هیئت وزیران در جلسه مورخ15/6/1383 بنابه پیشنهاد شماره24456 مورخ14/6/1383 وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد بند (و) ماده (14) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1379ـ آیین نامه شیوه های قیمت گذاری سهام، تخفیفها و چگونگی پرداخت قیمت توسط خریداران را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین نامه شیوه های قیمت گذاری سهام، تخفیفها و چگونگی پرداخت قیمت توسط خریداران موضوع بند(و) ماده (14) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1383,06,15
ماده 1ـ انواع سهام قابل واگذاری موضوع ماده (11) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران از طریق سازمان خصوصی سازی از نظر طبقه بندی برای فروش عبارتند از:
الف ـ سهام تدریجی شرکتی که برای اولین بار از طریق بورس عرضه می شود و دارای قیمت تابلو بورس نیست.
ب ـ سـهام تدریجی شرکتی که قبلا از طریق بورس عرضه شده و دارای قیمت تابلو است.
ج ـ سهام بلوکی شرکتی که از طریق بورس عرضه می شود.
د ـ سهـام شرکتی که از طریق مزایده عرضه می شود.
تبصره 1ـ اگر نماد شرکتی در بورس برای مدتی بسته باشد، هنگام عرضه مجدد، سهام آن از نوع(ب) محسوب می شود.
تبصره 2ـ سهام بلوکی، درصدی از کل سهام شرکت است که بنا به پیشنهاد سازمان خصوصی سازی و تصویب هیئت عالی واگذاری به صورت یکجا عرضه می شود.
تبصره 3ـ سهام ترجیحی موضوع ماده (16) قانون برنامه سوم توسعه، مطابق آیین نامه مربوط، قیمت گذاری و عرضه می شود.
ماده 2ـ سهام موضوع بند (الف) ماده (1) این آیین نامه طبق ضوابط موردعمل سازمان بورس اوراق بهادار و سهام موضوع بند (ب) نیز مطابق قیمت تابلو بورس و عرف حاکم بر عرضه و تقاضای بازار عرضه می شوند و دارای قیمت پایه نمی باشند.
ماده 3ـ قیمت پایه سهام بلوکی شرکتهای دارای قیمت تابلو موضوع بند (ج) ماده (1) معادل صددرصد قیمت مبنای سهام تدریجی شرکت یا بیشتر به تشخیص سازمان خصوصی سازی خواهدبود.
تبصره 1ـ قیمت مبنای سهام تدریجی موضوع این ماده معادل میانگین آخرین قیمتهای روز بورس در دو ماه آخر قبل از ماه بررسی و تعیین قیمت پایه سهام بلوکی است. قیمت مبنای سهام تدریجی در هر حال از 80 درصد حداکثر قیمت سهام در آن فاصله کمتر نخواهد بود. چنانچه مراحل تعیین قیمت پایه تا آخرین روز ماه به اتمام نرسد، قیمت گذاری با احتساب ماه جدید به عنوان ماه آخر صورت خواهد گرفت.
تبصره 2ـ چنانچه از زمان اولین معامله سهام یک شرکت در بورس کمتر از دو ماه گذشته باشد، میانگین قیمت موضوع این ماده در مقطع اولین معامله تا روز آخر ماه قبل از قیمت گذاری محاسبه خواهد شد، مشروط برآنکه این مقطع کمتر از پانزده روزکاری بورس نباشد. چنانچه در مهلت دو ماهه مورد محاسبه، مجامع عمومی شرکت در خصوص تقسیم سود و یا تغییر سرمایه اتخاذ تصمیم نمایند، میانگین قیمت موضوع این ماده در فاصله زمانی باز شدن نماد شرکت بعد از اتخاذ تصمیم تا روز آخرماه قبل از قیمت گذاری محاسبه خواهد شد، مشروط بر آنکه این فاصله زمانی کمتر از پانزده روز کاری بورس نباشد. در هر حالت، حداکثر قیمت سهام برای تعیین هشتاددرصد نصاب موضوع تبصره (1) این ماده در مقطع زمانی محاسبه میانگین قیمت، ملاک عمل خواهد بود.
