 26 – اکزوفتالمی های تومورال یا پولسا تیو یک یا دو چشم معاف دائم.
بند 27 – فلج کامل یک یا چند عضله چشم درصورتیکه استقرار یافته و دائمی باشد معاف دائم.
بند 28 – لاکوفتالمی های مربوط به فلج عضلات پلکی معاف دائم.
بند 29 – افتادگی دائمی یک پلک (درهریک از چشمها) درصورتیکه بیش از نصف مردمک چشم را پوشانیده باشد معاف دائم.
بند 30 – استرابیسم آمبلیوپیک یک چشم و استرابیسم متناوب معاف دائم.
بند 31 – نیستاگموس دائمی و مشهود معاف دائم.
بند 32 – داکریوسیستیت مزمن چرکی معاف دائم.
بند 33 – کلوکوم مزمن و مطلق و کلوکوم حاد زاویه بسته با عارضه و کلوکوم های عمل شده یا چشم معاف دائم.
بند 34 – اجسام خارجی داخل کرده چشم معاف دائم.
بند 35 – پیوند قرنیه معاف دائم.
بند 36 – کراتوکونوس با گزارش توپوگرافی بیمارستانهای نظامی و دانشگاهی معاف دائم.
بند 37 – تومورهای خوش خیم به هرصورت خدمات غیررزمی (درصورت ایجاد عارضه طبق بند مربوطه رفتار شود.)
بند 38 – تومورکاذب اوربیت درصورتیکه عودکننده و مقاوم به درمان باشد معاف دائم.
بند 39 – آمبلیوپی یک چشم یا دو چشم خدمات غیر رزمی.
بخش چهاردهم: بیماریهای گوش و حلق و بینی
ماده 42 – مشمولان مبتلاء به بیماریهای گوش و حلق و بینی باتوجه به نوع بیماری که به آن مبتلاء می باشند از معافیت های مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده خواهند نمود:
بند 1 – کاهش شنوائی یکطرفه که معدل آن در فرکانس های چهارگانه (512- 1024- 2048- 4096) بیش از 80 دسی بل باشد معاف دائم.
بند 2 – کاهش شنوائی یکطرفه اگر در فرکانس های چهارگانه بین 50 تا 80 دسی بل باشد خدمات غیر رزمی.
بند 3 – کاهش شنوائی هر دو گوش به طوری که معدل کاهش شنوائی در فرکانس های چهارگانه دریک گوش بالای 25 دسی بل و در گوش دیگر بالای 50 دسی بل باشد معاف دائم.
بند 4 – کاهش شنوائی هر دو گوش در فرکانس های چهارگانه بین 25 تا 50 دسی بل خدمات غیر رزمی.
بند 5 – کری و لالی معاف دائم.
بند 6 – فقدان کامل مادرزادی یا اکتسابی لاله گوش یکطرفه یا دو طرفه معاف دائم.
بند 7 – آترزی یا انسداد مجرای گوش خارجی در تمام طول مجرا یا قسمتی از آن معاف دائم.
بند 8 – عفونت مزمن گوش میانی که سبب ایجاد پولیپ یا ضایعه در ناحیه شراپنل و یا استئیت و کولستئاتوم نماید یکطرفه یا دو طرفه معاف دائم.
بند 9 – عمل جراحی رادیکال ماستوئید کتومی معاف دائم.
بند 10 – عفونت مزمن گوش میانی با ترشح چرکی و پارگی پرده تمپان درصورتی که از نظر رادیولوژی تراکم استخوانی یا اسکلروزناشی از عکس العمل عفونت موجود باشد ویا همراه با کاهش شنوائی دو طرفه بیش از سی و پنج دسی‌بل در هر گوش باشد:
الف) درموارد دو طرفه معاف دائم.
ب) یکطرفه خدمات غیر رزمی.
بند 11 – عفونت مزمن گوش میانی با ترشح چرکی یک گوش که همراه با تراکم استخوانی یا اسکلروز ناشی از عفونت باشد درصورتی که با پارگی برده گوش سمت دیگر همراه باشد (حتی بدون وجود تراکم استخوانی) معاف دائم.
