هیئت وزیران در جلسه مورخ 18 /3 /1384 بنا به پیشنهاد شماره 8404 /726 /هـ مورخ 7 /3 /1384 وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد ماده (14) تنفیذی قانون برنامه سوم توسـعه اقتصـادی، اجتماعی و فرهنگی جمهـوری اسلامی ایـران موضوع ماده (9) قانـون برنامه چـهارم توسعه اقتـصادی، اجتمـاعی و فرهنگـی جمـهوری اسلامـی ایران ـ مصوب 1383 ـ آیین نامه شیوه های قیمت گذاری سهام، تخفیفها و چگونگی پرداخت قیمت توسط خریداران را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین نامه بند «و» ماده (14) تنفیذی قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران موضوع ماده (9) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1383 ـ موضوع شیوه های قیمت گذاری سهام، تخفیفها و چگونگی پرداخت قیمت توسط خریداران
ماده 1 ـ سهام موضوع ماده (7) قانون برنامه چهارم توسعه پس از تعیین قیمت پایه سهام حسب مورد به شرح مواد (2) و (4) این آیین نامه توسط شرکتهای مادر تخصصی، به منظور طی مراحل واگذاری از طریق بورس یا مزایده وکالتاً به سازمان خصوصی سازی ارایه خواهد شد.
ماده 2 ـ قیمت پایه سهام شرکتهایی که در بورس اوراق بهادار برای اولین بار عرضه می شوند طبق ضوابط مورد عمل بورس اوراق بهادار تعیین خواهد شد.
ماده 3 ـ حداقل قیمت پایه سهام شرکتهایی که در زمان تصویب این آیین نامه در بورس اوراق بهادار عرضه شده و دارای قیمت تابلو می باشند، برابر آخرین قیمت سهام مذکور در تابلو بورس در روز قبل از عرضه سهام در بورس است.
ماده 4 ـ قیمت پایه سهام موضوع ماده (7) قانون برنامه چهارم توسعه برای واگذاری به روش مزایده با نگرش تداوم فـعالیت شرکت ذی ربط و تعـهد خریداران به این تداوم، به شرح زیر تعیین می گردد:
الف ـ قیمت پایه سهام شرکتهای سودده از حاصل تقسیم « سود خالص قبل از مالیات» بر « نرخ بازده سرمایه گذاری» و با توجه به عوامل مؤثر در تعدیل سود شرکت و همچنین تأثیر عوامل جانبی که قیمت پایه سهام شرکت را تعدیل می نماید، به شرح مندرج در تبصره (2) و بند (ب) ذیل این ماده تعیین می گردد. نرخ بازده سرمایه گذاری معادل نرخ مؤثر سود علی الحساب سپرده های سرمایهگذاری بلند مدت پنج ساله بانکی به اضافه پنج درصد (5 %) تعیین می شود.
تبصره 1 ـ «شرکت سودده» در این آیین نامه به شرکتی اطلاق می شود که نتیجه عملیات آن در سه سال متوالی قبل از سال واگذاری، به سود خالص قبل از مالیات منجر شده باشد.
تبصره 2 ـ مبنای تعیین سود خالص قبل از مالیات، میانگین سود سه سال آخر شرکت قبل از سال واگذاری و با توجه به عوامل مؤثر در تعدیل آن به شرح زیر خواهد بود:
1ـ درآمدها و هزینه های استثنایی و نیز درآمدهای حاصل از فروش داراییهای اسقاطی یا موجودی ناباب و مانند آن در محاسبه سود خالص قبل از مالیات منظور نمی شود.
2ـ چنانچه متوسط تولید سالهایی که مبنای محاسبه سود خالص قبل از مالیات قرار گرفته کمتر از هفتاد درصد (70 %) بالاترین تولید هریک از سنوات پنج سال آخر شرکت باشد، جهت سالهای مزبور، سود مربوط با احتساب هفتاد درصد (70 %) بالاترین تولید هریک از سنوات پنج سال گذشته تقویم می گردد.
