قیّم به کسی گفته میشود که سرپرست و عهدهدار امور طفل یتیم و متولی امر شخص محجور است. قیم زمانی برای محجور منصوب میشود که این شخص، ولی قهری یا وصی نداشته باشد. اصولاً پسران تا ۱۵ سالگی و دختران تا ۹ سالگی، کودک، صغیر فرض شده و حق هیچگونه دخل و تصرف در امور خود اعم از مادی و غیرمادی را ندارند.
همچنین، افراد اصولا تا ۱۸ سالگی، نمیتوانند در امور مالی خود تصرف کنند. به همین دلیل پدر یا پدرِ پدر (جد پدری) تا پایان دوران صِغر یعنی ۹ سال در دختران و ۱۵ سال در پسران، در امور مالی و غیرمالی و نیز تا پایان دوران ۱۸ سالگی برای تمامی افراد در امور مالی، عهدهدار امور فرزندان هستند و میتوانند هرگونه دخل و تصرفی که به مصلحت آنهاست انجام دهند.
اگر ولی قهری پیش از سنین ذکر شده فوت شود، میتواند شخصی را بعنوان وصی جانشین خود کند. در اینصورت، وصی بعد از مرگ ولی قهری میتواند عمدتاً تمامی وظایف او را انجام دهد.
اما چنانچه محجور دارای ولی قهری یا وصی نباشد، دادگاه شخصی را بعنوان قیم انتخاب میکند که در غیاب اشخاص ذکرشده، عهدهدار ادارهی امور محجور است. بنابراین باید توجه شود که میان ولی، وصی و قیم سلسه مراتب وجود دارد؛ بدین شکل، تا زمانی که محجور دارای ولی قهری است، نوبت به وصی و قیم نمیرسد. همچنین در غیاب ولی قهری تا زمانی که محجور، وصی دارد، قیم برای او تعیین نمیشود.
از طرف دیگر ممکن است شخصی پس از رسیدن به هیجده سالگی از حجر خارج شده و خود عهدهدار امور مالی و غیرمالی خود بشود، اما چندی بعد در ۲۲ سالگی به دلیل عارضهای، دچار جنون شده و مجددا در زمرهی محجورین قرار بگیرد. در اینجا چون دوران ولایت ولی قهری پایان یافته و این شخص وصی هم ندارد، دادگاه برای او قیم تعیین میکند.