بند 12 – فلج عصب صورتی در اثر التهابات قدیمی گوش یا شکستگی استخوان روشه یا به علت عمل جراحی گوش معاف دائم.
بند 13 – فلج کامل صورتی مقاوم به درمان به هرعلتی (علل ناشناخته، بلز، سندروم رامس هانت و غیره) که حداقل شش ماه از شروع آن گذشته باشد معاف دائم.
بند 14 – لابیرنتیت های چرکی (باکتریال) که همراه بانیستاگموس واضح و علائم باراکلینیک ثابت شده در بیمارستانهای نیروهای مسلح باشد معاف دائم.
بند 15 – بیماری و سندروم منیر درصورتی که با آزمایشات پاراکلینیک در بیمارستانهای نیروهای مسلح تأیید شود معاف دائم.
بند 16 – عوارض مادرزادی یا عفونی در بینی، کام، لب و حلق که تولید اختلالات شدید تنفسی، صوتی، گوارشی نموده باشد و یا کراهت منظر ایجاد کرده باشد درصورتی که قابل درمان نباشد معاف دائم.
بند 17 – شکستگی های قدیمی بینی همراه با اختلالات تنفسی شدید و یا تغییر شکل شدید ظاهری صورت که نیاز به عمل جراحی زیبائی داشته باشد معاف دائم.
بند 18 – رینیت اتروفیک همراه با کروت متعفن (بیماری اوزن) معاف دائم.
بند 19 – آنژیوفیبروم نازوفارلکس معاف دائم.
بند 20 – سینوزیت های توام (پانسینوزیت) مزمن معاف دائم.
بند 21 – پولیپوزبینی:
الف) درصورتی که دو طرفه باشد معاف دائم.
ب) درصورت یکطرفه خدمات غیر رزمی.
بند 22 – تومورهای میکسد غده بناگوشی و یا تحت فکی عمل شده و یا عمل نشده ( به شرط ثبوت در بیمارستانهای نیروهای مسلح) معاف دائم.
بند 23 – لارنژیت های مزمن که تولید اختلالات شدید و دائمی صوتی یا تنفسی نماید معاف دائم.
بند 24 – بیماریهای مادرزادی، عفونی، ضربه ای و یا تومورهای حنجره که تولید اختلالات شدید و دائمی نماید معاف دائم.
بند 25 – تومورهای کلوموس ژوکولر، آنژیومهای وسیع در نقاط مختلف گوش و حلق و بینی، حفره و فضای دهان، زبان، فکین سینوسهای صورت و منضمات اعضای فوق معاف دائم.
بند 26 – فلج تارهای صوتی دو طرفه ویا یک طرفه با بیش از شش ماه سابقه معاف دائم.
بخش پانزدهم: بیماریهای قلب و عروق
ماده 43: مشمولان مبتلاء‌به بیماریهای قلب و عروق باتوجه به نوع بیماری که به آن مبتلاء هستند از معافیت های مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده می نمایند:
بند 1 – کلیه عوارض عضوی دریچه ای قلب عمل شده و عمل نشده به شرط ثبوت در بیمارستانهای نیروهای مسلح یا دانشگاهی معاف دائم.
تبصره: پرولاپس دریچه ای که منجربه نارسائی نشده باشد خدمات غیر رزمی.
بند 2 – وجود هرگونه بیماری مادرزادی قلب اعم از عمل شده و نشده معاف دائم.
تبصره: دکستروکاردی وسیتوس انورتوس اگر با آتومالیهای دیگر همراه نبوده عارضه ای نداشته باشد، منع خدمتی ندارد.
بند 3 – هرنوع بیماری عروق کرونر در هر درجه و حالتی که باشد معاف دائم.
بند 4 – نارسائی مزمن قلب معاف دائم.
