هیئت وزیران در جلـسه مورخ ۱۹/ ۹/ ۱۳۹۱ بـنا به پیـشنهاد شمـاره ۱۰۰/ ۴۰/ ۱۴۳۲۴/ ۹۱ مورخ ۲۰/ ۲/ ۱۳۹۱ وزارت نیرو و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آیین نامه اجرایی کنوانسیون تغییر آب و هوا و پروتکل های الحاقی را، به شرح زیر تصویب نمود:
آیین نامه اجرایی کنوانسیون تغییر آب و هوا و پروتکل های الحاقی
مصوب 1391,09,19با اصلاحات و الحاقات بعدی
ماده 1(اصلاحی 22/06/1394)ـ در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مربوط به کار می روند.
الف ـ کنوانسیون: کنوانسیون تغییرات آب و هوا مصوب ۱۳۷۱ هجری شمسی برابر با ۱۹۹۲ میلادی.
ب ـ پروتکل: پروتکل کیوتو در مورد کنوانسیون چارچوب سازمان ملل متحد در مورد تغییر آب و هوا.
ج (اصلاحی 22/06/1394)ـ فراهمایی اعضا: فراهمایی اعضای کنوانسیون که سالانه با شرکت تمامی کشورهای عضو برگزار می شود.
د (اصلاحی 22/06/1394)ـ کارگروه ملی: کارگروه ملی تغییر آب و هوا
ه(منسوخه 22/06/1394)ـ ـ مرجع صلاحیتدار ملی: دستگاه مسؤول در سطح ملی به عنوان مرجع رسمی هماهنگی و تأیید نهایی پروژه های مکانیسم توسعه پاک.
ه(اصلاحی 22/06/1394)ـ ـ هیئت بین الدول تغییر آب و هوا: نهاد بین المللی که در سال 1988 مشترکاً توسط سازمان هواشناسی جهانی و برنامه محیط زیست ملل متحد تأسیس گردید تا به بررسی یافته های علمی در زمینه تغییر آب و هوا بپردازد.
و (اصلاحی 22/06/1394)ـ تسهیلات محیط زیست جهانی: مکانیسم مالی بین المللی که در سال 1994 با هدف تأمین مالی پروژه های مرتبط با تغییر آب و هوا، تنوع زیستی، آب های بین المللی و لایه ازن تأسیس گردید.
ز (اصلاحی 22/06/1394)ـ گزارش سالانه تغییر آب و هوا: گزارشی که بر اساس گزارش دستگاههای عضو کارگروه ملی در زمینه تغییر آب و هوا توسط کارگروه یادشده تهیه و به دفتر هیئت دولت ارایه می شود. این گزارش مشتمل بر وضعیت انتشار گازهای گلخانه ای از بخش های مختلف، اقدامات اجرایی دستگاه ها در زمینه کاهش انتشار، آسیب پذیری در بخش های مختلف از تغییر آب و هوا و اقدامات در خصوص سازگاری با آنها، کمبودها و نیازهای دستگاه ها از دیدگاه مالی، فنی اداری در خصوص اجرای وظایف محوله، عملکرد در خصوص ظرفیت سازی، آموزش و تحقیقات تغییر آب و هوا و نیز همکاری های بین المللی می باشد.
ح (اصلاحی 22/06/1394)ـ گزارش ملی: گزارشی که در آن فعالیت های کشور در اجرای مفاد کنوانسیون و بر اساس مصوبات اجلاس اعضای فراهمایی اعضا و طبق دستورالعمل هیئت بین الدول تغییر آب و هوا توسط سازمان حفاظت محیط زیست با اولویت استفاده از منابع بین المللی تدوین می شود.
ماده 2(اصلاحی 22/06/1394)ـ راهبردهای اجرایی کشور در ارتباط با کنوانسیون و پروتکل به شرح زیر تعیین می گردد:
الف ـ ایجاد زیرساختها و ساز و کارهای لازم برای تحقق اهداف کنوانسیون و پروتکل.
ب ـ اصلاح الگوهای تولید و مصرف انرژی و نیز افزایش سهم منابع انرژی کم کربن در سبد انرژی کشور در راستای کاهش روند انتشار گازهای گلخانه ای.