ب ـ عوامل جانبی موضوع بند (الف) این ماده که باعث تعدیل قیمت پایه سهام شرکت می شود، به شرح زیر است:
1ـ در صورتی که سرمایه شرکت در سال واگذاری سهام با سال ما قبل آن از محل آورده نقدی یا مطالبات سهامداران افزایش یافته باشد، صد در صد (100 %) مبلغ افزایش سرمایه به ارزش کل شرکت افزوده می شود. همچنین مبالغ نگهداری شده در شرکت از محل سود سال قبل از واگذاری تحت هر عنوان، به قیمت پایه شرکت اضافه می شود.
2ـ در مواردی که مالیات بر درآمد شرکت از طریق رسیدگی به دفتر و برگشت هزینه به حالت عادی تعیین گردیده ولی قطعی نشده است، مالیات های قطعی نشده مزبور به نسبت تفاوت میانگین مالیاتهای قطعی شده و محاسبه شده در آخرین سه سالی که مالیاتهای شرکت به حالت مذکور قطعی شده است، محاسبه و تفاوت بین مالیاتهای مزبور و ذخایر مربوط از قیمت پایه سهام کسر می شود.
3ـ هفتاد درصد (70 %) تفاوت بین قیمت دفتری و ارزش روز داراییهای منقول و غیرمنقولی که برای عملیات شرکت ضروری نمی باشد، به تشخیص شرکت مادر تخصصی به قیمت پایه سهام اضافه خواهد شد.
4ـ قیمت تمام شده طرحهای توسعه و تکمیل طرحهای نیمه تمام یا آماده بهره برداری یا طرحهایی که کمتر از پنج (5) سال از شروع بهره برداری آنها گذشته باشد، به شرح زیر محاسبه و تفاوت حاصل به قیمت پایه سهام اضافه می شود:
4ـ1ـ درخصوص هزینه های ارزی اعم از خرید ماشین آلات یا سایر هزینه ها، جمع هزینه های ارزی به قیمت روز ارز برای سرمایه گذاری و یا قیمت داراییهای مزبور براساس نظر کارشناسی رسمی محاسبه خواهد شد.
4ـ2ـ درخصوص هزینه های ریالی براساس شاخص عمده فروشی در بخش مربوط، اعلام شده از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و یا نظر کارشناسی محاسبه خواهد شد. انتخاب کارشناس از بین افراد خبره یا کارشناسان رسمی دادگستری توسط شرکت مادر تخصصی انجام می شود.
5 ـ تفاوت بین قیمت دفتری و ارزش سهام و سرمایه گذاری های انجام شده در سایر شرکتها حسب مورد به قیمت معامله شده در بورس یا ارزیابی آن به روش ارزیابی انجام شده در شرکت سرمایه گذار، مطابق این آیین نامه، اضافه یا از آن کسر میشود. در مواردی که سود این قبیل سرمایه گذاریها در حسابها عمل شده باشد، سود منظور شده می باید از سود خالص قبل از مالیات کسر شود.
پ ـ قیمت پایه سهام سایر شرکتها با توجه به شرایط خاص هریک از آنها حسب مورد با پیشنهاد شرکت مادر تخصصی، تأیید هیأت عالی واگذاری و اعمال یکی از شیوه های ذیل توسط شرکت مادر تخصصی مربوط تعیین می گردد:
1ـ ارزش روز خالص داراییهای شرکت (قیمت روز داراییها پس از کسر کلیه بدهیها).
2ـ تنزیل خالص جریان وجوه نقد شرکت در ده سال آینده با اعمال نرخ مذکور در بند (الف) ماده (4) این آیین نامه.
3ـ ارزش اسمی سهام.
4ـ ارزش ویژه دفتری (به شرط مثبت بودن).
5 ـ ارزش اسمی سهام حداکثر ده سال قبل از سال واگذاری با اعمال شاخص تورم عمده فروشی.
6 ـ ترکیبی از روشهای یاد شده.
ماده 5 ـ ارزش مـزیت ناشـی از سهام مدیریتی و کنترلی موضوع این آیین نامه، به استثنای سهام کنترل کننده مدیریت شرکتهای بزرگ موضوع بند (ج) ماده (16) قانون برنامه سوم توسعه به پیشنهاد شرکت مادر تخصصی ذی ربط و تأیید کارگروهی مرکب از مدیرعامل سازمان خصوصی سازی، نماینده هیئت عالی واگذاری و مدیرعامل شرکت مادر تخصصی تعیین می شود.
