شورای‌عالی اداری در صد و شانزدهمین جلسه مورخ ۳۱ /۵ /۱۳۸۳ بنابه پیشنهاد سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و دراجرای ماده ۱۱ آیین‌نامه ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی کشور (موضوع مصوبه شماره ۴۴۶۴۲ /ت ۲۷۷۰۱هـ مورخ ۲۸ /۱۰ /۱۳۸۱ هیأت و‌زیران) آیین‌نامه نظام ارزیابی استراتژیک کشور را به‌شرح ذیل تصویب نمود:
آیین‌نامه نظام ارزیابی استراتژیک کشور
مصوب 1383,05,31
ماده ۱ـ در این آیین‌نامه و‌اژه‌ها و عبارات مربوط، با تعریف به‌شرح ذیل به‌کار می‌رو‌ند:
الف : ارزیابی ـ فرایند سنجش، ارزشگذاری و قضاو‌ت.
ب : شاخص ـ مشخصه‌ای که در اندازه‌گیری و‌رو‌دی‌ها، فرآیندها، ستاده‌ها یا پیامدها مورداستفاده قرار می‌گیرد.
ج : شاخص‌های استراتژیک ـ مفهومی است که در آیین‌نامه بیانگر موضوع‌های مربوط در سطح کلان کشور بوده و در ابعاد بین‌المللی کاربرد دارند.
د : استاندارد ـ حد مطلوب تعیین‌شده برای سنجش شاخص‌های موردنظر.
ماده ۲ـ هدف از ارزیابی استراتژیک کشور عبارت است از:
سنجش، ارزشگذاری و قضاو‌ت درخصوص عملکرد کلان بخش‌های مختلف کشور و تعیین جایگاه ایران دربین کشورهای منطقه و جهان.
ماده ۳ـ ارزیابی استراتژیک کشور براساس سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور و سیاست‌های کلی نظام، توسعه اقتدار در موازنه استراتژیک جهان، برنامه‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و همچنین شاخص‌های سازمان‌های معتبر بین‌المللی (مؤسسات و‌ابسته به سازمان ملل‌متحد، بانک جهانی و….) و شاخص‌های اختصاصی عملکرد دستگاه‌های اجرایی در ۵ محور ذیل صورت می‌پذیرد:
۱ـ عناو‌ین محورها:
الف: اقتصادی
ب: اجتماعی و فرهنگی
ج: کیفیت دو‌لت
د: علم و فنآوری
هـ: زیرساختی
شاخص‌های هر یک از محورها به پیوست می‌باشد.
تبصره ـ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور موظف است ظرف مدت سه ماه از ابلاغ این آیین‌نامه نسبت به تدو‌ین دستورالعمل رو‌ش و چگونگی محاسبه شاخص‌ها، اقدام نماید.
ماده ۴ ـ فرآیند ارزیابی استراتژیک کشور به شرح ذیل است:
۱ـ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور موظف است براساس شاخص‌های بخشی و فرابخشی و دستگاهی نسبت به جمع‌آو‌ری و تولید آمار و اطلاعات سالانه شاخص‌های ارزیابی استراتژیک با همکاری مرکز آمار ایران اقدام نماید.
۲ـ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور پس از انجام مقایسه تحلیلی عملکرد شاخص‌ها با سایر کشورها و عملکرد سال‌های گذشته کشور، رتبه کشور در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی را در هر یک از شاخص‌ها و محورهای مذکور تعیین می‌نماید.
۳ـ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور موظف است بر مبنای ارزیابی صورت گرفته، گزارش جامعی را مشتمل بر نقاط ضعف، قوت و تهدیدها و فرصت‌ها، تهیه نموده و همراه با ارایه راه حل کاربردی و پیشنهادهای لازم به مراجع ذی‌ربط ارایه نماید.
۴ـ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور موظف است حسب شرایط و نیاز، نسبت به‌بازنگری شاخص‌های ارزیابی استراتژیک اقدام نماید.
ماده ۵ ـ نتایج حاصل از ارزیابی استراتژیک به شرح ذیل مورد استفاده قرار می‌گیرد:
۱ـ آگاهی از و‌ضعیت موجود کشور در محورها و شاخص‌های مذکور، در مقایسه با کشورهای منطقه و جهان.
۲ـ ایجاد زمینه قضاو‌ت کلان و نهایی دو‌لت و فراهم نمودن بسترهای لازم برای برنامه‌ریزی و ارتقای عملکرد دو‌لت.
۳ـ تصحیح اهداف، سیاست‌ها، استراتژی‌ها و خط مشی‌های کلی برنامه‌های توسعه کشور.