ج ـ توسعه و کاربرد فناوریهای نوین و سازگار با پیامدهای تغییر آب و هوا.
د ـ افزایش تولید و ترویج استفاده از انرژی های نو و تجدیدپذیر.
هـ ـ استفاده حداکثری از ظرفیتها و تسهیلات محیط زیست جهانی و منطقه ای در ابعاد مختلف فنی، اقتصادی و آموزشی در چارچوب کنوانسیون و پروتکل.
و ـ حمایت از تحقیقات و پژوهشهای داخلی در جهت تحقق اهداف کنوانسیون و پروتکل.
زـ ایجاد آمادگی لازم جهت پیشگیری و مقابله با پیامدهای سوء تغییر آب و هوا.
ح ـ توسعه استفاده از مشوقهای اقتصادی به منظور ایجاد انگیزه برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای.
ط ـ تهیه و اجرای برنامه ملی سازگاری بخش های آسیب پذیر نظیر کشاورزی و منابع طبیعی در قبال تغییرات اقلیمی.
ماده ۳(اصلاحی 22/06/1394)ـ کارگروه ملی با مسئولیت معاون ذی ربط سازمان حفاظت محیط زیست و با عضویت نمایندگان تام الاختیار وزارتخانه های امور خارجه، امور اقتصادی و دارایی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی، راه و شهرسازی، صنعت، معدن و تجارت، کشور، نفت، نیرو و ارتباطات و فناوری اطلاعات و معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور و سازمان انرژی اتمی ایران و سازمان ملی استاندارد ایران به منظور انجام وظایف زیر تشکیل می شود:
ماده 3 ـ کارگروه ملی با مسئولیت رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و عضویت وزرا یا معاونین ذی ربط وزارتخانه های امور خارجه، صنعت، معدن و تجارت، نفت، نیرو، امور اقتصادی و دارایی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی، راه و شهرسازی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، کشور، علوم تحقیقات و فناوری و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، معاونت های حقوقی و علمی و فناوری رئیس جمهور و سازمان های مدیریت و برنامه ریزی کشور و انرژی اتمی ایران و رؤسای سازمان های هواشناسی کشور و ملی استاندارد ایران با وظایف زیر تشکیل می شود:
الف (الحاقی 22/06/1394)ـ راهبری کلیه اقدامات و تکالیف مرتبط با بخش های تغییر اقلیم در ابعاد ملی، بین المللی و هیئت بین الدول تغییر آب و هوا (IPCC) و برنامه ریزی جهت تحقق اهداف و اجرای مفاد کنوانسیون و پروتکل.
ب (الحاقی 22/06/1394)ـ تصویب برنامه های کلان کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و ایجاد سازگاری با اثرات تغییرات اقلیم و اهداف کمی و کیفی مرتبط با آن و نیز وظایف دستگاه های عضو به منظور تحقق اهداف مذکور برای افق های پنج ساله به تفکیک سهم هر یک از دستگاه ها.
ج (الحاقی 22/06/1394)ـ ارزیابی عملکرد دستگاه های عضو کارگروه ملی و تدوین گزارش سالانه و ارایه آن به دفتر هیأت دولت.
د (الحاقی 22/06/1394)ـ بررسی و تصویب گزارش ملی.
ه(الحاقی 22/06/1394)ـ ـ بررسی و اولویت بندی پروژه های پیشنهادی دستگاه ها برای استفاده بهینه از ظرفیت های بین المللی و ملی در چارچوب اهداف کنوانسیون و پروتکل.
و (الحاقی 22/06/1394)ـ ظرفیت سازی و پیگیری استفاده از اعتبارات بین المللی جهت اجرای پروژه های مصوب کارگروه ملی.
ز (الحاقی 22/06/1394)ـ برنامه ریزی جهت اجرای آموزش های تخصصی و سایر آموزش های لازم مرتبط با هدف کنوانسیون و راهبردهای موضوع ماده (2) از جمله نحوه تهیه گزارشات سالانه با بهره گیری از امکانات ملی و بین المللی.
ح (الحاقی 22/06/1394)ـ برنامه ریزی به منظور فرهنگ سازی و اطلاع رسانی در خصوص اهداف کنوانسیون و پروتکل.