بند 5 – هرنوع بیماری مزمن پریکارد- آندوکارد- میوکارد اعم از التهابی، تومورال، مادرزادی و اکتسابی معاف دائم.
بند 6 – بیماریهای مادرزادی و یا اکتسابی، تومورال و التهابی آئورت و سرخرگهای بزرگ، مانند کوارکتاسیون، آنوریسم ها، آنژیومها و اتساع سرخرگهای ریوی، کانال شریانی باز، تنگی شریان ریوی اصلی و فسیتولهای شریانی وریدی در هر مورد عمل شده یا نشده معاف دائم.
بند 7 – ازدیاد فشارخون شریانی درصورتی که فشارخون بازسیستولیک از 160 میلیمتر جیوه و یا دیاستولیک از 100 میلیمتر جیوه بالاتر باشد (مقصود از فشارخون باز آنست که لااقل بیمار 72 ساعت در بیمارستان بستری و فشارخون در ساعات مختلف شب و روز ثبت گردد) معاف دائم.
تبصره: ازدیاد فشار خون شریانی درصورتیکه فشارخون بازسیستولیک بین 160 – 140 میلیمتر جیوه و یا دیاستولیک بین 100 – 90 میلیمتر جیوه باشد خدمات غیر رزمی.
بند 8 – ترومبوفلبیت ها:
الف) چنانچه عودکننده باشد معاف دائم.
ب) درموارد محدود خدمات غیر رزمی.
بند 9 – واریس ها:
الف) شدید و یا همراه با عوارض معاف دائم.
ب) خفیف و متوسط خدمات غیر رزمی.
بند 10 – تومورهای عروق لنفاوی، لنف آدنوم و الفانتیازیس که لااقل یکی از اندامها را فراگرفته باشد معاف دائم.
بند 11 – اختلالات ریتم به صورت اکستراسیستوالهای فوق بطنی به شرطی که تعدادشان بیش از 10 ضربان در دقیقه باشد (درصورت تداوم با اثبات در بیمارستانهای نیروهای مسلح یا دانشگاهی) معاف دائم.
بند 12 – اختلالات ریتم به صورت اکستراسیستولهای بطنی که تعدادشان بیش از هفت عدد در دقیقه و چند کانونی، دوتا بیشتر پشت سرهم آمده باشد، (بصورت R- on – T گرفته باشد) معاف دائم.
بند 13 – تاکی آریتمی های فوق بطنی که شامل تاکیکاردی دهلیزی (بیش از 140 ضربان در دقیقه به شرطی که پس از سه ساعت استراحت بهبود نیابد)، فیبریلاسیون دهلیزی، تاکیکاردیهای نودال یاجانکشنال و تاکیکاردیهای بطنی درهرمورد معاف دائم.
بند 14 – اختلال هدایت داخل دهلیزی، بلوک سینوس دهلیزی، وقفه سینوس دهلیزی و سندرم تاکیکاردی و برادیکاردی،‌ سندرم (اس. اس. اس) ، برادیکاردی سینوزال کمتر از 50 ضربان در دقیقه که با فعالیت تعداد ضربان به حد لازم افزایش نیابد‌(مورد اخیر به شرط ثبوت در بیمارستانهای نیروهای مسلح یا دانشگاهی) معاف دائم.
بند 15 – اختلالات هدایتی دهلیزی بطنی مانند سندرم w.p.w و همچنین اختلالات هدایتی که منجربه استفاده از پیس دائم یا موقت شود معاف دائم.
بند 16 – وجود یا سابقه بیماری تب روماتیسمی حاد (به شرط وجود کاردیت) معاف دائم.
بخش شانزدهم: بیماریهای روماتولوژی و بافت همبند
ماده 44: مشمولان مبتلاء به بیماریهای روماتولوژی و بافت همبند باتوجه به نوع بیماری که به آن مبتلاء می باشند از معافیت های مندرج درهر بند به شرح زیر استفاده خواهند نمود:
بند 1 – آرتریتهای عفونی حاد (استاف، پروسلوز، سالمونلا و سایر باکتریهای دیگر با تأیید میکروب شناسی).
