موضوع : ابطال طرح شناسایی واحدهای کسبی فاقد پروانه کسب
تاریخ: 1/5/73 ـ شماره دادنامه: 45 ـ کلاسه پرونده: 73/44
شاکی : آقایان محمد علی قنبری, سیدعباس میرطاهری, محمود شادرو, رضا عزیزیان
مقدمه : شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشتهاند هیأت عالی نظارت به ریاست وزیر محترم بازرگانی در تاریخ 28/10/70 طرحی را تصویب نموده بنام طرح شناسایی واحدهای کسبی فاقد پروانه کسب که منتج به صدور (کارت شناسایی موقت واحدهای صنفی بدون پروانه) گردیده است. بدلایل ذیل طرح مزبور را قانونی ندانسته و از اجرای آن خودداری نمودهایم, در بند 5 فصل سوم طرح آمده است به منظور صدور مجوز کسب یکساله) بنظر نمیرسد هیأت محترم عالی نظارت دارای اختیارات فراتر از قانون باشد و اصولاً چنین مواردی در قانون نظام صنفی مشاهده نمیگردد. بنظر میرسد قانوناً شورای محترم اقتصاد میتواند وضع عوارض نماید, در حالیکه مبلغ پنجاههزار ریال از هر متقاضی اخذ گردیده و در تعهدنامه اخذ شده از متقاضیان در فرم 2 طرح که از نظر حقوقی دارای تناقض است وجوه دریافتی را غیر قابل استرداد نموده که بنظر نمیرسد شرعاً هم جایز باشد و تاکنون حدود 130 هزار نفر در شهر تهران ثبت نام نموده که مبلغی در حدود 650 میلیون تومان واریز گردیده که طبق بند 10 فصل سوم طرح پس از انحلال ستاد اجرایی به حساب دو مجمع واریز میگردد. سرپرست اداره کل حقوقی وزارت بازرگانی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 9963 ـ 27/5/ 72اعلام داشتهاند هر چند در قانون نظام صنفی عنوان پروانه کسب موقت یکساله به چشم نمیخورد و شاید به همین دلیل تصویب طرح شناسایی واحدهای بدون پروانه کسب از سوی هیأت عالی نظارت اقدامی فراتر از قانون تلقی شود, لیکن با عنایت باینکه هیأت عالی نظارت مجمعی است که به منظور تعیین خط مشی ارشاد و هماهنگی و نظارت برکلیه سازمانهای صنفی کشور تشکیل گردیده, (ماده 13 قانون نظام صنفی) و با در نظر گرفتن اینکه یکی از وظایف مهم هیأت مذکور تعیین خط مشی کلی درخصوص صدور پروانه کسب و یکنواخت کردن مشکل پروانه کسب در سطح کشور است. (بند 8ماده 54 قانون نظام صنفی) تصویب چنین طرحی بهیچوجه مغایر با قانون یا فراتر از اختیاراتی که به موجب قانون مقرر شده است, محسوب نمیگردد. طرح مذکور همانطوریکه از نامش پیداست به منظور شناسایی واحدهای بدون پروانه و رسیدگی به مشکلات این گونه واحدها بتصویب رسیده است و به موجب بند 5 فصل سوم طرح, برای صدور مجوز کسب یکساله جهت واحدهای صنفی بدون پروانه و تأمین هزینههای مربوط واحدهای مزبور موظفند مبلغ پنجاه هزار ریال به حساب اتحادیه صنف ذیربط واریز و اتحادیه صنفی مبلغ چهل هزار ریال آن را به حساب ستاد اجرایی واریز خواهد نمود, به نحوی که در پایان اجرای طرح وجوه و اموال باقیمانده براساس آوردههای مجامع امور صنفی بین این دو مجمع تقسیم میشود که از این رهگذر خود اصناف نیز قطعاً بهرهمند میگردند, بنابراین در موضوع مورد بحث وضع عوارض مطرح نیست.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجﻩالاسلام والمسلمین اسماعیل فردوسی پور و با حضور رؤسای شعب دیوان تشکیل و پس از استماع توضیحات نمایندگان هیأت عالی نظارت و ستاد اجرایی طرح شناسایی واحدهای کسبی فاقد پروانه کسب و شاکی و بررسی و ملاحظه سوابق امر بشرح آتی با اکثریت آراﺀ مبادرت به صدور رأی مینماید.
رأی هیأت عمومی دیوان :
مستنداً به ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری, اقدام هیأت عالی نظارت مبنی بر تصویب بند 5 از فصل سوم مصوبه طرح شناسایی واحدهای صنفی بدون پروانه کسب و دستورالعمل آن مصوب 28/10/70 دائر بر اینکه به منظور صدور مجوز کسب یکساله واحدهای صنفی بدون پروانه و تأمین هزینههای مربوطه, واحدهای کسبی بدون مجوز موظفند مبلغ پنجاه هزار ریال به حساب اتحادیه صنف ذیربط واریز نمایند و اتحادیه صنفی بلافاصله مبلغ چهل هزار ریال از مبلغ فوق را به حساب ستاد اجرایی واریز خواهد نمود , خارج از محدوده قانون نظام صنفی در ارتباط با اختیارات قانونی هیأت مذکور تشخیص و حکم بر ابطال این قسمت از مصوبه (بند 5 فصل سوم موارد متفرقه از طرح شناسایی واحدهای صنفی بدون پروانه کسب و دستورالعمل اجرایی آن) صادر و اعلام میگردد.
منبع سایت صلح