ط (الحاقی 22/06/1394)ـ تدوین و به روزرسانی دستورالعمل داخلی کارگروه ملی.
تبصره 1 (الحاقی 22/06/1394)ـ جلسات کارگروه یادشده صرفاً با حضور شخص اعضای رسمی موضوع این ماده تشکیل می شود.
تبصره 2 (الحاقی 22/06/1394)ـ دبیرخانه کارگروه در سازمان حفاظت محیط زیست مستقر می باشد.
تبصره 3 (الحاقی 22/06/1394)ـ کارگروه ملی می تواند حسب نیاز و حسب مورد از افراد صاحب نظر و متخصص در زمینه کنوانسیون و پروتکل برای شرکت در جلسات (بدون حق رأی) دعوت نماید.
الف ـ برنامه ریزی جهت تحقق اهداف و اجرای مفاد کنوانسیون و پروتکل در چارچوب راهبردهای موضوع ماده (۲).
ب ـ تعیین راهبردهای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و اهداف کمّی و کیفی مرتبط با آن و نیز وظایف دستگاههای عضو به منظور تحقق اهداف مذکور به صورت سالانه و همچنین برای افقهای پنج ساله به تفکیک سهم هر یک از دستگاه های اجرایی و در صورت ضرورت ارایه به هیئت وزیران جهت بررسی و تصویب.
ج ـ بررسی و تلفیق گزارشهای دستگاههای عضو کارگروه ملی و تدوین گزارش سالانه و ارایه آن به دفتر هیئت دولت.
هـ ـ بررسی و اولویت بندی پروژه های پیشنهادی دستگاهها برای استفاده بهینه از ظرفیت های بین المللی و ملی در چارچوب اهداف کنوانسیون و پروتکل.
و ـ ظرفیت سازی و پیگیری استفاده از اعتبارات بین المللی جهت اجرای پروژه های مصوب کارگروه ملی.
ز ـ برنامه ریزی جهت اجرای آموزشهای تخصصی و سایر آموزشهای لازم مرتبط با هدف کنوانسیون و راهبردهای موضوع ماده (۲) از جمله نحوه تهیه گزارشات سالانه با بهره گیری از امکانات ملی و بین المللی.
ح ـ برنامه ریزی به منظور فرهنگ سازی و اطلاع رسانی در خصوص اهداف کنوانسیون و پروتکل.
ط ـ تعیین اصول کلی و محورهای کاری کارگروه مذاکراتی و تشکیل کارگروه تخصصی مذاکراتی به منظور طرح و دفاع از مواضع و پیشنهادات جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با مفاد کنوانسیون و پروتکل.
ی ـ تدوین ساختار کارگروه مذاکراتی بر اساس مباحث مورد مذاکره در چارچوب کنوانسیون و پروتکل های الحاقی و تعیین شرایط اختصاصی اعضای آن متناسب با ساختار تدوین شده.
ک ـ انتخاب اعضای کارگروه مذاکراتی از بین نمایندگان معرفی شده از سوی دستگاههای عضو کارگروه ملی برای عضویت در کارگروه مذاکراتی.
تبصره ۱ـ اعضای معرفی شده توسط بالاترین مقام اجرایی دستگاه مربوط با حکم رییس سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان عضو کارگروه ملی برای مدت سه سال منصوب می شوند. دوره مأموریت اعضای مذکور در صورت معرفی مجدد از سوی دستگاه ذی ربط قابل تمدید است.
تبصره ۲ـ دبیرخانه کارگروه ملی در سازمان حفاظت محیط زیست مستقر می باشد.
تبصره ۳ـ اعضای معرفی شده توسط بالاترین مقام اجرایی دستگاه مربوط در صورت انتخاب توسط کارگروه ملی که متناسب با ساختار موضوع بند (ی) صورت می گیرد با حکم رییس سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان عضو کارگروه مذاکراتی برای مدت سه سال منصوب می شوند. دستگاهها می توانند نمایندگان خود در کارگروه ملی را نیز برای عضویت در کارگروه مذاکراتی معرفی نمایند. دوره مأموریت اعضای مذکور، منوط به معرفی مجدد دستگاههای مربوط و تأیید کارگروه ملی قابل تمدید است. ریاست کارگروه مذاکراتی بر عهده رییس کارگروه ملی می باشد.