الف) با تغییر شکلی مفصلی و استخوانی معاف دائم.
ب) بدون تغییر شکل 6 ماه معاف موقت.
ج) درصورتیکه درحین خدمت ایجاد شده باشد معاف دائم.
بند 2 – آرتریت های عفونی مزمن معاف دائم.
بند 3 – آرتیت های التهابی:
الف) ارتریتت های التهابی حاد: راکتیو، سندروم رایتر، تب رماتیسمی یکسال معاف موقت.
تبصره: درصورتیکه درحین خدمت بروز کرده باشد معاف دائم.
ب) آرتریت های التهابی تحت حاد و مزمن: ارتریت روماتوئید، لوپوس اریتماتوزسیستمیک، اسپوندیلیت انکلوزان، آرتریت های پسوریازیسی، آرتریت های التهابی روده، بیماری ویپل، ارتریت راکتیو، سندروم رایتر، کلاژنوزها، واسکولیتها، سارکوئیدوزواسپوندیلوآرتروپاتی سرونگاتیو معاف دائم.
ج) هیدرآرتروز مزمن و مشهود معاف دائم.
بند 4 – واسکولیتها:
الف) واسکولیتهای نکروزان: بیماری پان کلاسیک، پان میکروسکوپیک، وگنر، تاکایاسو، بیماری بهجت معاف دائم.
ب) واسکولیتهای ازدیاد حساسیتی به همراه گرفتاری احشء معاف دائم.
بند 5 – کلاژنوزها، اسکلرودرمیها، پلی میوزیت ها، درماتومیوزیت معاف دائم.
بند 6 – بیماریهای متابولیک استخوان:
الف) استئوپروز (طبق تعریف براساس سنجش تراکم استخوان درصورتیکه توده استخوانی در مقایسه با حداکثر توده استخوانی بیش از S.D 5/2 کاهش یافته باشد) معاف دائم.
ب) استئوپنی (طبق تعریف براساس شنجش تراکم استخوان درصورتیکه توده استخوانی در مقایسه با حداکثر توده استخوانی بیش از S.D5/2 – 1 کاهش یافته باشد) خدمات غیر رزمی.
ج) استئومالاسی معاف دائم.
د) هیپرپاراتیروئیدی معاف دائم.
بند 7 – بیماریهای کریستالی: نقرس، نقرس کاذب معاف دائم.
بند 8 – استئوآرتریت مفاصل بزرگ:
الف) در فرم شدید و ناتوان کننده معاف دائم.
ب) در فرم خفیف یکسال معاف موقت.
بند 9 – شانه منجمد، پارگی روتاتورکاف معاف دائم.
بند 10 – الیگونورودیستروفی RSDS معاف د ائم.
بند 11 – ارتورپاتی نورولوژیک (مفصل شارکو) معاف دائم.
بند 12 – شبه تومورهای مفاصل: سینوویت، ویلوندولر، استئوکندروماتوز در مفاصل بزرگ، همانژیوم معاف دائم.
بند 13 – استئونکروز مفاصل معاف دائم.
بند 14 – ستون فقرات:
الف) اسپوندیلولیسیت بروسلائی، استاف، سالمونلائی و سلی معاف دائم.
ب) انواع هرنی دیسکال با علائم کلینیکی و رادیولوژی معاف دائم.
بند 15 – بیماریهای بافت همبند نظیر استئوژنزیس ایمپرنکتا- اهلردانلوس و هموسیتینوری معاف دائم.
بخش هفدهم: بیماریهای عفونی
ماده 45: مشمولان مبتلاء به بیماریهای عفونی باتوجه به نوع بیماری که بدان مبتلاء می باشند از معافیت های مندرج در هر بند به شرح زیر استفاده خواهند نمود:
بند 1 – بیماران مبتلاء به هپاتیت مزمن (بیش از 6 ماه) معاف دائم.
بند 2 – ناقلین HBSAg چنانچه HBSAg و HBVDNA ویا HBEAg سرم آنها مثبت باشد معاف د ائم.
