هیئت وزیران در جلسه مورخ 8 /4 /1384 بنا به پیشنهاد وزارت کشور و سازمانهای میراث فرهنگی و گردشگری و مدیریت و برنامه ریزی کشور و به استناد بند (ج) ماده (166) تنفیذی قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، موضوع ماده (115) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1383 ـ، آیین نامه اجرایی بند یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین نامه اجرایی بند (ج) ماده (166) تنفیذی قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، موضوع ماده (115) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1384,04,08
ماده 1 ـ وزارت کشور موظف است حداکثر تا پایان سال دوم برنامه چهارم توسعه، در تمام شهر های دارای بافت تاریخی ارزشمند که محدوده آنها و ضوابط حفاظتی و کاربری آنها به موجب ماده (2) این آیین نامه توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تعیین و اعلام شده یا می شود، با توجه به وسعت و ویژگیهای بافت و همچنین تعداد و تنوع بنا ها، محوطه ها و مجموعه های تاریخی ـ فرهنگی و عرصه آنها واقع در محدوده قانونی شهر، ساختار مدیریتی مناسب در ستاد یا مدیریت مناطق شهری با هماهنگی سازمان یاد شده ایجاد نماید.
تبصره 1 ـ شرح وظایف، اختیارات، مسؤولیتها، امکانات و نیروی انسانی لازم برای اجرای مفاد این آیین نامه، در ساختار تشکیلاتی واحدهای سازمانی یاد شده، توسط وزارت کشور پیش بینی و تعیین خواهد شد.
تبصره 2 ـ اجرای وظایف مندرج در این آیین نامه تا تشکیل و فعالیت واحدهای سازمانی موضوع این ماده، برعهده شهرداران شهرهای موضوع این آیین نامه می باشد.
ماده 2 ـ واحدهای سازمانی موضوع ماده (1) این آیین نامه، اقدامهای زیر را در سطوح شهر انجام خواهند داد:
1 ـ برنامه ریزی، تهیه و اجرای طرحها و انجام اقدامهای لازم به منظور تحقق ضوابط حفاظتی اعلام شده توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در مورد بناها، مجموعه ها، محوطه ها و بافتهای تاریخی.
2 ـ برنامه ریزی و انجام اقدامهای لازم به منظور حمایت و مساعدت فنی، کارشناسی، مالی و اجرایی نسبت به مالکان و متصرفان قانونی آثار ارزشمند تاریخی، فرهنگی، بازشناسی، حفاظت و احیای اماکن و بافتهای تاریخی از قبیل ساماندهی معابر و فضا های عمومی همجوار، اولویت در ارایه خدمات شهری و ایجاد تناسب در روشهای ارایه آن با ویژگیهای بافت با محوطه تاریخی، اقدامهای لازم برای مقابله با سوانح طبیعی و آتش سوزی، جمع آوری و دفع آبهای سطحی و اقدامهای فنی لازم برای عبور تأسیسات شهری از قبیل آب، برق، تلفن، گاز و فاضلاب با رعایت اولویت فضاهای فرهنگی ـ تاریخی عمـومی بویژه بقـاع متبـرکه، آرامـگاه مشاهیـر، مسـاجـد، حسینیـه ها، تکایـا، بازارها و گورستانهای تاریخی.
3 ـ برنامه ریزی و انجام اقدامهای لازم برای ساماندهی و معرفی محوطه ها و تپه های تاریخی واقع در محدوده شهر از قبیل تأمین تأسیسات خدمات عمومی، نظافت، تأمین روشنایی و محوطه سازی آنها بر اساس طرح و برنامه مصوب و با نظارت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و همچنین اطلاع رسانی و نصب تابلوهای راهنمای شهری مرتبط با آثار تاریخی.
4 ـ انجـام اقدامهـا و ایجـاد زمینه هـای لازم بـرای تسری تقـویت و ارتقـای هـویت تاریخـی ـ فرهنگـی شهـر از طریـق انجـام و حمـایت از اجـرای پـژوهشهـای موضـوعـی تاریخی – فرهنگی و تهیه و اجرای طرحهای مرمت، ساماندهی و احیای ابنیه و بافتهای تاریخی بر اساس طرح مصوب و با نظارت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و احداث بناهای مورد نیاز با رعایت اصول منبعث از هویت تاریخی – فرهنگی شهر.
5 ـ انجام اقدامها برای آثار تاریخی – فرهنگی موجود در شهر اعم از بناها، محوطه ها، مجموعه ها و بافتهای تاریخی از جمله عناصر پایدار شهری که به مثابه سرمایه های اصلی شهر تلقی شده و در طرحهای توسعه شهری اعم از جامع و تفصیلی و سایر طراحی های شهری با توجه به ضوابط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مورد حفاظت کالبدی قرار گرفته و شرایط لازم برای تأثیر گذاری آنها در سایر عناصر شهری فراهم آید و از آنها به عنوان عناصر حیات بخش شهری در طراحیهای شهری استفاده گردد.