تبصره ۴ـ کارگروه ملی می تواند حسب نیاز و حسب مورد از افراد صاحب نظر و متخصص در زمینه کنوانسیون و پروتکل برای شرکت در جلسات (بدون حق رأی) دعوت نماید.
ماده ۴ـ وظایف مشترک دستگاههای عضو کارگروه موضوع ماده (۳) این تصویب نامه به شرح زیر تعیین می شود:
الف ـ تهیه گزارش مرتبط با وظایف دستگاه ذی ربط در هر سال در چارچوب دستورالعملی که از سوی کارگروه ملی تهیه و ابلاغ می شود و تحویل آن به دبیرخانه کارگروه ملی تا پایان تیرماه سال بعد.
تبصره ـ دبیرخانه کارگروه ملی موظف است گزارش سالانه را تا پایان مرداد ماه سال بعد تهیه و به هیئت وزیران (دفتر هیئت دولت) ارائه نماید.
ب ـ برنامه ریزی و ایجاد ساختار سازمانی متناسب با استفاده از کارشناسان با صلاحیت لازم حتی الامکان از طریق جایگزینی پست های سازمانی موجود و در صورت لزوم استفاده از سایر راهکارهای قانونی تا پایان دوره تعهدات کنوانسیون.
ج ـ تأمین ساز و کار لازم برای تولید اطلاعات مورد نیاز تهیه گزارش موضوع بند (الف).
د ـ تدوین برنامه های آموزشی تخصصی مرتبط با اهداف کنوانسیون و پروتکل در حیطه وظایف خود و اعلام آنها به کارگروه ملی.
ه(منسوخه 22/06/1394)ـ ـ پیش بینی و تأمین بودجه و امکانات مورد نیاز به منظور اجرای تکالیف مصوب موضوع بند (ب) ماده (۳).
تبصره (اصلاحی 22/06/1394)ـ دستگاههای اجرایی مکلفند بخشی از اعتبارات پژوهشی خود را به منظور اجرای تکالیف موضوع این ماده هزینه نمایند.
ماده 5 (اصلاحی 22/06/1394)ـ حوزه مسئولیت دستگاههای عضو کارگروه ملی برای تهیه گزارش انتشار گازهای گلخـانه ای بر اساس دستورالعمل هیئت بین الدول تغییر آب و هوا و ارایه آن به کارگروه ملی به شرح زیر است:
الف ـ وزارت نیرو: مصرف سوخت در نیروگاه های حرارتی و میزان نشر ناشی از تصفیه خانه های فاضلاب شهری به روش بی هوازی.
ب ـ وزارت نفت: فرآیندهای اکتشاف، استخراج، پالایش و انتقال نفت خام، گاز و فرآورده های نفتی و انتشارات احتراقی و فرآیندی واحدهای پتروشیمی، مصرف سوخت در کاربری های مختلف صنعت نفت و گاز.
ج ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت: صنایع با اولویت گازهای گلخانه ای فرآیندی صنایع انرژی بر.
د ـ وزارت جهاد کشاورزی: بخش دام، زراعت و جنگل ها و مراتع، باغبانی و شیلات.
هـ ـ وزارت کشور: مراکز دفن پسماند.
و ـ وزارت راه و شهرسازی: مصرف سوخت در بخش های حمل و نقل، خانگی ـ تجاری با همکاری وزارت کشور.
ز ـ وزارت امور خارجه: استفاده مؤثر از همکاری و کمک های دوجانبه، منطقه ای و بین المللی در جهت تحقق هدف کنوانسیون، تدوین گزارشی از وضعیت ایران در مذاکرات بین المللی تغییر آب و هوا و نحوه پیشبرد اهداف ملی در سطح بین المللی و نحوه حضور نمایندگان کشور.
ح ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی : شناسایی مناطق مستعد برای شیوع بیماری های متأثر از تغییرات آب و هوا و تدوین برنامه های اجرایی لازم جهت جلوگیری از شیوع این بیماری ها.
ط ـ سازمان حفاظت محیط زیست: تلفیق گزارش سالانه تغییرات آب و هوا.