بند 3 – کلیه بیماران مبتلاء به هپاتیت حاد 6 ماه معافت موقت.
بند 4 – بیماران مبتلاء به هپاتیت C با تأیید آزمایشگاههای مورد تأیید مراکز درمانی ن.م معاف دائم.
بند 5 – سل
الف) سل ریه فعال معاف دائم.
ب) ادنیت های سلی یک سال معاف موقت.
ج) سل احشاء فعال و سل ستون فقرات و استخوانها و مفاصل درهر مرحله معاف دائم.
د) سل ریه بهبود یافته و ادنیتهای سلی درمان شده خدمات غیر رزمی.
بند 6 – جذام به هر شکل و در هر مرحله معاف دائم.
بند 7 – عوارض بیماریهای عفونی مداوم (مانند سیفلیس ها، مننژیت ها، استئومیلیتها و….) که اختلال غیرقابل برگشت ایجاد کرده باشد معاف دائم.
بند 8 – بیماران مبتلاء به نقص ایمنی سلولی اکتسابی و حاملین ویروس HIV معاف دائم.
بخش هیجدهم: بیماریهایی که در آئین نامه معافیت پزشکی پیش بینی نشده است.
ماده 46: کلیه بیماریهای ناتوان کننده که فرد مبتلاء به آن قادر به انجام خدمت اعم از رزمی و غیررزمی نبوده و در این آئین نامه نیز پیش بینی نشده است به تشخیص شورای پزشکی مدیریت وظیفه عمومی و یا شورای عالی پزشکی نیروی مربوطه به شورای عالی پزشکی ناجا معرفی و طبق نظر شورای عالی پزشکی ناجا با آنان رفتار خواهد شد.
ماده 47: این فصل از آئین نامه که در اجرای تبصره یک ماده (39) قانون خدمت وظیفه عمومی در 18 ماده و یک پیوست (49 بندی) درسال 1380 در ستاد کل نیروهای مسلح بازنگری و در تاریخ…………… به تصویب وزیران بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کشور، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح رسیده است و از تاریخ ابلاغ بعنوان جایگزین آئین نامه مصوب سال 1375 قابل اجرا است.
وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح وزیر کشور وزیر بهداشت، درمان
دریابان علی شمخانی سیدعبدالواحد موسوی لاری و آموزش پزشکی
دکتر مسعود پزشکیان

«پیوست الف»
در راستای اجرای ماده 23 فصل دوم آئین نامه معاینه و معافیت مشمولین درصورتیکه پدر مشمول دارای بیماری یا نقص عضوی بشرح زیر باشد از نظر شورای پزشکی نیاز به مراقبت و نگهداری دارد.
1 – کلیه بدخیمی های دستگاههای بدن که موجب ناتوانی وازکارافتادگی فرد گردد و یا پیشرفته و مقاوم به درمان باشد و به تأیید مراجع ذیصلاح رسیده باشد.
2 – تومورها و آدنوپاتیهای مزمن و غیرقابل درمان مدیاستن همراه با علائم فشاری برمدیاستن.
تبصره: درمورد سرطانهای قابل درمان و محدود که متاستاز نداده و عوارض نداشته باشد این قسمت مصداق ندارد.
3 – جذام با تشخیص متخصص پوست و تأیید مراکز مبارزه با جذام در مرحله ایزوله شدن بیمار و تا زمانی که خطر واگیر بیماری به دیگران وجود دارد و به همین نحو در انواعی از بیماری که پیشرفته بوده و عوارض شدید پوستی یا عصبی درشخص مبتلا ایجاد کرده باشد.
4 – سیفلیس های عصبی یا قلبی عروقی شدید و یا سیفلیس های استخوانی که ایجاد ضایعات انهدامی در استخوان یا مفاصل کرده باشد.
5 – مبتلایان به سل فعال که منجربه محدودیت وازکارافتادگی فرد گردد با تأیید مراکز تخصصی مربوطه.