تبصره 1 ـ کمیسیون موضوع این ماده مکلف است حداکثر ظرف بیست روز نسبت به پیشنهاد شرکت مادر تخصصی اعلام نظر نماید. در صورت استنکاف کمیسیون از اظهارنظر، شرکت مادر تخصصی پس از کسب نظر هیئت عالی واگذاری با رعایت مقررات این آیین نامه اقدام خواهد نمود.
تبصره 2 ـ جلسات کمیسیون با حضور کلیه اعضا رسمیت خواهد یافت و تصمیم های آن با رأی اکثریت دارای اعتبار است. نظر اقلیت نیز باید درصورتمجلس قید و به امضا برسد.
تبصره 3 ـ سهام مدیریتی، آن تعداد سهامی است که دارنده آن بتواند حداقل یک عضو در ترکیب هیأت مدیره تعیین نماید.
تبصره 4 ـ سهام کنترلی، آن تعداد سهامی است که دارنده آن امکان اتخاذ تصمیم در مجمع عمومی عادی را داشته باشد.
ماده 6 ـ چنانچه پس از درج آگهی فروش بر مبنای قیمت تعیین شده، موضوع بند (پ) ماده (4) این آیین نامه، سهام عرضه شده فروش نرود، به پیشنهاد مشترک شرکت مادر تخصصی ذی ربط و سازمان خصوصی سازی و با تصویب هیئت عالی واگذاری، فروش سهام به بهایی کمتر از قیمت پایه مجاز است.
ماده 7 ـ چنانچه خریدار یک یا چند مورد از موارد مندرج در بندهای (الف) تا (ت) ذیل را تعهد نماید، سازمان خصوصی سازی می تواند یک یا تعدادی از تخفیفهای مندرج در بندهای (ث) تا (ح) ذیل را ارایه نماید:
الف ـ اشتغال را در سطح روز خریداری حفظ نماید.
ب ـ اشتغال را در یک دوره معین حداکثر تا بیست درصد (20 %) نسبت به روز خریداری، افزایش دهد.
پ ـ تولید را در یک دوره معین حداکثر تا بیست درصد (20 %) نسبت به روز خریداری، افزایش دهد.
ت ـ ظرف یک سال حداقل پنجاه درصد (50 %) نسبت به روز خریداری، سرمایه گذاری جدید نماید.
ث ـ دوره اقساط را افزایش دهد.
ج ـ سود فروش اقساطی را تا صفر تقلیل دهد.
چ ـ پیش قسط ثمن معامله را کاهش دهد.
ح ـ تا بیست درصد (20 %) قیمت فروش نقدی را تخفیف دهد.
تبصره ـ چگونگی اعمال تخفیفهای یاد شده در قبال تعهدات متقابل خریداران براساس دستورالعمل ماده (17) قانون برنامه سوم توسعه به تصویب هیئت عالی واگذاری می رسد.
ماده 8 ـ پرداخت قیمت توسط خریداران با رعایت ترتیبات زیر صورت می گیرد:
الف ـ چنانچه سهام در سازمان بورس اوراق بهادار عرضه و فروخته شود، پرداخت قیمت با توجه به ضوابط مورد عمل در سازمان مذکور خواهد بود.
ب ـ چنانچه سهام به روش مزایده عرضه و به صورت نقدی فروخته شود، پرداخت قیمت براساس آیین نامه معاملاتی سازمان خصوصی سازی و با رعایت مفاد این آیین نامه خواهد بود.
پ ـ چنانچه واگذاری سهام به صورت اقساط صورت پذیرد، پرداخت قیمت براساس آیین نامه « بند (هـ) ماده (14) تنفیذی قانون برنامه سوم توسعه» موضوع ماده (9) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1383ـ موضوع برقراری نظام اقساطی فروش سهام خواهد بود.
معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا عارف
منبع سایت صلح