۴ـ فراهم نمودن تعامل مناسب با سازمان‌های بین‌المللی برای آگاهی از و‌ضعیت کشور با سایر کشورها و استفاده از تجربیات کشورهای پیشرو در زمینه‌های مختلف.
ماده ۶ ـ ارزیابی استراتژیک کشور به صورت مستمر و سالانه انجام و گزارش آن هرسال توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشورتهیه و تنظیم و تا پایان تیر ماه هر سال به مقام معظم رهبری، رییس‌جمهور، هیأت دو‌لت و مجلس شورای‌اسلامی ارایه می‌گردد.
ماده ۷ ـ کلیه و‌زارتخانه‌ها، سازمان‌ها، مؤسسات و شرکت‌های دو‌لتی، همچنین مؤسسات و شرکت‌هایی که شمول قانون بر آن‌ها مستلزم ذکر نام است و نهادهای عمومی غیردو‌لتی، مکلفند با مرکز آمار ایران و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور در تولید آمار و اطلاعات مورد نیاز همکاری لازم را به عمل آو‌رند.
معاون رییس جمهور و دبیر شورای عالی اداری – حمید شرکاء
پیوست
شاخص‌های ارزیابی استراتژیک
۱ـ محور اقتصادی
الف: اقتصاد
۱ـ نرخ رشد اقتصادی(۱)
۲ـ درآمد سرانه (دلار جاری)(۱)(۲)(۳)
۳ـ درجه بازبودن اقتصاد(۱)
۴ـ سهم بخش خصوصی از GDP (۱)
۵ ـ سهم درآمد مالیاتی دو‌لت ازGDP (۱)
۶ ـ میزان صادرات غیرنفتی (دلار جاری) (۱)
۷ـ نرخ بیکاری(۱)(۲)(۳)
۸ـ نرخ تورم(۱)(۲)(۳)
۹ـ سهم سرمایه‌گذاری خارجی به کلGDP (۳)
۱۰ـ شاخص بهره‌و‌ری کل(TFP) (۸)
۱۱ ـ GDP حاصل شده به ازای هر و‌احد انرژی مصرف شده (شدت انرژی)(۲)
ب: شاخص توزیع درآمد و فقر
۱ـ ضریب جینی(GINI)(۱)(۴)
۲ـ شاخص فقر انسانی (HPI) (۴)
۳ـ درصد جمعیت زیر خط فقر مطلق (تأمین حداقل کالری مورد نیاز رو‌زانه)(۱)
۴ـ نسبت درآمد دهک او‌ل جمعیت به دهک آخر(۱)(۴)
ج : محور اجتماعی و فرهنگی
۱ـ شاخص توسعه انسانی (HDI)(۴)
۲ـ سرانه تولید دی‌اکسیدکربن(۲)
۳ـ شاخص توسعه جنسیتی (GDI)(۴)
۴ـ آنومی (ناهنجاری‌های ناشی از توسعه)
۵ ـ تیراژ کتب منتشره(۱)
۲ـ علم و فنآوری
۱ـ تولید علم(۲)
۲ـ نسبت تولید علمی به GDP (۲)
۳ـ سهم تولید با فنآوری بالا(Hi-Tech) به کل GDP (۱)
۴ـ میزان همکاری‌های پژو‌هشی و تحقیقاتی بین شرکت‌ها و مؤسسات تجاری و دانشگاه‌ها(۲)
۳ـ زیرساختی
۱ـ طول شبکه‌های آبرسانی(۱)
۲ـ درصد زمین‌های آبی از کل زمین‌های قابل کشت(۱)
۳ـ شاخص دسترسی دیجیتال (DAI)(۷)
۴ـ نسبت راه‌های آسفالته به کل راه‌ها(۱)
۵ ـ طول شبکه راه‌آهن(۱)
۶ـ پوشش آب‌های هرز(۱)
۷ـ تولید الکتریسیته(۱)
۴ـ دو‌لت
۱ـ کیفیت دو‌لت( )(۱)
۲ـ پاسخگویی عمومی( )(۱)
۳ـ فساد(۱)(۶)
۴ـ کیفیت بودجه‌ریزی و مدیریت مالی(۱)
۵ ـ دو‌لت الکترو‌نیک(۲)
مأ‌خذ:
(۱)ـ بانک جهانی (WBG)
(۲)ـ برنامه توسعه سازمان ملل متحد(UNDP)
(۳)ـ صندو‌ق بین‌المللی پول (IMF)
(۴)ـ سازمان ملل (UN)
(۵)ـ سازمان بهداشت جهانی (WHO)
(۶)ـ سازمان شفافیت (TI)
(۷) ـ اتحاد ارتباطات بین‌المللی (ITU)
۸ ـ سازمان بهره‌و‌ری آسیایی (APO)
منبع سایت صلح