6 ـ صدور هر گونه پروانه ساختمانی و انجام عملیات عمرانی در عرصه و حریم بافتها، بناها و محوطه های تاریخی بر اساس ضوابط حفاظتی اعلام شده از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری خواهد بود. شهرداریها از هر گونه تخریب، تجاوز به حریم، مرمت، تعمیر و تغییر کاربری مغایر با ضوابط حفاظتی اعلام شده جلوگیری خواهند کرد.
7 ـ حمایت و مساعدت فنی، کارشناسی، مالی و اجرایی نسبت به هنرمندان، صاحبان مشاغل سنتی و بومی و کارگاههای هنرهای سنتی مستقر در بافتهای تاریخی.
8 ـ تهیه و اجرای طرحهای مرمت و احیای بناهای تاریخی، ابنیه و مجموعه ها با همکاری و نظارت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و اقدامهای لازم جهت تصویب آن توسط سازمان مذکور.
9 ـ بررسی و ارایه طرحهای لازم برای اصلاح بافت جمعیت و اقدام برای ارتقای سطح بهداشت عمومی و شرایط زیست محیطی در بافتهای تاریخی.
10 ـ بررسی و تعیین مشاغل مضر و انتقال آنها از بافت یا محوطه تاریخی.
12 ـ تهیه و اجرای طرحها و انجام اقدامهای لازم به منظور ایجاد رونق اقتصادی در بازارها و بافتهای تاریخی با توجه به ویژگیهای تاریخی ـ فرهنگی آنها و به منظور حفاظت از بافت تاریخی و هویت تاریخی – فرهنگی شهر با جلب مشارکتهای مردمی.
ماده 3ـ با تصویب شورای شهر، حداقل دو برابر نسبت سطح بافت تاریخی به سطح زیر پوشش خدماتی شهر، از درآمدهای شهرداری در اختیار مدیریت ذی ربط موضوع ماده (1) این آیین نامه قرار خواهد گرفت.
ماده 4 ـ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور علاوه بر اعتبارات در اختیار شهرداریها که با تصویب شوراهای شهر بدین منظور اختصاص می یابد، سایر اعتبارات لازم را برای اجرای این آیین نامه بنا به پیشنهاد سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و وزارت کشور در بودجه سالانه دستگاههای ذی ربط پیش بینی خواهد کرد.
ماده 5 ـ سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به منظور معرفی میراث فرهنگی کشور و جلب همکاریهای بین المللی، برنامه های مشترکی را در سطح بین المللی در قالب پژوهش، مرمت، حفاظت، احیاء و معرفی آثار و بناهای تاریخی ـ فرهنگی با سازمانهای بین المللی و مؤسسات علمی سایر کشورهای جهان اجرا می نماید.
ماده 6 ـ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور اعتبار لازم را برای تهیه پروژه های امکان سنجی و راهبردی، به منظور توسعه فعالیتها و همکاریهای بین المللی تأمین می نماید.
تبصره 1 ـ اعتبارات ریالی برای فراهم کردن زمینه های همکاری بین المللی در آثار و اماکن معین و ایجاد قابلیتهای حقوقی، خدماتی، پژوهشی، مدیریتی و فنی در آنها، با توجه به استانداردهای بین المللی از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تأمین خواهد شد.
تبصره 2 ـ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور امکانات لازم را برای ایجاد ساختار اداری و نظام مدیریتی و حقوقی متناسب در موارد و موضوعهایی که قابلیت همکاری بین المللی دارند، فراهم خواهد نمود.
تبصره 3 ـ در مواردی که حداقل سی درصد از هزینه های مطالعات، طراحی و اجرای برنامه های مورد نظر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در قالب تفاهم نامه های معتبر از سوی مؤسسات خارجی تأمین شده باشد، سهم اعتبارات سازمان مذکور از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تأمین خواهد شد.
ماده 7 ـ تمـام دستگاههـا، سازمانهـا و نهادهای دولتی کشور، ایجاد تأسیسات زیر بنایی مانند راههای دسترسی، تأمین آب، برق، گاز و تلفن و دفع فاضلاب اماکن تاریخـی ـ فرهنگـی کشور را که توسـط سازمـان میـراث فرهنگی و گردشگـری به عنوان موضوع همکاریهای مشترک بین المللـی تعییـن می گردد، در اولـویت اجرایـی خود قرار خواهنـد داد و سازمـان مدیـریت و برنامـه ریـزی کشـور اعتبـار مورد نیـاز آنهـا را تأمیـن خواهد نمود.
ماده 8 ـ اجرای مفاد این آیین نامه مانع وظایف قانونی شرکت عمران و بهسازی شهری وابسته به وزارت مسکن و شهرسازی نخواهد شد.
ماده 9 ـ سازمان میراث فرهنگی و گردشگری موظف است گزارش عملکرد این آیین نامه را سالانه به سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور ارایه نماید.
معاون اول رئیس جمهور – محمدرضا عارف
منبع سایت صلح
