🔻حکم لازم الاجرا:
حکمی است که چنانچه محکوم علیه به مفاد آن عمل ننماید، مأمورین اجرای احکام دادگستری، عندالاقتضاء با به کارگیری قوه قهریه از طریق نیروی انتظامی و یا دژبانی (در محل های نظامی) به درخواست محکوم له، مفاد آن را به زور، به محکوم علیه تحمیل می نماید.
🔻حکم غیر لازم الاجرا:
در مقابل آن است. به بیان دیگر اجرای مفاد حکم غیر لازم الاجرا، از طریق مأمور اجرا و یا به کارگیری قوه قهریه ممکن نیست و تنها در صورتی اجرا می شود که محکوم علیه تمایل داشته باشد.
اگرچه احکام قطعی على الاصول، لازم الاجرا می‌باشند، اما در مواردی، قانون گذار حکم غیر قطعی را لازم الاجرا اعلام نموده (حکم رفع تصرف عدوانی) و یا اجرای حکم را مستلزم نهایی شدن آن اعلام کرده است.
رأی⇦حکم/قرار
چنانچه رأی دادگاه راجع به ماهیت دعوا و قاطع آن به طور جزیی یا کلی باشد، حکم و در غیر این صورت قرار است.
حكم على الاصول قابل تجديد نظر است و همیشه از دادگاه صادر میشود ولی قرار ممکن است توسط مدیر دفتر صادر شود.