تبصره 3ـ تعیین قیمت پایه برای سهام بلوکی شرکتی که فاقد قیمت بورس باشد و یا چنانچه مقطع زمانی اولین معامله یا بازگشایی نماد آن کمتر از پانزده روز کاری بورس باشد به نحوی که مشمول مفاد تبصره (2) فوق نباشد، مطابق ماده (4) این آیین نامه خواهد بود.
ماده 4ـ قیمت پایه سهام نوع (د) ماده (1) و سهام موضوع تبصره (3) ماده (3) این آیین نامه و نیز قیمت پایه حق تقدم سهام به یکی از روشهای زیر ویا ترکیبی از آنها تعیین می شود:
الف ـ نسبت سود خالص قبل از مالیات به نرخ بازده سرمایه گذاری با درنظر گرفتن تاثیر عوامل جانبی تعدیل کننده قیمت پایه سهام.
1ـ سود خالص قبل از مالیات مندرج در بند فوق، معادل میانگین سود سه سال آخر شرکت قبل از سال واگذاری، با درنظر گرفتن عوامل موثر در تعدیل، به شرح زیر خواهد بود:
1ـ1ـ درآمـدهـا و هزینه های استثنـایی و نیز درآمدهای حاصل از فـروش داراییهای اسقاطی یا موجودی ناباب و مانند آن در محاسبه سود خالص قبل از مالیات منظور نمی شود.
1ـ2ـ چنانچه متوسط تولیـد سالهایی که مبنای محاسبه سود خالص قبل از مالیات قرار گرفته است، کمتر از هفتاددرصد بالاترین تولید هریک از سنوات پنج سال آخر شرکت باشد، سود مربوط به سالهای مزبور با احتساب هفتاددرصد بالاترین تولید هریک از سنوات پنج سال گذشته منظور می شود.
2ـ نرخ بازده سرمایه گذاری معادل نرخ موثر سود علی الحساب سپرده های سرمایه گذاری بلندمدت پنج ساله بانکی به اضافه پنج درصد تعیین می شود.
3ـ عوامل جانبی تعدیل کننده قیمت پایه سهام مذکور در بند (الف) عبارتند از:
3ـ1ـ درصـورتی که سرمایه شرکت در سال واگذاری سهام از سال قبل از آن از محل آورده های نقدی یا مطالبات سهامداران افزایش یافته باشد، صددرصد مبلغ افزایش سرمایه به ارزش کل شرکت افزوده می شود. همچنین مبالغ نگهداری شده در شرکت از محل سود سال قبل از واگذاری تحت هرعنوان به قیمت پایه سهام شرکت اضافه می شود.
3ـ2ـ در مـواردی که مالیـات بردرآمد شرکت از طریق رسیدگی به دفاتر و برگشت هزینه به حالت عادی تعیین گردیده ولی قطعی نشده باشد، مالیاتهای غیرقطعی به نسبت تفاوت میانگین مالیاتهای قطعی و محاسبه شده در آخرین سه سالی که مالیاتهای شرکت به حالت مذکور قطعی شده باشد، محاسبه و تفاوت بین مالیاتهای مزبور و ذخایر مربوط از قیمت پایه سهام کسر می شود.
3ـ3ـ هفتـاد درصد تفاوت بین قیمت دفتری و ارزش روز داراییهای منقول و غیرمنقولی که بنا به تشخیص شرکت مادر تخصصی برای عملیات شرکت ضروری نیست، به قیمت پایه سهام افزوده خواهد شد. ارزش روز داراییهای مذکور را کارشناسان رسمی دادگستری تعیین خواهند کرد.
3ـ4ـ قیمت تمام شده طرحهای توسعه و تکمیل طرحهای نیمه تمام یا آماده بهره برداری یا طرحهایی که کمتر از پنج سال از شروع بهره برداری آنها گذشته باشد، به شرح زیر محاسبه و تفاوت حاصل به قیمت پایه سهام اضافه می شود:
3ـ4ـ1ـ درخصوص هزینه های ارزی اعم از خرید ماشین آلات یا سایر هزینه ها، جمع هزینه های ارزی به قیمت روز ارز برای سرمایه گذاری و یا قیمت داراییهای مزبور براساس نظر کارشناس رسمی دادگستری محاسبه خواهد شد.