6 – آرتریتهای مزمن توأم با تغییر شکل در استخوانها و جمود در مفاصل و ستون فقرات بصورت پیشرفته که مانع انجام فعالیتهای روزمره شده باشد.
7 – انواع نوروپاتی ها و میوپاتی های اولیه و ثانوی در مراحل پیشرفته که منجربه ناتوانی و اختلال در ایستادن و حرکت شده باشد.
8 – فلج اندام فوقانی یا تحتانی یا نیمه بدن (همی پلژی، پاراپلژی) که موجب ناتوانی در اعمال روزانه شخص شده باشد.
9 – پارکینسون در مراحل پیشرفته با علائم بالینی واضح و با تأئید متخصص بیماریهای اعصاب.
10 – مولتیپل اسکلروز در مرحله استقرار کامل.
11 – انواع صرع مقاوم به درمان.
12 – کلیه ضایعات عروقی مغزی که موجب ناتوانی فرد گردد.
13- کلیه بیماریها، تروماها و اعمال جراحی روی ستوان فقرات که منجربه اختلالات اسفنکتری و فقدان ارزش کاری یک اندام شده باشد.
14 – هرگونه اعمال جراحی روی مغز درصورتیکه منجربه عوارض عصبی یا روانی شدید بعد ازعمل شده باشد.
15 – پسیکوزها و بیماریهای روانی مزمن با سابقه معتبر بستری های متعدد در بیمارستانهای روانی و یا تأیید متخصص بیماریهای روانی.
16 – نقص عقلانی و کندذهنی با کسب نظر از متخصص مربوطه و مراکز توانبخشی که ضریب هوشی به 30٪ و کمتر نقصان یافته باشد. (میزان کارائی شخص از نظر مراکز توانبخشی 30٪ باشد)
17 – درمورد قطع یا ازکارافتادگی اندام فوقانی یا تحتانی به شرح زیر رفتار شود:
الف) قطع یک پا از زانو به بالا و یا اینکه عملاً یک پا کارآئی خود را از دست داده باشد.
ب) قطع هردو پا از مفصل متاتار سوفالانجیال (MP) به بالا.
ج) قطع یک دست از آرنج به بالا و یا اینکه یک دست عملاً کارآئی خود را از دست داده باشد.
د) قطع هر دو دست از هرجا که باشد.
18 – بیماریهای مزمن و انسداد شدید ریه به همراه کاهش ظرفیت تنفسی ریه به میزان 50٪ و بیشتر.
19 – تغییر شکلهای شدید مادرزادی جدار قفسه صدری که موجب کاهش ظرفیت تنفسی به میزان 50٪ و یا کمتر و یا نارسائی قلب شده باشد.
20- سابقه اعمال جراحی ریه و قفسه صدری (توراکوپلاستی، رزکسیون ریه) که منجربه کاهش ظرفیت تنفسی به میزان 50٪ و یا کمتر شده باشد.
21 – هیپرتیروئیدی شدید همراه با عوارض قلبی، عصبی، چشمی و لاغری مفرط و هیپوتیروئیدی پیشرفته با ایجاد عوارض.
22 – دیابت شیرین مزمن مقاوم به درمان با عوارض چشمی، عصبی و کلیوی پیشرفته.
23 – آکرومکالی، ژیگانتیسم، کوشینگ، آدیسون در هرمورد به شرطی که پیشرفته بوده و عوارض جسمی یا روانی یا علائم بالینی واضح ایجاد کرده باشد به همراه سوابق معتبر پزشکی و یا تأیید متخصص غدد مترشحه داخلی.
24 – چاقی مفرط به قسمی که وزن شخص 80٪ و یا بالاتر از وزن مطلوب = (2+100- طول قد) و یا < BMI40 باشد.
25 – بیماریهای مزمن کبدی همراه با عوارض مربوطه ( آسیت و…..).
26 – نارسائی مزمن کلیه با علائم واضح بالینی و پاراکلینیکی به تأئید متخصص نفرولوژی.