ی ـ سازمان ملی استاندارد ایران: تدوین و نظارت بر استانداردهای مرتبط با گازهای گلخانه ای در و تبصره آن بخش های مختلف کشور (حوزه های فعالیت).
ماده ۶ ـ وزارت راه و شهرسازی (سازمان هواشناسی کشـور) موظف است نسبت به تقویت و تکمیل «شبکه ملی پایش آب و هوا» با همکاری وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (مؤسسه ملی اقیانوس شناسی) و سازمان فضایی ایران اقدام نماید.
ماده7(اصلاحی 22/06/1394)ـ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (دانشگاه ها، پژوهشگاه ها و مراکز آموزشی و پژوهشی) مکلف است تا پنج درصد (5%) از اعتبارات پژوهشی خود را با رعایت قوانین و مقررات مربوط صرف تحقیق و توسعه در زمینه موضوعات مرتبط با تغییر آب و هوا نماید.
تبصره (منسوخه 22/06/1394)ـ فهرسـت دانشگاهها، پژوهشکده ها و مراکز مربوط موضوع این ماده به پیشنهاد وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به تصویب کارگروه ملی می رسد.
ماده ۸ ـ وزارتخانه های نفت و نیرو موظفند به ترتیب نسبت به تهیه و انتشار تراز جامع هیدروکربوری و انرژی کشور به صورت سالانه و پنجساله اقدام نمایند.
ماده ۹ـ دستگاههای اجرایی می توانند از همه ساز و کارهای پیش بینی شده در ماده (۳) آیین نامه تضمین برای معاملات دولتی موضوع تصویب نامه شماره ۴۲۹۵۶/ت۲۸۴۹۳ مورخ ۱۱/ ۸/ ۱۳۸۲ و اصلاحات بعدی آن، در پروژه های مرتبط با ساز و کارهای بین المللی مندرج در کنوانسیون و پروتکل، اعم از اینکه طرف قرارداد داخلی یا خارجی باشد استفاده نمایند.
ماده ۱۰ـ اعتبارات لازم برای اجرای تکالیف مقرر در این آیین نامه در چارچوب بودجه سنواتی دستگاههای ذی ربط پیش بینی و پس از تأمین از محل اعتبارات مصوب مربوط در اختیار دستگاههای مذکور قرار می گیرد.
تبصره ـ کارگروه ملی از محل اعتبارات مصوب مربوط و در صورت وجود اعتبار از محل کمک های بین المللی، بخشی از هزینه های اجرای تکالیف موضوع این آیین نامه برای دستگاههای اجرایی را در چارچوب دستورالعمل داخلی خود تأمین و پرداخت خواهد نمود. تأمین مابقی هزینه ها برعهده دستگاههای ذی ربط بوده و عدم تخصیص اعتبارات بین المللی رافع مسئولیت دستگاههای مذکور نمی باشد.
ماده ۱۱ـ با ابلاغ این آیین نامه، تصویب نامه های شماره ۱۰۴۵۴۸/ت۳۹۲۱۳ک مورخ ۲۴/ ۵/ ۱۳۸۸ و شماره ۲۴۸۲۱۶/ت۳۹۲۱۳هـ مورخ ۱۶/ ۱۲/ ۱۳۹۰ و تصمیم نامه شماره ۲۵۲۱۳۴/ ۳۹۲۱۳ مورخ ۲۲/ ۱۲/ ۱۳۹۰، لغو می شود.
محمدرضا رحیمی
معاون اول رئیس جمهور
پیوست معادل انگلیسی واژه‌های مذکور در تعاریف
کنوانسیون تغییر آب و هوا | Convention on Climate Change |
پروتکل کیوتو | The Kyoto Protocol |
کنفرانس متعاهدین به کنوانسیون تغییر آب و هوا | Conference of Parties to the UNFCCC (COP) |
کارگروه ملی تغییر آب و هوا | National Climate Change committee |
مرجع صلاحیتدار ملی | Designated National Authority (DNA) |
هیئت بین الدول تغییر آب و هوا | Intergovemmental Panel on Climate Change (IPCC) |
تسهیلات محیط زیست جهانی | Global Environmental Facility (GEF) |
گزارش سالانه تغییر آب و هوا | Climate Change Annual report |
گزارش ملی | National Communication |
منبع سایت صلح