3ـ4ـ2ـ درخصـوص هزینه های ریـالی، محاسبات بـراساس شاخص قیمت عمده فروشی اعلام شده از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در بخش مربوط با نظر کارشناس رسمی دادگستری یا کارشناس خبره انجام خواهد شد.
3ـ5 ـ تفاوت بین قیمت دفتری و ارزش سهام و سرمایه گذاریهای انجام شده در سایر شرکتها، حسب مورد به قیمت معامله شده در بورس یا ارزیابی آن به روش ارزیابی انجام شده در شرکت سرمایه گذار، مطابق این آیین نامه، اضافه یا از آن کسر می شود. در مواردی که سود این قبیل سرمایه گذاریها در حسابها عمل شده باشد، سود منظور شده باید از سود خالص قبل از مالیات کسر شود.
ب ـ ارزش روز خالص داراییهای شرکت (قیمت روز داراییها پس از کسر کلیه بدهیها).
ج ـ تنـزیل خالـص جریان وجوه نقد شرکت در ده سال آینده با اعمال نرخ مذکور در بند (2) همین ماده.
هـ ـ ارزش ویژه دفتری (به شرط مثبت بودن).
و ـ ارزش اسمی سهام حداکثر ده سال قبل از سال واگذاری با اعمال تغییرات شاخص قیمت عمده فروشی.
ماده 5 ـ قیمتهای پایه تعیین شده توسط سازمان خصوصی سازی به روشهای مندرج در مواد (3) و (4) این آیین نامه پس از تصویب هیئت عالی واگذاری ملاک عمل قرار خواهد گرفت.
ماده 6ـ قیمت پایه سهام مصوب موضوع ماده (5) تا تشکیل مجامع عمومی به منظور تصویب صورتهای مالی جدید یا تغییر در سرمایه شرکت اعتبار دارد، مگر آن که هیئت عالی واگذاری مهلت کمتری را برای اعتبار این قیمت پایه مقرر نموده باشد.
ماده 7ـ چنانچه پس از درج آگهی و عرضه سهام نوع «ج» و «د» سهام عرضه شده به فروش نرود، سازمان خصوصی سازی مجاز است با کسر حداکثر پنج درصد از قیمت پایه قبلی، عرضه را طبق مقررات مربوط تجدید نماید. کسر بیش از پنج درصد از قیمت قبلی با پیشنهاد سازمان خصوصی سازی و تصویب هیئت عالی واگذاری میسر خواهد بود.
ماده 8 ـ چنانچه خریدار طی مدت پرداخت اقساط به موجب قرارداد فروش، حداقل یکی از موارد زیر را انجام دهد، سازمان خصوصی سازی می تواند به موجب دستورالعملی که به تصویب هیئت عالی واگذاری می رسد، سود فروش اقساطی را تا صفر تقلیل دهد و یا دوره بازپرداخت اقساط را به مدت دو سال دیگر (مجموعا پنج سال از تاریخ معامله) افزایش دهد:
الف ـ اشتغال را در سطح روز خریداری حفظ نماید یا آن را افزایش دهد.
ب ـ کارایی و بهره وری واحد خریداری شده را ارتقا بخشد.
ج ـ سـرمایه گذاری جدید در همان واحد انجام دهد.
ماده 9ـ پرداخت قیمت توسط خریداران با رعایت ترتیبات زیر انجام می گیرد:
الف ـ چنانچه سهام در بورس اوراق بهادار عرضه و فروخته شود، پرداخت قیمت با توجه به ضوابط مورد عمل در بورس خواهد بود.
ب ـ چنانچه سـهام از طریق مزایده عرضه و به صورت نقدی فروخته شود، پرداخت قیمت براساس آیین نامه معاملاتی سازمان خصوصی سازی و با رعایت مفاد این آیین نامه خواهد بود.
ج ـ چنانچه واگذاری سهام به صورت اقساط انجام شود، پرداخت قیمت براساس آیین نامه برقراری نظام اقساطی فروش سهام موضوع بند (هـ) ماده (14) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و اصلاحیه های بعدی آن خواهد بود.
معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا عارف
منبع سایت صلح