27 – بیماریهای التهابی مزمن روده (کرون، کولیت اولسرو) که پاسخ به درمان طبی نداده و دچار عوارض گوارشی شده باشد.
28 – هموفیلی های شدید که نیاز به مراقبت های ویژه دارند.
29 – کولستومی های د ائمی.
30 – کلیه اعمال جراحی در سرتاسر دستگاه ادراری که منجربه تغییر مسیر ادراری بشود و انواع پیوندها نظیر پیلوستومی، نفروستومی، اورتروستومی- جلدی، سیستوستومی.
31 – فسستولهای مثانه به رکتوم غیرقابل درمان.
32 – برداشتن کامل مثانه.
33 – برداشتن هردو کلیه و یا یک کلیه بهمراه اختلال عملکرد در کلیه مقابل.
34 – پیوند کلیه.
35 – فقدان هر دو چشم و یا آنکه هر دو چشم عملاً فاقد بینائی باشد.
تبصره: به هر علتی که دید یک چشم به میزان 100٪ و دید چشم دیگر به میزان 50٪ از بین رفته باشد و یا دید هر دو چشم درمجموع به اندازه 50٪ یک چشم باشد این نوع مصداق دارد.
36 – کری کامل هردو گوش که با سمعک نیز میزان کاهش شنوائی از 60 دسی بل مجموعاً درهر دو گوش بیشتر باشد.
37 – کری و لالی توأم با تأیید متخصص گوش، حلق و بینی .
38 – بیماریهای مادرزادی، اکتسابی، تومورال یا التهابی (روماتیسمال) قلبی، آئورت و یا سرخرگهای بزرگ دیگر مانند کوارکتاسیون، آنوریسم ها و یا اتساع سرخرگهای ریوی، کانال آرتریل باز، تنگی شریان ریوی اصلی، فیستولهای شریانی و ریوی درصورت عارضه دار بودن.
39 – بیماری عروق کرونر (انفارکتوس میوکارد و آنژین صدری) که موجب درجاتی از نارسایی قلبی و ازکارافتادگی فرد گردد با تشخیص مراکز تخصصی ن.م.
40 – نارسائی پیشرفته قلب با علائم بالینی واضح.
41 – اعمال پیوند عروق کرونر و تعویض دریچه های قلب و گذاشتن پین میکرهای دائمی که علیرغم انجام عمل درجاتی از نارسایی قلب وجود داشته باشد.
42 – انواع آریتمی ها و بلوکهای قلبی که موجب نارسایی قلبی شده و امکان انجام فعالیت روزمره را از شخص بگیرد.
43 – انواع کاردیومیوپاتی ها.
44 – افزایش اولیه یا ثانویه فشارخون شریان ریوی، توأم با نارسائی قلبی بهرعلت که باشد ( منظور از نارسایی قلبی قرار گرفتن شخص در کلاسهای 3 و 4 تنگی نفس می باشد)
45 – اختلالات عروقی که منجربه فلبیت و پری فلبیت همراه با ورم شدید و مزمن اندام گردیده و آندارتریت مسدودکننده.
46 – کلیه بیماریهای ناتوان کننده و شدید پوستی که به درمان مقاوم بوده و به تأیید متخصصین مربوطه رسیده باشد.
47 – اسکاروکلوئید ناشی از سوختگی ها که موجب اختلال عملکرد اعضاء شده و یا بیش از 50 درصد از سطح بدن را فراگرفته باشد.
48 – سندرم سوء جذب که موجب کاشکسی شدید فرد گردد و پاسخ به درمان طبی نداده باشد.
49 – ضعف شدید جسمانی (کاشکسی) بعلل مختلف و نواقص و معایبی که توان جسمانی را به میزانی کاهش داده باشد که عملاً شخص مورد معاینه بدون کمک دیگران در انجام حوایج و تکالیف و کارهای روزمره ناتوان شده و نیاز به مراقبت شخص دیگری داشته باشد.

منبع سایت صلح